Schleswig

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Schleswig, Avrupa'nın kuzeyindeki Jutland Yarımadasının güney kesimini kaplayan tarihsel ve kültürel bölge.

Schleswig Düklüğü, bugünkü Almanya ve Danimarka'ya yayılıyordu

[değiştir] Coğrafya

Günümüzde Almanya'nın kuzeyindeki Schleswig-Holstein eyaletinin (Land) kuzey yarısı ile Danimarka'nın güney kesimindeki Sonderjylland (Güney Jutland) ilini (amtskommune) kapsar. Schleswig Düklüğü döneminde, güneyde Eider ve Levensau ırmakları Dithmarschen ve Holstein arasında doğal sınırı meydana getiriyordu. 1864 yılına kadar Kolding’in güneyinde yer alan yedi belde ve Ærø ile Fehmarn adaları da Schleswig Düklüğü’ne bağlıydı.

[değiştir] Tarihçe

1864 Almanya-Danimarka savaşında görev yapan Kızıl Haç ekibinin anısına Düppeler Schanzen'de dikilmiş anıt

12. yüzyılda Danimarka'ya bağlı düklük olan Schleswig, Prusya tarafından zorla ele geçirilip Prag Antlaşması'yla (1866) Holstein'la birleştirilinceye değin Danimarka'ya bağlı kaldı. Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Kuzey Schleswig'de (Flensburg'un kuzeyinde bulunan Haderslev, Tønder, Sønderborg, Tinglev ve Aabenraa ilçeleri) yaşayan Danimarkalı çoğunluk, 1920'de Versailles Antlaşması uyarınca yapılan halkoylamasıyla Danimarka'ya katılma kararı aldı. 9-12. yüzyıllar arasında Schleswig kentinin batısında Danimarkalılarla Almanlar arasında çeşitli çarpışmalar yapıldı. Sonradan Danimarka kralları yörede Danewerk adı ile tanınan bir savunma duvarı inşa ettirdiler. Bir Viking yerleşmesi olan Hedeby'nin kalıntıları da Schleswig kentinin yakınındadır.

[değiştir] Demografik yapı

Bölgenin bazı kesimleri Alman, bazı kesimleri ise Danimarka kültürünün etkisi altındadır. Eider Irmağının kuzeyinde hem Danca hem de Almanca yer adlarına rastlanır. Angeln Yarımadasında Sakson ve Danimarka kökenlilere ait çiftlik evleri vardır. Flensburg'un kuzeyinde Jutland'a özgü çitle çevrili dikdörtgen planlı çiftlik binaları (Vierkanterhof) görülür. Nüfusun büyük bölümü Aşağı Almanca'nın bir lehçesini konuşur. Kuzeyde Danca konuşan küçük bir topluluk yaşar. Halkın yüzde 85'ten fazlası Protestan'dır.

[değiştir] Schleswig Dükleri

Liste, Schleswig/Sønderjylland düklerinin büyük kısmına yer vermektedir:

Son Schleswig Dükü, Danimarka Kralı Christian IX

• 1058-1095 Olaf Hunger, Danimarka Kralı (1086-1095)
• 1119-1130 Knud Lavard
• 1130-1134 Magnus, İsveç Kralı (1125-1130)
• 1182-1202 Waldemar II (Muzaffer), Danimarka Kralı (1202-1241)
• 1206-1215 Waldemar
• 1218-1231 Erich
• 1232-1252 Abel, Danimarka Kralı (1250-1252)
• 1252-1257 Waldemar III
• 1257-1272 Erich I
• 1272-1312 Waldemar IV
• 1312-1325 Erich II
• 1325-1326 Waldemar V
• 1326-1329 Gerhard der Große
• 1330-1365 Waldemar V
• 1365-1375 Heinrich
• 1375-1386 Heinrich der Eiserne ve Klaus. Ortak idare.
• 1386-1404 Gerhard VI
• 1404-1427 Heinrich IV
• 1427-1459 Adolf VIII. Holstein Dükü. Schleswig’i Adolf I. olarak yönetti.
• 1460-1481 Christian I
• 1481-1533 Friedrich I

Schleswig Düklerinin malikanesi Gottorp

• 1533-1544 Christian III. Danimarka Kralı
• 1544-1586 Adolf II
• 1586-1587 Friedrich II
• 1587-1590 Philipp
• 1590-1616 Johann Adolf
• 1616-1659 Friedrich III
• 1659-1694 Christian-Albrecht. 1665’de Kiel Üniversitesi’ni kurdu.
• 1694-1702 Friedrich IV
• 1702-1713 Karl Friedrich
• 1713-1730 Friedrich IV. Danimarka Kralı
• 1730-1746 Christian VI. Danimarka Kralı
• 1746-1766 Friedrich V. Danimarka Kralı
• 1766-1808 Christian VII. Danimarka Kralı
• 1808-1839 Friedrich VI. Danimarka Kralı
• 1839-1848 Christian VIII. Danimarka Kralı
• 1848-1863 Friedrich VII. Danimarka Kralı
• 1863-1864 Christian IX. Danimarka Kralı (son Schleswig dükü)