İskender Bey
Vikipedi, özgür ansiklopedi
İskender Bey, (Arnavutça: Gjergj Kastrioti-Skënderbeu, Skanderbeg olarak da bilinir) (d. 6 Mayıs 1405, ö. 17 Ocak 1468, Lezha) Arnavutların ulusal kahramanı. Arnavut soylusu. Ününü Arnavutluk'un Osmanlılara karşı savunulması ile elde etti.
[değiştir] Yaşamı
Gjergj Kastrioti, Gjon Kastrioti ve Karadağ Prensesi Vojsava'nın beş kızı ve dört oğlunun en küçüğüdür. Babası Gjon Kastrioti de 1407'den itibaren sürekli Osmanlılar ile savaştı. Bir yenilgisi üzerine üç oğlunu birden Edirne'deki Osmanlı sarayına rehin vermek zorunda kaldı.
Gjergj Kastrioti Yeniçeri Ordusu'nda devşirilerek Müslüman oldu ve İskender ismini aldı. 1438'de II.Murat tarafından Kruja Beyi olarak Arnavutluk'a geri gönderildi.
1443'te Macar Ordusu'nun Osmanlılara karşı bir savaş kazanması üzerine askerleriyle birlikte Sultan'ın ordusunu terkederek Kruja Kalesi'nı ele geçirdi ve ardından Sultan'a karşı bağımsızlığını ilan etti.
1444'te Osmanlılara karşı bir Arnavut savunma birliği olan Lezha Ligası'nı kurdu ve 18 yıl boyunca bu birliği başarıyla yönetti. Bu başarılı Arnavut savunması sayesinde Osmanlılar Orta ve Kuzey Arnavutluk'a giremediler.
1451'de Kastrioti Arnavutluk Katolik Kilisesi manastırında, Vlora ve Kanina Prensi Gjergj Arianiti'nin kızı Ardenica Donica ile evlendi. 1456'da bir oğlu oldu ve adını dedesi gibi Gjon koydular.
İskender Bey 1461'de II.Mehmet ile bir ateşkes antlaşması yaptı. Bu ateşkes süresinde İtalya'ya giderek Napoli Kralı I.Alfons'tan Osmanlılar'a karşı asker ve para yardımı istedi. Napoli Kralı kendisine maaş bağladı ve İtalya'nın güneyinde çiftlikler bağışladı.
Kastioti Skandarbeg 1468'deki ölümüne dek Osmanlılarla savaştı, kızkardeşi Mamica da bu savaşlarda hayatını kaybetti.
Osmanlılar onun direnişini kırabilmek için çok büyük orduyla ve defalarca Arnavutluk'a akın düzenlediler ama Kruja Kalesi'ni almayı başaramadılar.
Ancak güçlü Osmanlı orduları karşısındaki Arnavut direnişi, Avrupa'dan yardım gelmeyişi nedeniyle Kastrioti'nin 1468'deki ölümünden sonra kırıldı, Venedig Krallığı, himayesindeki Arnavutluk'u Osmanlılar'a bıraktı. Bundan sonraki on yıl içinde Osmanlılar Arnavutluk'u tamamen ele geçirdiler. Osmanlı hakimiyeti 1912'ye kadar toplam 434 yıl sürdü.
Kastioti Skandarbeg'in naaşı 1468'de Lezha'da bir kiliseye defnedildiyse de bu kilise Osmanlı döneminde yıkıldı. Naaşı da yıkanlarca parçalandı ve dağıtıldı. 1970'de Arnavut hükümetince buraya bir müze inşa edildi.
Kastioti Skandarbeg yaşadığı dönemde Avrupa'da çok ünlendi.
Papa kendisine 'İsa'nın Savaşçısı' anlamına gelen Athleta Christi ünvanını verdi.
Hayatı pek çok romana ve sanat eserine konu oldu. Bu arada Vivaldi'nin bir operasına adını verdi.
Günümüzde Tiran ve Prishtine'nin en büyük meydanlarında heykelleri bulunur. 2006'da Üsküp'te bir heykeli açıldı. Roma'da da bir heykeli olan Skanderbeg Meydanı bulunur.
[değiştir] Kaynakça
- http://www.youtube.com/watch?v=WgPO3jRbaeo
- http://video.google.com/videoplay?docid=-7485574608371052031&q=skenderbeu&hl=en
- http://www.albca.com/aclis
- İsmail Kadare: 'Kale' adlı tarihi roman, 1988
- Fan Stylian Noli: Skanderbeg Tarihi, 1921
- Sabri Godo. Tarihi roman, 1983
- Marinus Barletius: Historia de vita et gestis Scanderbegi Epirotarum principis. Romae 1510
