Kutülamare Kuşatması

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kutülamare Kuşatması
Birinci Dünya Savaşı Parçası
Birinci Kut Muharebesi
Tarih 7 Aralık 1915 – 29 Nisan 1916 Bölge Kut ül Amare (Irak) Sonuç Osmanlı Devleti'nin zaferi
Taraflar
Britanya İmparatorluğu	Osmanlı Devleti
Kumandanlar
Charles Townshend	Von der Goltz Paşa "Sakallı" Nurettin Bey Halil Paşa (Kut) Ali İhsan Bey (Sabis)
Güçler
31.000	31.000 - 41.000
Kayıplar
23.000 ölü veya yaralı 13.000 esir	10.000 ölü veya yaralı

Mezopotamya
Fao Landing – Basra – Qurna – Es Sinn – Ctesiphon – Umm-at-Tubal –1st Kut –Shiekh Sa'ad – Wadi – Hanna – Dujaila – 2nd Kut – Baghdad – Samarrah Offensive – Jebel Hamlin – Istabulat – Ramadi – Sharqat

Kutülamare Kuşatması (Kut ül Amare Kuşatması, 7 Aralık 1915 - 29 Nisan 1916)

Konu başlıkları 1 İngilizlerin Selman-ı Pak'tan Kut'a çekilişi 2 Goltz Paşa'nın Bağdat'a gelişi ve Nurettin Bey birliklerinin ilerlemesi 3 İngilizlerin Kut'u kurtarma girişimleri 4 İngilizlerin teslimi 5 Kaynakça

[değiştir] İngilizlerin Selman-ı Pak'tan Kut'a çekilişi

Tümgeneral Charles Vere Ferrers Townshend komutasındaki İngiliz 6. Poona Tümeni (Hint Tümeni) Bağdat'a ilerlemeye çalışırken 22-23 Kasım 1916'da Selman-ı Pak (Ctesiphon) Muharebesini kazanamayarak geri çekildi ve 3 Aralık'ta Kut'a sığındı.

[değiştir] Goltz Paşa'nın Bağdat'a gelişi ve Nurettin Bey birliklerinin ilerlemesi

Yeni kurulan Osmanlı 6. Ordu'nun komutanlığına atanarak 5 Aralık'ta Bağdat'a varan Alman Mareşal Colmar Freiherr von der Goltz Paşa'nın emriyle Irak ve Havalisi Komutanı Miralay (Albay) 'Sakallı' Nurettin Bey'in birlikleri 27 Aralık'ta Kut'u kuşattı.

[değiştir] İngilizlerin Kut'u kurtarma girişimleri

İngilizler Kut'u kurtarmak için General Aylmer komutasındaki Tigris (Dicle) Kolordusuyla hücuma geçtiyse 6 Ocak 1916 tarihli Şeyh Saad Muharebesinde 4000 personeli kaybederek geri çekildi. Bu muharebede ricaat emrini veren 9.Kolordu Komutanı Miralay (Albay) 'Sakallı' Nurettin Bey azledildi ve yerine Mirliva Halil Paşa (Kut) getirildi.
13 Ocak 1916 tarihli Vadi Muharebesinde 1600, 21 Ocak Hannah Muharebesinde 2700 personeli kaybederek geri püskürtüldü. İngilizler Mart başında tekrar taarruza geçti. Ancak 8 Mart 1916'da Sabis (Dujaila) mevkiinde Miralay (Albay) Ali İhsan Bey (Sabis) komutasındaki 13 Kolordu'ya hücum ettiyse 3500 personeli kaybederek geri çevrildiler. Bu yenilgiden dolayı General Aylmer azledilerek yerine General Gorringe getirildi.

[değiştir] İngilizlerin teslimi

19 Nisan 1916'da von der Goltz Paşa Bağdat'ta bulunan karargâhında tifüsten ölünce yerine Mirliva Halil Paşa (Kut) getirildi.
29 Nisan 1916 Townshend birlikleri Kut'ta yaşanan açlıktan dolayı diğer 4 general, 481 subay ve 13100 er ile birlikte teslim etti.

Irak Ordusu Komutanı Halil Paşa, Kutü'l-Ammare zaferinden sonra 6'ncı Orduya yayınladığı mesajda da şöyle dedi:

Arslanlar! Bütün Türklere şeref ve şan, İngilizlere kara meydan olan şu kızgın toprağın güneşli semasında şehitlerimizin ruhları sevinçle gülerek uçarken, ben de hepinizin pak alınlarından öperek cümlenizi tebrik ediyorum. Ordum gerek Kut karşısında ve gerekse Kut'u kurtarmaya gelen ordular karşısında 350 subay ve 10 bin erini şehit vermiştir. Fakat buna karşılık bugün Kut'ta 13 general, 481 subay ve 13 bin 300 er teslim alıyorum. Bu teslim aldığımız orduyu kurtarmaya gelen İngiliz kuvvetleri de 30 bin zayiat vererek geri dönmüşlerdir. Şu iki farka bakılınca, cihanı hayretlere düşürecek kadar büyük bir fark görülür. Tarih bu olayı yazmak için kelime bulmakta müşkülata uğrayacaktır. İşte Türk sebatının İngiliz inadını kırdığı birinci zaferi Çanakkale'de, ikinci zaferi burada görüyoruz.

Sonuç olarak; Kutü'l-Ammare Muharebesi; Birinci Dünya Savaşı'nda Osmanlı Ordusu'nun zor şartlar ve imkansızlıklar içerisinde, Çanakkale'den sonra İngilizlere karşı kazandığı ve bir tümeni bütün personeli ile birlikte esir aldığı eşsiz bir zaferdir.

Lakin Başkomutan Vekili Enver Paşa bu zaferden istifade etmeyerek birliklerini İran'a sevkettirdi. Neticede İngilizler 11 Mart 1917'de Bağdat'ı işgal etti.

İngiliz tarihçisi James Morris, Kut'un kaybını "Britanya(İngiltere) askeri tarihindeki en aşağılık şartlı teslimi" olarak tanımlamıştır. Bu yenilgi İngiliz basınında ve kamuoyunda çok büyük bir infial uyandırdı ve bunun üzerine General Lake ve General Gorringe İngiliz ordusunda görevlerinden alınmış ve yerlerine General Maude getirilmiştir.

Bu çarpışmaların askeri tarih açısından bir başka önemi de bilinen ilk havadan ikmal denemesini İngiliz ordusunun Kut'taki birliklerini ikmal için 26 gün boyunca Dicle'deki ORA Üssü'nden 3 adet Short 184 tipi 225 beygirlik deniz uçakları ile bu kuşatma sırasında gerçekleştirmiş olmalarıdır.

Ancak bu çaba yeterli olmamış ve sonucu değiştirmemiştir.

[değiştir] Kaynakça

Zaman Gazetesi'nin haberi[1]
Genel Kurmay baskanligi [2]

Savaş ile ilgili bu madde bir taslaktır. İçeriğini geliştirerek  Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.