Georges Ista
Èn årtike di Wikipedia.
Georges Ista a skepyî a Lidje li 12 di nôvimbe 1874, et mori a Paris li 6 di djanvî 1939. C' esteut on scrijheu e walon, gaztî di s' mestî, et pondeu et caricaturisse po passer s' tins.
I scrijha aprume do teyåte: "Monnonke Djouprele" (1904), "Kî çk' est l' mwaisse ?" (1905), "Li rôze d' årdjint" (1906), "Pire ou Pål" (1907), "Mitchî Peket" (1908), "Madame Lagaesse" (1909), "Li veûltî" (1910), "Li båbô" (1912).
Après, i rashonne sacwants arimeas et paskeyes divins "Contes et nouvelles" (1917), parexhou e pluzieurs lives, wice k' on trove des bokets foirt rilomés come "Li boûkete emacralêye", on classike des recitaedjes d' efants, u "Li hårkea", metou felmint e muzike pa Pierre Van Damme.
I n' sicrirè pus e walon après çoula, mins ses pîces, foirt bén adjinçnêyes et avou do mo bon walon, seront djouwêyes eyet rdjouwêyes. Sapinse a Maurice Piron:
- Djôr Ista a passé come on vint d' bijhe ezès belès letes e walon.
Est ç' come rivindje, mins Piron nel riprinda nén dins si grosse antolodjeye des scrijheus e walon.
Gn a ene plaece di Lidje ki poite si no.
Ådvins |
[candjî] Sacwantès pîces di teyåte da Djôr Ista
- Pîces en èn ake
- Kî çk' est mwaisse?
- Li rôze d' årdjint
- Madame Lagaesse
- Li veultî
- Pîces e troes akes
- Mononke Djouprele
- Pire ou På
- Mitchî Peket
- Li båbô
[candjî] Èn arimea da sinne
C' est èn ôte classike des bates di recitaedje des efants
-
- Li petård
- Sol tins kel mame, ele meteut l' tåve,
- Po cwand l' popa rvénreut soper
- Niniye racontéve ene bele fåve
- A s' pope, k' aveut l' air del schoûter.
- Et Bebert ki s' aveut fwait ene vedje
- D' ene viye cane et d' on coron d' fi
- Pexhive divins l' batch å tchåfaedje
- To djhant : chit ! I vént do betchî.
- Pu vo l' la ki brait : "Sinte Djannesse !
- Dji tén ene anweye di troes kilos ! "
- I leve si cane di totes ses foices
- Et bouxhe ene tasse djus do djivå.
- "Cwè çki c' est, breya-t ele li mere
- Vos spiyîz l' manaedje, don, brigand !
- Et, sol prumî movmint d' colere
- Ele dene ene petêye a l' efant.
- Ene pitite petêye, tote ledjire...
- Mins Bebert, a çou ki paret
- El trova trop foite a s' manire
- Et s' meta-st a braire come on vea.
- Li mame - ele sont tertotes pareyes -
- El rapåjhta : "Djans, m' fi, c' est tot!
- Rissouwez vos ouys, don, mamêye !
- Voloz vs ene roye di tchocolat ?
- Todroet, vole Bebert ki reye.
- I xhoube ses låmes avou s' vantrin.
- Et hagne bénvite divins l' soucreye.
- Mins Mimiye, leye, ki n' aveut rén ,
- L' efant rashonna tot s' coraedje
- "Mame, dit-st ele, tot s' metant tot près,
- Et tot stindant s' nozé vizaedje,
- Dinez m' on ptit petård, s' i vs plait..."
[candjî] Alére
Georges Ista, touche-à-tout de talent, Rivowe Wallonnes, 1/1996, 1-6 (e francès)
