Emilia Galotti
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Emilia Galotti, Alman Romantiklerinden Gotthold Lessing’in oyunu. 1772 yılında sahnelendi.
Romantik dramın pek çok özelliğini barındırıyor. Hatta burjuva tragedyası da denilebilir. Ama bu son terim oyunu kuramsal açıdan oturtmak için sorunlu bir çerçeve gibi duruyor. Burjuva tragedyası özelliğini, oyun karakterlerini burjuvalar oluşturduğundan değil, eserin temsil ettiği burjuva bakış açısı nedeniyle kazanıyor.
Oyunun dahil olduğu Romantik sanat akımını da kalıplamak zor. Genelde kalıpların dışına taşma anlayışıyla ortaya çıkıyor, özellikle de tiyatroda. Ancak nihayetinde kalıpları yıkmayı amaçlayan bu düşünce, 18. yy.ın ateşli Avrupa’sının burjuva düşüncesi. Karşı çıkışı da dönemsel düşmanı aristokrasinin sanatı. Emilia Galotti işte böyle bir ortamda yazılıyor; 1789’da Fransız Devrimi olacak, sokaklar kan gölüne dönecek ve Bastille yerle bir edilecek. Feodalizme duyulan nefretin sanatı yansıması da hakkını verir nitelikte.
Asker bir babanın kızı olan Emilia Galotti’ye delice âşık olan savruk Prens, entrikacı adamı zalim Marinelli sayesinde kızı ele geçirecek, kızın nişanlısının ölümüne yol açacaktır. Emilia Galotti’nin kaderi şu halde ahlaksız aristokrasinin zevk konaklarından birinde yozlaşmaktır. Ancak son sahnede baba gelir; kız babasından kendisini öldürmesini ister. Kızının yozlaşmaktansa ölmek istediğini anlayan baba, bu isteği yerine getirir. Kızını öldürür. Zalim aristokrasinin baskısı bir insanı yok eder ama burjuva ahlakı kazanır. Bıçak prense değil, kıza saplanır.