Bệnh vẩy nến

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Bệnh vẩy nến chiếm 5% dân số châu Âu, 2% dân số châu Á và châu Phi, xấp xỉ 10% tổng số các bệnh nhân đến khám ở các phòng khám Da liễu. Bệnh lành tính, thường không ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng ảnh hưởng đến thẩm mỹ, tâm lý và những hệ lụy của nó. Nam gặp nhiều hơn nữ, người lớn nhiều hơn trẻ em. Bệnh phát thành từng đợt, có khi tăng giảm theo mùa.

Mục lục

1 Nguyên nhân
2 Nhận diện
3 Những điều cần tránh
4 Điều trị
- 4.1 Điều trị tại chỗ
- 4.2 Điều trị toàn thân

[sửa] Nguyên nhân

Vẩy nến là do rối loạn biệt hóa lành tính của tế bào thượng bì. Cho đến nay vẫn chưa khẳng định rõ ràng nguyên nhân. Nhưng người ta biết chắc chắn 5 yếu tố sau đây làm nên cơ chế sinh bệnh:

Di truyền: Khoảng 30% bệnh nhân có yếu tố gia đình (cha, mẹ, anh chị em ruột hoặc họ hàng trực hệ); 70% các cặp song sinh cùng mắc. Các nghiên cứu chỉ ra các kháng nguyên HLAW6, B13, B17, DR7 liên quan đến vẩy nến da và khớp.
Nhiễm khuẩn: vẩy nến ở trẻ em, vẩy nến thể giọt người ta phân lập được liên cầu khuẩn ở tổn thương và điều trị kháng sinh thì bệnh thuyên giảm.
Stress: Làm bệnh tái phát hoặc đột ngột nặng lên.
Thuốc: Bệnh vẩy nến xuất hiện sau khi sử dụng một số thuốc: chẹn beta kéo dài, lithium, đặc biệt sau khi sử dụng corticoid
Hiện thượng Kobner: thương tổn mọc lên sau các kích thích cơ học (gãi, chà xát) hoặc các kích thích lý hóa (bệnh nặng nhẹ theo mùa)

[sửa] Nhận diện

Vẩy nến ở da: Trên da có các mảng đỏ ranh giới rõ, phía trên có vẩy dầy màu trắng. Khó xác định hơn nếu thương tổn chỉ có ở đầu do tóc che khuất cho nên cần chú ý: nếu thấy ở đầu tự nhiên thấy gầu nhiều và dầy lên so với trước đây
Vẩy nến ở móng: Móng dầy hoặc có nhiều lỗ nhỏ trên bề mặt móng
Vẩy nến ở khớp: Các khớp bị biến dạng, bệnh nhân khó vận động
Vẩy nến thể mủ: Trên da có các mụn mủ khô và nông
Vẩy nến thể đỏ da toàn than

[sửa] Những điều cần tránh

Nhìn vào 5 yếu tố làm nên cơ chế sinh bệnh mà ta phải:

Tránh căng thẳng (stress)
Tránh kì cọ và bóc da (hiện tượng Kobner)
Cẩn thẩn khi dùng thuốc nếu mắc thêm các bệnh về tim mạch
Tránh nhiễm khuẩn: Đặc biệt là nhiễm khuẩn tai mũi họng
Tránh rượu: Vì rượu làm bệnh nặng lên và tương kị với các thuốc điều trị
Nên lạc quan với bệnh tật: do bệnh lành tính và phổ biến, khoa học tiến bộ không ngừng trong việc tìm ra nguyên nhân đích thực của bệnh và hàng năm đều ra đời các thuốc và phương pháp chữa bệnh mới có hiệu quả hơn. Hãy tin tưởng rằng trong tương lai không xa bệnh vẩy nến sẽ có các đột phá mới.

[sửa] Điều trị

[sửa] Điều trị tại chỗ

Dùng các loại mỡ, kem, dung dịch với mục đích bong vẩy, tiêu sừng, hạn chế hình thành nhanh chóng vẩy da như:

Mỡ Salicyle 5%, 10%
Vitamin D3 và dẫn chất
Goudron

[sửa] Điều trị toàn thân

Acitretine: (Soriatane)
Cyclosporin: (Neoral)
Methotrexate
Quang trị liệu: UVB phổ hẹp(UVBTL01)
Quang hóa trị liệu: PUVA

Các thông tin trên đây chỉ mang tính tham khảo mọi người nên tìm đến bác sĩ chuyên môn để có được thông tin chi tiết và cách điều trị thích hợp. (Thông tin trên đây được cung cấp bởi bác sĩ Phạm Thị Hương làm việc tại Viện Da liễu Quốc gia Việt Nam.)