İmranlı, Sivas
Vikipedi, özgür ansiklopedi
İmranlı, Türkiye | |
---|---|
Sivas İli Siyasi Haritası |
|
Harita | |
Türkiye'de bulunduğu yer |
|
Bilgiler | |
Şehir nüfusu | 4015[1] (2007) |
İlçe nüfusu | 7532[2] (2007) |
Yüzölçümü | 1229 km² |
Rakım | 1650 metre |
Koordinatlar | |
Alan kodu | 346 |
İl plaka kodu | 58 |
Yönetim | |
Ülke | Türkiye |
Coğrafi Bölge | İç Anadolu Bölgesi |
İl | Sivas |
Kaymakam | Yusuf Karaloğlu |
Belediye başkanı | Vedat Yüksel |
Yerel yönetim site | |
İlçe kaymakamlık site |
Sivas ilinin en doğusunda bulunan ilçesidir ve il merkezine 104 km uzaklıktadır.İlcenin yüzölcümü 1.229 km2 ve denizden yüksekligi 1650 metredir. Imranli, dogusunda Erzincan iline bagli Refahiye ilcesiyle, güneyinde Divrigi, batisinda Zara ve kuzeyinde ise Susehri ve Akincilar ilceleriyle komsudur. Ilçenin günümüzde merkez ilceden baska Karacaören isimli bir bucagi, 102 köyü ve 38 mezrasi vardir.İmranlı ilçesinin 92 köyü ve bu köylerin mezraları Alevi ve Kürt Kökenlidir.Çoğu Kurmanca olmak üzere ilçedeki bazı Alevi köylerinde Zazaca bilenlerde vardır.İlçede Alevi ve Sünni Türk köyleri de bulunmaktadır.İmranlı, Kürt Kökenliler tarafından Kurmanci lehçesinde Maciran olarak adlandırılır.
Konu başlıkları |
[değiştir] Nüfus
Merkez nüfusu 7.316, toplam nüfusu 13.883'dir (2000). Sivas il merkezine uzaklığı 104 kilometredir. Başlıca gelir kaynakları tarım ve hayvancılıktır. İlçe olduktan sonra normal bir gelişim gösteren ilçenin nüfusu, önceleri artış gösterirken çeşitli sebeplere bağlı olarak son yıllarda azalma göstermiştir. 1990 nüfus sayımında 21649’a düşen toplam nüfus 2000 nüfus sayımında ise 13883 olarak tespit edilmiştir.
[değiştir] Tarihi
İmranlı ve çevresinin, tarihi süreç içerisinde Hitit, Pers, İskender, Roma ve Bizans İmparatorluklarının hakimiyeti altına kaldığı bilinmektedir. Yine tarihi kaynaklarda bölgenin zaman zaman Müslüman Arapların eline geçtiği ve Malazgirt savaşı sonrasında da Bizanslılar ile yapılan anlaşma gereğince Kızılırmak yayının dışında kalan yerlerin doğusu ile beraber bu bölgenin Türk idaresi altına girdiği kaydedilmektedir. İmranlı ve çevresinde 1075 yılında Danişmentliler, 1174 yılında Selçuklular, 1243 Köse Dağı Savaşından sonra Moğollar 1340’lı yıllarda Eretna Beyliği, 1381-1398 yılları arasında Kadı Burhaneddin ve daha sonra da Osmanlılar hüküm sürmüştür. Yıllardır farklı kültürlerin kardeşçe bir arada yaşadıkları bir bölge olan İmranlı ilçesinin ilk defa kimler tarafından ve ne zaman kurulduğu bilinmemekle beraber bölgenin canlılığı 93 harbi olarak bilinen 1876 Osmanlı-Rus savaşıyla artmıştır. İmranlı geçmişinde çok yoğun bir orman dokusuna sahip olmasıyla bilinir. Bu sebepten devrinin önemli bir yerleşim yeri olan Zara’nın doğusunda kalan bu yörede dikkate değer bir yerleşim yeri bulunmamaktadır. Batılı araştırmacı Sinclair 1372 yılında Zara’nın doğusundaki bugünkü İmranlı civarının aşırı derecede ormanlaşmış olduğunu ve belki de bu yüzden çok az sayıda seyyahın Zara’nın doğusunda şimdiki karayolu istikametinde seyahat ettiğini ileri sürmektedir. İmranlı ve civarında önemli herhangi bir kentin olmaması ve bölgenin aşırı ormanlık olması gibi sebeplerden dolayı, 17. yüzyılda yaşamış olan Osmanlı seyyahı Evliya Çelebi dahi Sivas’tan Erzincan’a ve Erzurum’a Zara ve Suşehri üzerinden seyahat etmiştir. Bu tespit bazı Sivas Salnameleri (Yıllık) tarafından da desteklenmektedir. Hicri 1308 (1890 – 1891) tarihli Sivas Salnamesi’ne göre de Zara kazasının Abaş ve Çit nahiyelerinde görkemli bir orman bulunmaktadır. Selçuklu ve beylikler zamanında bölgeye Kürt/Zaza, Türkmen boylarından göçler olmuştur. Kanuni Sultan Süleyman ve Sultan Abdülmecit zamanındaki göçler sebebiyle de fazla nüfusa sahip olmayan bölgenin demografisi yeniden şekillenmiştir. Kanuni zamanındaki göçler hakkında fazla bilgi olmamakla birlikte Sultan Abdülmecit zamanında kuzeyde Kızılırmak’ın çıkış yatağı olan İmranlı bölgesine göçler ve yerleşimler olmuştur. Bu zamanda, bölgenin toprağı verimli, suyu ve havası temiz, ormanları bol idi. 19.yüzyılın son çeyreğinde, 93 Harbi olarak da bilinen 1876–1878 Osmanlı–Rus Savaşı'ndan dolayı Erzurum ve Kars illerinden bölgeye devlet eliyle göçler yaşanmıştır. Göçmenlerin sayısı çok fazlaydı ve bölgeye gelenlerin büyük bir kısmı devlet tarafından şimdiki İmranlı İlçe merkezinin bulunduğu bölgeye yerleştirilmişlerdir. Bugün İmranlı olan arazi satın alınarak muhacirlerin iskanı sağlanmıştır. 1870 Sivas Salnamesi'nde 271 hanedeki 1378 muhacirin bölgeye yerleştirildiği yer almaktadır. İmranlı'nın yazılı kaynaklarda geçen ilk ismi olan Çit Sahrası, bu göçlerden sonra nahiye olmuş ve böylece Çit Bucağı adını almıştır. Yazar Aziz B.Erdeşir Astrabadi'nin Farsça yazılan Bezm-i Rezm adlı kitabının 494.sayfasında Çit'ten şöyle bahsedilmektedir. Kadı Burhaneddin, Kemah Valisini tedip için Çit Sahrasına indi. “Kadı Burhaneddin ve Devleti” adlı kitabında Doç.Dr.Yaşar Yücel de 143.sayfada aynı konudan bahsetmektedir. Bu bilgilere göre, yazılı olarak 1340 yılından beri İmranlı ve çevresi Çit olarak bilinmektedir. 1890'da Sultan II. Abdülhamit döneminde Hamidabad olarak değiştirilen nahiyenin ismi, Hicri 1321 (1905) Sivas Salnamesi'nde de Hamidabad olarak geçmektedir. Bölgeye ikinci göç hareketi 1911-12 yıllarında yaşanmış olup 1911 yılında ise Hamidabad ismi Ümraniye olmuştur. 1 Ocak 1948 tarihinde çıkarılan bir kanunla Ümraniye ilçe statüsüne kavuşmuş ve ismi İmranlı olarak değiştirilmiştir.
[değiştir] Dogal Yapi
Ilce, il geneline göre daglik bir yapiya sahiptir. Arazi genellikle bozkır olup, tepelerden oluşmaktadır. Tarıma elverişli alan 12.700 hektar olup, toplam orman alanı ise 4635 hektardır.Daglar kuzey ve güneyden Kizilirmak Vadisine dogru egimli bir sekilde alcalirlar. Imranli´nin kuzey tarafini, ilin en önemli daglari olan Köse Daglari´nin dogu uclari kaplar. Ilcenin kuzeydogusunda bulunan Kizildag 3.025 metre yüksekligi ile hem Sivas ilinin en yüksek dagi, hem Ic Anadolu, Dogu Anadolu ve Karadeniz Bölgesi´nin kesistikleri yerdir, hemde yurdumuzun en uzun akarsuyu olan Kizilirmak´in dogdugu yerdir. Ilcenin güneyi ise Divrigi´nin dag silsilesi ile karsilasir. Burada ise Çengelli Dagi (2596m) önemli bir yer isgal eder.
[değiştir] İklimi
Ilcenin iklimi kara iklimdir. Kis aylari kar yagisli ve cok soguk gecer. Yazlari ise kisa süreli, sicak ve kurak gecer. Ilcede genelde ilkbahar ve sonbahar aylarinda bol miktarda yagis düser.
[değiştir] Bitki Örtüsü
İlçenin bitki örtüsü bozkırdır. Bu nedenle tarıma elverişli olan 12.700 hektar, orman alanları ise 4.635 hektardır. İklim şartlarında ağır olması nedeniyle kavak ve söğütten başka ağaç türü zor yetişmektedir. Meyvecilik yok denecek kadar azdır. Yetiştirilen sebzeler de kış ihtiyacı içindir.
[değiştir] Nüfus
Merkez nüfusu 7.316, toplam nüfusu 13.883'dir (2000). Sivas il merkezine uzaklığı 104 kilometredir.Başlıca gelir kaynakları tarım ve hayvancılıktır. İlçe olduktan sonra normal bir gelişim gösteren ilçenin nüfusu, önceleri artış gösterirken çeşitli sebeplere bağlı olarak son yıllarda azalma göstermiştir. 1990 nüfus sayımında 21649’a düşen toplam nüfus 2000 nüfus sayımında ise 13883 olarak tespit edilmiştir.
[değiştir] Ulaşım
Ankara-Sivas-Erzincan illerinin birbirine bağlayan kara yolunun ilçeden geçmesi ilçeyi olumlu yönden etkilemektedir. İlçe bu kara yolu ile Sivas iline 106 km’dir. 1988–1989 yıllarında Köy Hizmetleri Müdürlüğünce ilçeyi Suşehri ilçesine bağlayan bir stabilize yol yapılmış ve halen kullanılmaktadır.
[değiştir] Akarsuları Ve Yeraltı Suları
İlçenin akarsu olarak en büyük ırmağı Kızılırmak’tır. Diğer küçük akarsuları da vardır. Fakat bunlar yazın kurumaktadır. Yeraltı suları olarak ilçenin kuzeyinde Purlar olarak bilinen mevkide bulunmaktadır.
[değiştir] Dış bağlantılar
- İmranlı Kaymakamlığı
- İmranlı ve Köyleri Kültür Dayanışma Derneği
- İmranli.net
- Durucin
- Durcan Mahallesi Derneği