Malakka Boğazı
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Malakka Boğazı, Malezya Yarımadası (Batı Malezya) ve Endonezya'ya bağlı Sumatra adası arasında 805 km uzunluğunda dar bir boğazdır.
Konu başlıkları |
[değiştir] Ekonomik önemi
Ekonomik ve stratejik açıdan bakıldığında Malakka Boğazı dünyanın en önemli deniz yollarından biri olup, Süveyş Kanalı ve Panama Kanalı´nın bir eşdeğeridir. Boğaz Hint Okyanusu ve Büyük Okyanus arasında ana denizyolu pasajını oluşturmakla, aynı anda dünyanın en kalabalık 3 ülkesi olan Hindistan, Endonezya ve Çin´i deniz yoluyla bağlılığını sağlamaktadır. Bununla kalmayıp yörenin en gelişmiş Ticaret Devlerini; Japonya, Güney Kore ve Tayvan´ı uluslararası ticarete bağlar.
Her sene yaklaşık 50.000 gemi bu boğazı kullanarak, 1/5 ile 1/4´lik oranla dünya deniz ticaretine katkı sağlar.[kaynak belirtilmeli] 2003 senesinde dünyada gemi ile nakliyat edilen bütün petrolun 1/4´i bu boğazdan geçmiştir.
Nakliyat 1995´de yaklaşık 7,8 milyon varil (7,8 MMbbl)[1], 2002´de 10,3 milyon varil (10,3 MMbbl)[2] ve 2002 sonrası 11 milyon varil (11 MMbbl) veya 1,700,000 m³´tür ve Çin ekonomisinin büyümesiyle bu oranın dahada büyümesi beklenmektedir.
Singapur yakınlarında bulunan Phillips Kanalı´nda boğaz sadece 2.8 km veya 1.5 deniz mili genişliğindedir ve dünyada önem taşıyan en dar geçitlerden birisidir.[3].
Boğazı geçebilecek gemilerin azami ebatları uluslararası tanımlanan standartlara göre Malaccamax sınıfına kısıtlıdır.
[değiştir] Denizcilikte yöresel tehlike
Maalesef bu ekonomikle son derece önemli yörenin birde perde arkası vardır. Özellikle bu bölgede her türlü ticari gemilere karşı düzenlenen Korsancılık´tır. Ufak ticari gemilerden, seyahat gemileri ve en büyük Petrol tankerlerine kadar hepsi bu tehlike ile gün ve gün karşıkarşıya kalırlar. Boğazda Korsancılık oranı geçen senelerde artmaya devam etmiştir. 1994 senesinde 25 saldırı var iken, bu rakam 2000´de 220 olmuş ve 2003 senesinde 150´yi bulmuştur. Bu oran dünya genelinde var olan deniz korsancılığının 1/3´ini teşkil eder.[kaynak belirtilmeli]
2004 senesinin ilk yarısında gene artan rakamlardan dolayı Malezya, Endonezya ve Singapur Devlet Deniz Kuvverleri ve Sahil Güvenlik Kurumları bölgede deniz güvenliğini artırmak için, daha çok patrolye yapmaya başlamışlardır.
Bazı güvenlik uzmanlarına göre bir grup teröristin, boğazın fazla derin olmayan bölgelerinde büyük bir gemi batırıp, böylece boğazda trafik sıkışıklığına ve dünya ticaretine zarar uğratma imkanının olduğunu savunurken, diğerleri böyle büyük çapta bir saldırının olasılığını rededer.
- Ayrıca bakınız: Malakka Boğazında deniz korsancılığı
Boğazda halen 34 adet batık gemi vardır ve bazıları 1880´lerden kalmadır. Bu batıklardan meydana gelen kaza tehlikesi halen mevcuttur.[4]
Boğazın diğer bir başka tehlikesi ise, Sumatra adasında tarım ve başka nedenler için kundaklanan orman yangınlarıdır. Bu yangınlardan oluşan duman, boğaz trafiğini olumsuz şekilde etkiler. Gemilerden görünüm sadece 200 metreye kadar düşebilir ve zaten oldukça dar ve yoğun olan trafiğe başka bir sorun daha yapar.
[değiştir] Boğazı rahatlatmak için öneriler
Tayland boğazın önemini azaltmak için birden fazla proje geliştirmiştir. Bunlardan bir tanesi, kendi topraklarında bulunan Isthmus of Kra ile bilinen bölgede bir kanal kazıp, böylelikle Afrika, Orta Doğu ve Pasifik arasındaki deniz ticaret yollarını 960 km veya 600 deniz mili daha kısaltmaktır. Lâkin böyle bir adım Tayland´ı fiziksel olarak ikiye böler. Buda zaten ülkede varolan ve Pattani bölgesinde çoğunluğu oluşturan müslüman kesimin bağımsızlık çabalarına anahtar rol olacağından gerçekleştirilmemiştir. 2004´deThe Washington Times ´a sızdırılan bir rapora göre Çin Hükümeti bu inşaanın maali bedelini tamamen karşılayacağını bildirmiştir. Tayland Hükümeti şu an bu kanal projesini farklı nedenlerden dolayı rafa kaldırmıştır.
Ikinci bir alternatif ise, aynı bölgeye kanal yerine bir petrol hattı inşaa etme planıdır. Böylelikle boğazı kullanmadan, bölgenin batısından (Hint Okyanusunundan) doğusuna Çin, Güney Kore ve Tayvan´a petrol nakliyatında $0.50/barrel veya $3/m³ nakliyat bedelinin azalacağını öne sürer.
[değiştir] Bölgenin tarihi deniz yolu ticareti
Yüzyıllardır farklı uygarlıklar; Mısır, Roma, Arab uygarlıkları, Afrika, Osmanlı, Iran-Fars ve Hindistan bu yolları tercih etmiş ve Kedah´ya ulaşmayı aramışlardır. Buradan farklı istikametlere ayrılmışlardır. Kedah Malay Yarımadasının en batısı olup bir nevi bu bölgeye genel liman görevi yapmıştır.
[değiştir] Referans
- http://www.converger.com/eiacab/choke.htm
- World oil transit chokepoints
- BBC News report on the increased security in the Straits
- "Going for the jugular" Report on the potential terrorist threat to the Straits. From the Economist, requires subscription, in the print edition June 10th 2004
- China builds up strategic sea lanes
- A report from the International Maritime Organisation on the implementation of a Straits "Marine Electronic Highway" - a series of technological measures to ensure safe and efficient use of the busy waters
