Shamil Salmanovich Basayev
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Shamil Salmanovich Basayev (tiếng Nga: Шами́ль Салма́нович Баса́ев; 1965–2006) là một người đấu tranh giành độc lập cho Chechnya và được Nga cho là trùm khủng bố, kẻ thù số một của nước Nga. Năm 2003, Basayev lấy biệt hiệu Amir Abdallah Shamil Abu-Idris.
[sửa] Tiểu sử
Basayev sinh ngày 14 tháng 1 năm 1965 tại ngôi làng nhỏ phía đông nam Chechnya. Năm 1982 Basayev tốt nghiệp trung học phổ thông. Năm 1987, Basayev vào học tại Viện Kỹ sư nông nghiệp.
Năm 1991, tham gia bảo vệ tòa nhà Chính phủ Nga trong cuộc đảo chính; tham gia nhóm Liên đoàn các dân tộc Kavkaz (CPC). Ngày 9 tháng 11 năm 1991, Basayev tham gia nhóm không tặc cướp chiếc máy bay TU-154 bay từ Mineralnye Vody (Kavkaz) đi Ankara (Thổ Nhĩ Kỳ).
Đầu năm 1992, Basayev được đề cử vào chức vụ tổng tư lệnh lực lượng của CPC. Từ tháng 8 năm 1992, Basayev trở thành tư lệnh mặt trận Gagra và Thứ trưởng Quốc phòng Abkhazia (Cộng hòa tự xưng ở Gruzia). Năm 1994 khi nội chiến xảy ra tại Chechnya, Basayev ủng hộ Dzhokhar Dudayev (tổng thống tự xưng của Chechnya).
Ngày 14 tháng 7 năm 1995, Basayev chỉ huy một nhóm phiến quân Chechnya chiếm giữ Bệnh viện Budennovsk tại miền nam Nga bắt giữ con tin gồm cả bác sĩ, y tá lẫn bệnh nhân làm thiệt mạng 100 người. Tháng 1 năm 1997 Basayev được bổ nhiệm làm thủ tướng Checnya. Năm 1999 Basayev bị mất một chân khi trúng mìn ở ngoại ô Grozny (Chechnya).
Tháng 10 năm 2002 Basayev tổ chức chiếm đóng và bắt cóc con tin tại nhà hát Dubrovka ở Moskva, làm thiệt mạng 129 người. Tháng 8 năm 2004 Basayev tổ chức đánh bom cảm tử ở tàu ngoại ô Moskva làm thiệt mạng 10 người và đánh bom cảm tử trên hai chuyến bay rời Moskva làm thiệt mạng 89 người.
Tháng 9 năm 2004 Basayev tổ chức chiếm giữ và bắt con tin ở trường học tại Beslan, Cộng hòa Bắc Ossetia, làm thiệt mạng 331 người trong đó có 186 trẻ em. Tháng 10 năm 2005 Basayev tổ chức tấn công vào Nalchik, miền nam Nga, làm thiệt mạng hàng chục người.
Ngày 10 tháng 7 năm 2006 Basayev cùng 10 phiến quân Chechnya (trong đó có 5 chỉ huy cao cấp) bị nổ tan xác trong một chiếc xe tải hiệu Kamaz tại làng Ekazhevo ở nước Cộng hòa Ingushetia (thuộc Nga). Phiến quân Chechnya nói đó là một tai nạn. Còn chính quyền Nga thì cho là đây là kết quả thắng lợi trong một chiến dịch bí mật, đặc biệt và kỹ lưỡng của đặc nhiệm Nga.
| Dữ liệu nhân vật | |
|---|---|
| Tên | Basayev, Shamil Salmanovich |
| Tên khác | Abu-Idris, Abdallah Shamil (biệt danh); Баса́ев, Шами́ль Салма́нович (tiếng Nga); Басаев, Шамиль Салманович (tiếng Nga) |
| Tóm tắt | Người đấu tranh giành độc lập cho Chechnya và được cho là trùm khủng bố |
| Lúc sinh | 14 tháng 1, 1965 |
| Nơi sinh | Dyshne-Vedeno, huyện Vedensky, Chechnya, Nga |
| Lúc mất | 10 tháng 7, 2006 |
| Nơi mất | Ekazhevo, Ingushetia, Nga |
