Bütçe

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Bu madde, Vikipedi standartlarına uygun değildir ve bu nedenle düzenlenmesi gerekmektedir. Maddeyi Vikipedi standartlarına uygun biçimde düzenleyip, geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Bu madde Haziran 2008 tarihinden beri, düzenleme isteğiyle etiketlidir.

Bütçe, Fransızca'dan budget,

• Devlet bütçesi, devlet ve öteki kuruluş veya toplulukların belirli bir dönem içindeki gelir ve giderlerinin oranlama niceliklerini önceden belirleyen, onaylayan ve bu işlemlerin yapılmasına izin veren kanun veya karar ,bu kanun veya karar yasama organının yürütme organına verdiği bir yetki şeklindedir;
• bir kimsenin, bir ailenin, bir kuruluşun veya devletin gelecekteki belirli bir süre için tasarladığı gelir ve giderlerinin tümüdür;
• bir filmin yapımı için bütün giderleri, film bütçesi.

İŞLETME BİLİM DALI AÇISINDAN BÜTÇE

Tanımı

Gelecek faaliyet dönemi için, işletmenin amaçlarına, hedeflerine ve işletme politikalarına uygun olarak işletme yönetimi tarafından hazırlanan gelecek dönem faaliyetlerini ve sonuçlarını parasal ve sayısal olarak ifade eden raporlara BÜTÇE denir.

Günümüzde işletmelerde, SABİT ve ESNEK olarak iki tür bütçe uygulaması yapılmaktadır.

Sabit bütçe, düzenlendiği tarihten sonraki dönemlerde oluşacak muhtemel değişiklikler karşısında hiçbir şekilde değiştirilmez.

Esnek bütçe ise, düzenlendiği tarihten sonraki bir tarihte üretim maliyetlerinde genel yönetim giderlerinin dolaylı etkileri dikkate alınarak ve gelecekteki muhtemel değişikliklere uyarlanabilen bütçelerdir.

Önceden tahmin esasına dayanan işletme bütçeleri düzenlenirken, işletmenin amaç, hedef ve politikaları doğrultusunda düzenleneceğinden bütün servislerle işbirliği ve bilgi alışverişi yapılmalıdır.

Bütçelerin dönemi bir yıl olduğundan veriler bir yıllık dönemi kapsamalıdır. Bununla beraber yıllık dönem bütçeleri aylık, üçer aylık dönemler halinde düzenlenip bunların icmali yapılarak yıllık bütçe rakamları tespit edilebilir.

Bütçelerin düzenlenmesinde dikkat edilmesi gereken konular

• Bütçeler geçmiş dönem sonuçlarından yararlanılarak ileriye yönelik tahmin esasına göre düzenlenir. Bu nedenle bütçe düzenlenirken öncelikle bakılması gereken yer işletmenin MEVCUT DURUM'udur.

• Bütçe işletmenin yapısına uygun olarak hazırlanır.

• Bütçeler belirli bir dönem için düzenlenir bu nedenle bütçe düzenlenirken bu zaman sürecine kesinlikle uyulmalıdır.

• Bütçe sistemi ile muhasebe sistemi arasında sağlıklı koordinasyon kurulmalı ve aylık olarak bütçe verileri ile muhasebe verileri kontrol edilmelidir.

• Bütçe kalemleri ilgililer tarafından işletmenin fiili sonuçlarına göre devamlı izlenebilmeye olanak tanıyacak şekilde düzenlenmelidir.

• Bütçe hazırlanırken kaynak araştırarak bütçe dönemi ile ilgili tahmini kur, enflasyon oranı, parite çalışması yapılmalıdır.

• Bütçe hazırlanması genellikle kasım ve aralık ayında başlar. En geç 31/12/... tarihinde yönetim kurulu onayı alınmış ve temize çekilmiş olarak ilgili birimlere dağıtımı yapılır.

• Muhasebe servisi veya bütçe servisi her ay gerçekleşen ve bütçelenen olarak bütçe karşılaştırmasını yapar. İlgili birimlere dağıtır. Bu birimler aylık olarak yapılan bütçe toplantısında bütçesi ile ilgili gerekli açıklamasını yapar.

Yararları İşletmeler hazırladıkları bütçeler sayesinde;

• Amaçlarını ve hedeflerini tespit eder.

• Hedefledikleri durum ile gerçekleşen durum arasındaki sapmaları ve nedenlerini tespit ederek gerekli düzeltme işlemini yapar ve ileriye yönelik önlemini alır.

• Daha akılcı ve sağlıklı sonuçlar elde edilir.

• Mevcut olanaklarla neler yapılabileceğini ve bu konudaki en doğru ve verimli yolu gösterir.

• Hedeflere ulaşmak için ilerlenen yolda nelere katlanılacağını gösterir.

• İşletmenin sahip olduğu kaynakları en etkili şekilde kullanma olanağı sağlar.

• Yönetimin sağlıklı ve doğru karar vermesine yardımcı olur.

• Gelir ve giderlerin sürekli kontrol altında tutulmasını sağlar.

Bütçelerin düzenlenmesi

İşletme bütçeleri hazırlanırken aşağıdaki sıra takibi yapılarak hazırlanır.

1. Satış Bütçesi 2. Üretim Bütçesi 3. Direkt İlk Madde ve Malzeme Bütçesi 4. Direkt İşçilik Bütçesi 5. Genel Üretim Giderleri Bütçesi 6. Mamul Stok Bütçesi 7. Satılan Mamullerin Birim Maliyet Bütçesi 8. Araştırma ve Geliştirme Giderleri Bütçesi 9. Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri Bütçesi 10. Genel Yönetim Giderleri Bütçesi 11. Olağan Faaliyet Gelirleri ve Giderleri Bütçesi 12. Finansman Bütçesi 13. Gelir Tablosu Bütçesi 14. Yatırım Bütçesi 15. Bilanço Bütçesi

Satış Bütçesi

Bütçe hazırlanmasının ilk basamağıdır. Satış bütçesi hazırlanmadan diğer aşamalara geçilemez. Satış bölümü, önümüzdeki bir yıl için aylık bazda miktar ve tutar olarak satış bütçesini hazırlar. Genel müdüre onaylattıktan sonra üretim bölümlerine dağıtımını yapar. Ayrıca satışlarla ilgili; Pazarlama Satış Ve Dağıtım Giderleri Bütçesi'ni hazırlar.

Üretim Bütçesi

Üretim bölümleri Satış Bütçesi'nden yola çıkarak;

• Direkt İlk Madde Ve Malzeme Bütçesi • Direkt İşçilik Bütçesi • Genel Üretim Giderleri Bütçesi • Mamul Stok Bütçesi • Satılan Mamullerin Birim Maliyet Bütçesi • Araştırma ve Geliştirme Giderleri Bütçesi'ni hazırlar.

Genel Yönetim Bütçesi

Üretim ve satış bölümü dışındaki diğer bölümler (Örn. İnsan Kaynakları, İhracat, İthalat, İdari İşler vs.) veya sadece Muhasebe Bölümü, bu bölümleri içine alarak aşağıdaki bütçeleri hazırlar.

• Genel Yönetim Giderleri Bütçesi • Olağan Faaliyet Gelirleri ve Giderleri Bütçesi • Finansman Bütçesi • Gelir Tablosu Bütçesi • Yatırım Bütçesi • Bilanço Bütçesi

Bütün bütçe hazırlandıktan sonra yönetim kurulunun onayına sunulur ve gerekli açıklamalar yapılır. Eğer bütçe onaylanırsa tüm bölümlere dağıtımı yapılır.