Deveçayırı, Gürün
Vikipedi, özgür ansiklopedi
 Deveçayırı, Türkiye |
|
|---|---|
 Sivas |
|
| Bilgiler | |
| Nüfus | 45 [1] (2000) |
| Koordinatlar | |
| Posta Kodu | 58800 |
| Alan Kodu | 0346 |
| Yönetim | |
| Coğrafi Bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| İl | Sivas |
| İlçe | Gürün |
| Köy Muhtarı | İbrahim Bozdağ |
| Web Sitesi | |
Deveçayırı, Sivas ilinin Gürün ilçesine bağlı bir köydür.
Konu başlıkları |
[değiştir] Tarihi
Köy adini yaklasik üç kilometre batisinda bulunan ve eski Deveçayiri olarak bilinen çayirlik merasindan almaktadir. Eski ipek yolu üzerinde blunan bu arazide gecmişte deve kervanlarinin mola verdikleri ve develerini dinlendirdiklerinden dolayi zamanla bu meranin Deveçayiri olarak isimlendirildigi tahmin edilmektedir. Deveçayiri Tekiraman (Yolgecen)köyünün bir mezrasi iken Elbistan-Gücük ten göç eden Sinemilli aşiretinin Kalenderi kolundan gelen Hatunuşaklari (Xatunan) sülalesine mensub kisiler tarafindan 1900 lerin baslarinda kurulmustur. Köy başlangiçta beş Hane: Sino(Kala), Mendo(Sulu), Beko(Bozdağ), Nasir ve Hase Kale(Gürgür) iken daha sonra Elbistan-Kantarma,-Gücük ve Sariz-Dallıkavak (Kavaklar)tan aldigi göçler ve nufus artişi ile 1960 lerde 100 Hanenye kadar büyümüştür. Köyün kuruluşu hakkinda yaşlilarin anltimina göre, Kurucu Aileler Karapinar köyünde ikamet etmekteyken bir gün yaninda çaliştiklari ağanin (Beyler olarak bilinen Aile)oğlu Beko`nun oğlu Misto (Mista Kır)ile kavga eder Misto ağanin oğlunu döver.Çocuklar 7-8 yaşlarindadirlar.Ağa bunun üzerine Erkekler arazide çalisirken Bekonun eşi Gorçini (Güverçin) döver.Aksam işten dönene erkekler bunu duyr duymaz Ağaya böyle bir şey nasil yapabildiğini sormak üzere ağaya giderler ve kavga büyür. Bunun üzerine o aralar satilmakta olan Deveçayirinin arazisi satin alinir ve Köy bu şekilde kurulmuştur.
[değiştir] Kültür
Deveçayiri Sinemilli Aşireti mensublari tarafindan kuruldugu için Kültür,Yaşam ve inanaç biçimleri kökenlerine bagli devamlilik arzetmektedir.Inanç olarak Alevi inanca mensubturlar.Ayrica Kalenderi soy ağacina (Sinemilli-Dedeleri ile ayni soy) mensub olduklari içinde Alevilk ve Aleviliğin değerleri günlük yasam ve uygulamlarda önemini korumaktadir. Deveçayirida Sivasin bütün beldeleri ve Köyleri gibi 1960 lardan itibaren istanbula iç göç vermiştir ve daha sonra özelikle 1985 itibaren basta ingiltere olmak üzere Avrupa ülkelerine diş göç vermiştir bugun malesef yanlizca yaşlilarin yazlari ikamet ettikleri bir yerleşim birimine dönüşmüştür.Köyde Kürtçe ve Türkçe konuşulmaktadir.Geçmişte yapilan Tarim ve hayvanciliktan dolayi her evde bir Kilim ve Hali örme Tezgahi mevcuttu. Kadinlar,kizlar ve Gelinler kişlari ev işleri dişinda bütün günlerini tezgahlarin başinda geçirir,bazen birbirinden nakiş örnekleri alir bazende yarişirlardi.Nineler(Dayepir)de torunlarina bakar onlara dilden dile ,kuşaktan kuşaga aktarilmiş masal,hikaye ve destanlari elektirigin ulaşmadigi, televizyonun olmadigi gecelerde bir okdarda canli olarak anlatirlardi.Dedeler (Bavpir)ler evin iç sorumluluğu ve besledikleri Büyük ve Küçük Baş hayvanlarin bakimini üstlenir, gençlerde istanbula bulabildikleri sezonluk ,dönemlik işlerde çalişmak üzere giderlerdi.Kış bitminde gençler gurbetten döner, ekinlerini ekmeye başlar ve bu süreç temmuzda çayir biçimi,Ağustos ve Eylülde Buğday ve Arpa biçimi,harman dönemi ardindan Buğdaylarin yikanip, kaynatilip Bulgur(Bından),Un yapilmak üzere Su Değirmenine Dereye (Sino (Kala) lara ait)götürüldügü bir dönem başlardi.Akabinde Bulgur degirmeninde ezilmiş bulgur (Gendima)dan tarhana (Keşk) yapma dönemi baslardi.Yapilan tarhanalar Kayalar üzerinde güneşte kurutulup çuvalarla evlere kiş erzaki olarak depolanirdi.Aslinda yasam hehangi bir iç veya doğuanadolu köyünden pekde farkli degil.Dünyaya gözünü acmis bebeler ve kaybedilen ler dişinda yaşam bir önceki seneden pek farkli geçmiyordu. Doğumlarda bebelerin dünyaya geldiği hanenin pacasi (pacasi tütsün manasinda) müjde hediyesi(oxuntu)almak üzere kapatilir ve o evden doğum hediyesi alinirdi.Doğum yapmiş bayanlara da bir nevi doğum tatlisi olarak Puşuruk (Pişirilmiş Nişasta unu,tereyağı ve Pekmez den oluşmakta) pişirilir.
[değiştir] Coğrafya
Sivas iline 185 km, Gürün ilçesine 41 km uzaklıktadır.Komşulari Yplgeçen (Tekerahma), Camilyurt (Cemili),Akdere ve Akpinar Köyleridir. Deveçayiri köyünün komşusu olan Tekerahma köyu ile hududu; şeytanpinarinin sirt, magara bai, kirinti sekisinin gediği ve ağil yerinden gecen hat. Camiliyurt Köyu ile hududu; cetin dere. Akdere koyu ile siniri; kirinti sekisinin başi. Akpinar koyu ile siniri; devecayiri köyune giden ve degirmene giden yol.
Koordinatlari: Latitude 38.6833 Longitude 36.8833 Altitude (feet) 6233 Lat (DMS) 38° 40' 60N Long (DMS) 36° 52' 60E Altitude (meters) 1899
Zaman Bölümü: Time zone (est) UTC+2(+3DT)
Approximate population for 7 km radius from this point: 3069 http://www.indexmundi.com/z/?lat=38.6833333&lon=36.8833333&t=p&r=8520&p=devecayiri&cc=tu&c=turkey
[değiştir] İklim
Köyün iklimi, karasal iklimi etki alanı içerisindedir.
[değiştir] Nüfus
1960'li yilarda baslayan iç göçten sonra 1985' lardan sonra yurtdişina Nüfus göçü vermiştir. Yaz aylarinda Köye daha çok yaşlilardan oluşan belirli bir nüfus dönüşü olmaktadir. Göç edenlerin bir çoğunun nüfus kayıtlarınıda almasindan dolayi çok sağlikli bir nüfus verisine sahib olmamakla beraber Deveçayir kökenlilerin 2500-3000 kişi olduğu tahmin edilmektedir.
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | |
| 2000 | 37 |
| 1997 | 46 |
[değiştir] Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ,hayvancılığa ,yurtiçi ve yurdişindan giren meblağ ve dövizlere dayalıdır. Gerek karasal iklim ve gereksede 2000m civarındaki rakimdan dolayi,tarim ürünü olarak agirlikli olarak Buğday az orandada Arpa ekilimektedir.Geçmiste yapilmakta olan hayvancılık ise daha çok küçükbas hayvanciliktir.
[değiştir] Muhtarlık
Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır.
Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları:
[değiştir] Altyapı bilgileri
Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamaktadır. Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. Ptt şubesi yoktur ancak ptt acentesi vardır. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol malesef Yolgecen Köyünden sonra stablize olup çok kötü durumdadir köyde elektrik ve sabit telefon vardır.
[değiştir] Dış bağlantılar
 |
Bir köy hakkındaki bu taslağı geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
 |
Gürün belde ve köyleri |  |
|---|---|---|
|
İl: Sivas ● İlçe Merkezi: Gürün |
||
|
Sivas İlçeleri: Merkez ilçe Akıncılar • Altınyayla • Divriği • Doğanşar • Gemerek • Gölova • Gürün • Hafik • İmranlı • Kangal • Koyulhisar • Suşehri • Şarkışla • Ulaş • Yıldızeli • Zara |
||
