Nidjeria
Èn årtike di Wikipedia.
Li Nidjeria est on pays d' Afrike coûtchantrece, so l' Oceyan Atlantike, avou des frontires avou li Benin, li Nidjer, li Tchad eyet li Camrone; si mwaisse-veye est Abuja. Li Nidjeria est on impôrtant produjheu di petrole eyet mimbe di l' OPEP.
|
|||||
| Divize nåcionåle: Peace and Unity, Strength and Progress (Påye eyet Unité, Foice eyet Progrès) |
|||||
 |
|||||
| Lingaedje oficir | inglès | ||||
| Mwaisse-veye | Abuja | ||||
| Prezidint | Umaru Yar'adua | ||||
| Sitindêye
- Totåle |
Classé 31inme 923.768 km² 1,4% |
||||
| Populåcion
- Totåle (estim. 2002) |
Classé 9inme 129.934.911 dimorants 141 djins/km² |
||||
| Indepindince - Date |
do Rweyåme Uni 1î d' octôbe 1960 |
||||
| Manoye | Naira | ||||
| Coisse d' eureye | UTC +1 | ||||
| Imne nåcionå | Arise Oh Compatriots, Nigeria's Call Obey | ||||
| Dominne Internet | .NG | ||||
| Indicatif telefonike | 234 | ||||
[candjî] Istwere
L' Impire Kanem-Bornu près do Lak Tchad domina li pårteye nôr do Nidjeria so 600 ans, ki propspera come pont d' discandje dins l' voye di comiece nôr-sud inte les Berberes eyet les djins des aforesses. Å cmince do 19inme sieke, Usman dan Fodio rashonna l' plupårt des redjons do nôr dizo l' moennance d' èn impire mozlimî cintré so Sokoto.
Å sudouwess, les rweyåmes d' Oyo, eyet å sudess, li rweyåme do Benin, ont ambedeus diswalpé des sistinmes d' organizåcion politike ezès 16inme eyet 17inme siekes. Li Benin esteut noté po ses ovraedjes d' årt di grande cwålité d' ivwere, bwès, bronze eyet di djaene keuve.
Ezès 17inme disk' å 19inme siekes, des comierçants uropeyins ont basti des poirts sol coisse pol crexhant trafic di sclåves a destinåcion di l' Amerike. Li comiece di prodûts a replaecî li comiece di sclåves e 19inme sieke.
Li Royal Niger Company (Cpagnêye Rweyåle do Nidjer) fourit askepieye på govienmint britanike e 1886. Li Nidjeria divna-st on protectorat britanike e 1901, eyet ene colneye e 1914. Cåze del crexhince do nåcionålisse nidjerian après li deujhinme guere daegnrece, les britanikes candjît li statut del colneye viè ene oto-goviernance so ene båze federåle.
Li Nidjeria si dislaxha po d' bon e 1960, et fôrmer ene federåcion di troes redjons, tchaekene wårdant ene grande pårt d' oto-goviernance.
E 1966, deus côps d' Estat onk après l' ôte pa des diferins groupes d' oficîs di l' årmêye impôzît on pouvwer militåre so l' payis. Les moenneus do deujhinme côp d' Estat sayît d' acrexhe li pouvwer do govienmint federå, eyet replaecî les govienmints redjonås pa 12 govienmints d' estats. Les Igbos
