Kartir
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Part of a series on |
 Portal |
| Baş konular |
|
Zerdüştçülük /Mazdaism |
| Melekler ve Felekler |
|
Melekler |
| Yazılar ve İbadet |
| Accounts and legends |
|
Dēnkard · Bundahišn |
| Tarih ve Kültür |
|
Zurvanism |
| Adherents |
|
Zoroastrians in Iran |
| See also |
|
Index of Related Articles |
Kartir Hangirpe (diğer söyleniş seçenekleri, Karder veya Kirdir) MS 3.yüzyılın sonlarında yaşamış oldukça nüfuz sahibi Zerdüştçü bir yüksek rahipti ve en az üç tane Sasani imparatoruna danışmanlık yapmıştı.
Kartir büyük olasılıkla Mazdaizm'in (şuan yaşayan Zerdüştçülük kolu - diğer kol olan Zurvanizm'in karşıtıdır) amacını yayma konusunda çok etkiliydi çünkü Nakş-i Rajab'taki kitabesinde Kartir kendisinin "bir cennet ve bir cehennem olduğuna" dair kesin "bir karar verdiğini" açıklamakta ve böylece (fatalist)Zurvanizm'in ilkeleri ile tamamen ters bir konuma koymuş oluyordu.
Bununla birlikte -Kartir'in ilk danışmanlık yaptığı- I. Şapur'un (Hükümdarlık dönemi;MS 241-272) dönemiydi Zurvanizm'in bir kült olarak gelişmesi ve bu çelişki skolastik anlaşmazlığın bir konusu olarak kalmıştır.
Aynı zamanda, Kartir'in, ibadethane kültlerinin desteklenmesinin sona ermesine neden olacak önemli bir gelenek bozan bir akımın başlatıcısı olduğu düşünülmektedir; II. Artaxerxes'in vergi toplamak için bir araç olarak altı yüzyıl önce oluşturduğu ve Babillilerden, Hindu-İranlılara miras kalan tapınma biçimlerine karşıydı.
Gene Kartir'in zamanında yüksek rahip olarak ibadethanelerdeki heykeller -kanunla- yerlerinden söküldü ve buralar ya kapatıldı ya da ateş mabetlerine çevrildi. (Bakınız Atar).
[değiştir] Bibliografya
- Boyce, Mary (1957). "Some reflections on Zurvanism". Bulletin of the School of Oriental and African Studies 19/2: 304-316.
- Boyce, Mary (1975). "On the Zoroastrian Temple Cult of Fire". Journal of the American Oriental Society 95/3: 454-465.
- Boyce, Mary (1975). "Iconoclasm among Zoroastrians". Studies for Morton Smith at sixty. Leiden: Neusner. 93-111. .
- Huyse, Philip (1998). "Kerdir and the first Sasanians". Proceedings of the Third European Conference of Iranian Studies 1. Ed. Nicholas Sims-Williams (ed.). 109–120.
- Sprengling, Martin (1940). "Kartir. Founder of Sassanian Zoroastrianism". American Journal of Semitic Languages and Literature (57): 197–228.
- {{{başlık}}}. ISBN 0-8196-0280-9 (1972 Biblo-Moser ed).
[değiştir] İleri Okuma
- Kartir's inscription on the Ka'ba-i Zartosht and the inscription at Naqsh-e Rajab from
MacKenzie, David Niel (trans.) (1970). "The Kartir Inscriptions". Henning Memorial Volume. London: Lund Humphries. ISBN 0-85331-255-9.
