Nijerya

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Federal Republic of Nigeria
Nijerya Federal Cumhuriyeti

Bayrak Arma
Slogan: "Unity and Faith, Peace and Progress"
Ulusal marş: Arise O Compatriots, Nigeria's Call Obey
Başkent	Abuja 9°10′N 7°10′E
En büyük şehir	Lagos
Resmi dil(ler)	İngilizce
Hükümet	Başkanlık tipi Federal Cumhuriyet
- Başkan	Olusegun Obasanjo (PDP)
- Vice President	Atiku Abubakar (AC)
Bağımsızlık	Birleşik Kralık'tan
- Declared and recognized	1 Ekim 1960
- Republic declared	1 Ekim 1963
Yüzölçümü
- Toplam	923,768 km² (31st.)
	356,667 sq mi
- Sular (%)	1.4
Nüfus
- 2005 yılında	133,530,0001 (9th.)
- 2006 sayımına göre	140,003,542 (Not approved & preliminary)[1]
- Yoğunluk	145/km² (71st.) 374/sq mi
GSMH (Satın alma gücü paritesi)	2006 tahmini
- Toplam	$188.5 milyon (47..)
- kişi başına	$1,188 (165..)
Gelişmişlik Endeksi (2006)	- 0.448 (159.) – low
Para birimi	Nigerian naira (₦) (NGN)
Saat dilimi	WAT (UTC+1)
- Yaz	not observed (UTC+1)
İnternet alan adı	.ng
Telefon kodu	+234

Nijerya Federal Cumhuriyeti, kısaca Nijerya, Batı Afrika'da, Gine Körfezi kıyısında, Benin ile Kamerun arasında yer alan bir ülkedir. Başkenti Abuja, en büyük şehri Lagos'tur.

[değiştir] Arazi kullanımı

• Tarıma uygun topraklar: %33
• Daimi ekinler: %3
• Otlaklar: %44
• Ormanlık arazi: %12
• diğer: %8 (1993 verileri)
• Sulanan arazi: 9,570 km² (1993 verileri)

[değiştir] Nüfus

[değiştir] Mülteci oranı

5.28 mülteci/1.000 nüfus (2001 tahmini)

[değiştir] Bebek ölüm oranı

73.34 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)

[değiştir] Ortalama hayat süresi

• erkeklerde: 51.07 yıl
• kadınlarda: 51.07 yıl (2001 verileri)
• Ortalama çocuk sayısı:5.57 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
• HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %5.06 (1999 verileri)
• HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 2.7 milyon (1999 verileri)
• HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 250,000 (1999 verileri)

[değiştir] Nüfusun etnik dağılımı

Kendallar en fazla yer alan insan

[değiştir] Din

Müslüman %60, Hıristiyan %30, yerel inançlar %10; Müslüman nüfus ülkenin kuzeyinde, Hristiyan nüfus ise kuzeye nazaran daha verimli ve ormanların yoğun olduğu güneyde yaşar. Nijerya'da Müslüman nüfusun dağılımı şöyledir: Hausalar %90, Yorubalar %50, Fulaniler %92, Kanurların ise tamamı Müslümandır. Nijeryalı müslümanların geneli sünni Maliki mezhebine mensuptur.Hristiyanların ise beşte dördü protestan, geriye kalan beşte birlik kısım katoliktir.Nijerya'da az sayıdada yahudi vardır.

[değiştir] Dil

İngilizce (resmi), Hausa, Yoruba, Igbo (Ibo), Fulani

[değiştir] Okur yazar oranı

15 yaş ve üzeri için veriler

• toplam nüfusta: %57.1
• erkekler: %67.3
• kadınlar: %47.3 (1995 verileri)

[değiştir] Yönetimi

[değiştir] İdari bölümler

36 eyalet ve 1 bölge; Abia, Abuja Federal Başkent Bölgesi, Adamawa, Akwa Ibom, Anambra, Bauchi, Bayelsa, Benue, Borno, Cross, Delta, Ebonyi, Edo, Ekiti, Enugu, Gombe, Imo, Jigawa, Kaduna, Kano, Katsina, Kebbi, Kogi, Kwara, Lagos, Nassarawa, Nijer, Ogun, Ondo, Osun, Oyo, Plato, Nehirler Bölgesi, Sokoto, Taraba, Yobe, Zamfara

[değiştir] Milli bayram

• Bağımsızlık günü, 1 Ekim (1960)

[değiştir] Ekonomi

• GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - 117 milyar $ (2000 verileri)
• GSYİH - reel büyüme oranı: %3.5 (2000 verileri)
• GSYİH - sektörel bileşim: tarım: %40

endüstri: %40 hizmet: %20 (1999 verileri)

• Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %6.5 (2000 verileri)
• İş gücü: 66 milyon (1999 verileri)
• Sektörlere göre işgücü dağılımı: tarım %70, endüstri %10, hizmet %20 (1999 verileri
• İşsizlik oranı: %28 (1992 verileri)
• Endüstri: Ham petrol, kömür, kalay, palmiye yağı, pamuk, kauçuk, ağaç, tekstil, deri ve post, çimento ve yapı malzemeleri, gıda maddeleri, ayakkabılar, kimyasallar, gübre, matbaa, seramik, çelik
• Endüstrinin büyüme oranı: %1.5 (2000 verileri)
• Elektrik üretimi: 18.7 milyar kWh (1999)
• Elektrik tüketimi: 17.372 milyar kWh (1999)
• Elektrik ihracatı: 19 milyon kWh (1999)
• Elektrik ithalatı: 0 kWh (1999)
• Tarım ürünleri: Kakao, palmiye yağı, mısır, pirinç, darı, manyok, patates, kauçuk, büyükbaş hayvan, koyun, keçi, domuz, kereste, balık
• İhracat: 22.2 milyar $ (2000 verileri)
• İhracat ürünleri: Petrol ve petrol ürünleri %95, kakao, kauçuk
• İhracat ortakları: ABD %36, Hindistan %9, İspanya %8, Brezilya %6, Fransa %6, (1999)
• İthalat: 10.7 milyar $ (2000 verileri)
• İthalat ürünleri: Makine, kimyasallar taşıt araçları, sanayi malları, gıda ve canlı hayvanlar
• İthalat ortakları: İngiltere %11, Almanya %10, ABD %9, Fransa %8, Çin %6 (1999)
• Dış borç tutarı: 32 milyar $ (2000 verileri)
• Para birimi: Naira (NGN)
• Para birimi kodu: NGN
• Mali yıl: Takvim yılı

[değiştir] İletişim

• Kullanılan telefon hatları: 500,000 (2000)
• Telefon kodu: 234
• Radyo yayın istasyonları: AM 82, FM 35, kısa dalga 11 (1998)
• Radyolar: 23.5 milyon (1997)
• Televizyon yayını yapan istasyonlar: 2 (1999)
• Televizyonlar: 6.9 milyon (1997)
• Internet kısaltması: .ng
• Internet servis sağlayıcıları: 11 (2000)
• Internet kullanıcıları: 100,000 (2000)

[değiştir] Ulaşım

• Demiryolları: 3,557 km
• Karayolları: 194,394 km (1997)
• Su yolları: 8,575 km
• Boru hatları: Ham petrol 2,042 km; petrol ürünleri 3,000 km; doğal gaz 500 km
• Limanları: Calabar, Lagos, Onne, Port Harcourt, Sapele, Warri
• Hava alanları: 70 (2000 verileri)
• Helikopter alanları: 1 (2000 verileri)

[değiştir] Dış bağlantılar

• Nijerya ülke bilgileri

Afrika Birliği üye ülkeleri

Angola · Batı Sahra · Benin · Botsvana · Burkina Faso · Burundi · Cezayir · Cibuti · Çad · Demokratik Kongo Cumhuriyeti · Ekvator Ginesi · Eritre · Etiyopya · Fildişi Sahili · Gabon · Gambiya · Gana · Gine · Gine Bissau · Güney Afrika · Kamerun · Kenya · Komor · Kongo Cumhuriyeti · Lesoto · Liberya · Libya · Madagaskar · Malavi · Mali · Mauritius · Mısır · Moritanya · Mozambik · Namibya · Nijer · Nijerya · Orta Afrika Cumhuriyeti · Ruanda · Sao Tome ve Principe · Senegal · Seyşeller · Sierra Leone · Somali · Sudan · Svaziland · Tanzanya · Togo · Tunus · Uganda · Yeşilburun · Zambiya · Zimbabve

İngiliz Milletler Topluluğu

Antigua ve Barbuda • Avustralya • Bahama • Bangladeş • Barbados • Belize • Birleşik Krallık • Botsvana • Brunei • Dominik • Fiji • Gambiya • Gana • Grenada • Guyana • Güney Afrika Cumhuriyeti • Güney Kıbrıs Rum Yönetimi • Hindistan • Jamaika • Kamerun • Kanada • Kenya • Kiribati • Lesoto • Malavi • Malezya • Maldivler • Malta • Maritus • Mozambik • Namibya • Nauru • Nijerya • Pakistan • Papua Yeni Gine • Saint Kitts ve Nevis • Saint Lucia • Saint Vincent ve Granada • Samoa • Seyşel Adaları • Sierra Leone • Singapur • Solomon Adaları • Sri Lanka • Swaziland • Tanzanya • Tonga • Trinidad ve Tobago • Tuvalu • Uganda • Vanuatu • Yeni Zelanda • Zambiya

Nijerya ile ilgili bu madde bir taslaktır. İçeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.