Archaeognatha
Vikipedi, özgür ansiklopedi
 |
||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
||||||||||
| Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||
|
||||||||||
|
|
||||||||||
|
Archaeognatha, Insecta sınıfının zıplayan kılkuyruklar olarak da bilinen bir takımı olup önceleri Thysanura ya da kılkuyruklar takımı içine yerleştirilmekte idi, bu iki grubun ortak özelliği karıncık uçlarında kuyruk biçiminde üç adet uzantının yer almasıdır. Archaeognatha takımının üyeleri bu uzantılarını 30 cm. kadar havaya zıplamak için kullanabilmektedirler. Eskiden grubu adlandırmak için kullanılan Microcoryphia adı, küçük anlamına gelen micro ile başlılar anlamına gelen coryphia köklerinden türetilmiştir.
Devoniyen dönemde, örümceklerle aynı zaman diliminde ortaya çıkmışlardır, böceklerin en az evrim geçiren grubudur. Archaeognatha Yunanca eski anlamına gelen archaeos ile çeneliler anlamına gelen gnatha sözcüklerinden türetilmiştir. Bu adlandırma tek bir kondil içeren mandibüllerin eklemlenmesi ile ilgili olup, diğer böcek gruplarında kondil sayısı ikidir. Arka ( bazen de orta) bacak ile 2.inciden 9.uncuya kadar olan sternitlerinde, bazı uzmanlarca körelmiş uzuvlar olarak değerlendirilen, eklemlenmiş stilusların bulunması da sadece bunlara özgü bir özelliktir. Herbir karıncık (abdomen) sternitinin üç skleritten oluşması ve kabukdeğişimi öncesinde kendilerini zemine buradan yapıştırmaları diğer bir sıradışı özellikleridir. Tıpkı Thysanura üyelerinde olduğu gibi, gövde pullarla ve kolayca su kaybetmeye olanak veren ince bir dışiskelet ile örtülüdür.
Machilidae ve Meinertellidae olmak üzere iki familya altında toplanan 350 kadar türü tanımlanmıştır. Başta algler olmak üzere, likenler, yosunlar veya çürümekte olan organik maddelerle beslenirler. Dünyanın her tarafına yayılmıştırlar, hatta diğer böceklerden farklı olarak Arktik bölgede bile yaşayabilmektedirler.
[değiştir] Dış bağlantılar
- Archaeognatha - Tree of Life Projesi
- Archaeognatha Taksonomi Sitesi
