อาณาจักรศรีวิชัย
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ประวัติศาสตร์ไทย |
|
|---|---|
| ก่อนประวัติศาสตร์ | |
| บ้านเชียง | ~ 5000 ปีที่แล้ว |
| บ้านเก่า | ~ 4500 ปีที่แล้ว |
| ยุคประวัติศาสตร์ | |
| ทวารวดี | พุทธศตวรรษที่ 5 - 15 |
| คันธุลี / พานพาน | พ.ศ. 994 - 1201 |
| ละโว้ | พ.ศ. 1191 - 1470 |
| ศรีวิชัย | พ.ศ. 1202 - 17?? |
| หริภุญชัย | พ.ศ. 1206 - 1836 |
| โยนกนาคพันธุ์ | พ.ศ. 1315 - 1582 |
| เงินยางเชียงแสน | พ.ศ. 1445 - 1804 |
| สงครามสามนคร | พ.ศ. 1467 - 1470 |
| ละโว้-อโยธยา | พ.ศ. 1470 - 1893 |
| สุโขทัย | พ.ศ. 17?? - 2017 |
| เพชรบุรี | พ.ศ. 17?? - ???? |
| ล้านนา | พ.ศ. 1802 - 2482 |
| นันทบุรี | พ.ศ. 1825 - ???? |
| นครศรีธรรมราช | พ.ศ. 1830 - ???? |
| อยุธยา | พ.ศ. 1893 - 2310 |
| - ชุมนุมสุกี้พระนายกอง | พ.ศ. 2310 |
| - ชุมนุมเจ้าพิษณุโลก | พ.ศ. 2310 - 2311 |
| - ชุมนุมนครศรีธรรมราช | พ.ศ. 2310 - 2312 |
| - ชุมนุมเจ้าพิมาย | พ.ศ. 2310 - 2311 |
| - ชุมนุมเจ้าพระฝาง | พ.ศ. 2310 - 2313 |
| - ชุมนุมพระเจ้าตาก | พ.ศ. 2310 |
| ธนบุรี | พ.ศ. 2310 - 2325 |
| รัตนโกสินทร์ - ปฏิรูปการปกครอง |
พ.ศ. 2325 - ปัจจุบัน พ.ศ. 2475 |
| ไม่สามารถระบุเวลาได้ | |
| เวียงปรึกษา | ศรีจนาศะ |
| นครภูกามยาว | ศรีโคตรบูรณ์ |
| ลังกาสุกะ | หลั่งยะสิว |
| ตามพรลิงค์ | |
| อื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง | |
| เขมรัฐเชียงตุง | ไทมาว (โกสัมพี) |
| หอคำเชียงรุ่ง | น่านเจ้า |
| ร่มขาวเชียงทอง | ล้านช้าง |
| สิบสองเจ้าไท | ฟูนัน |
| รามัญประเทศ | หงสาวดีตองอู |
| สถานีย่อย | |
 ประเทศไทย |
 ประวัติศาสตร์ |
อาณาจักรศรีวิชัย หรือ อาณาจักรศรีโพธิ์ (พ.ศ. 1202 - ราวพุทธศตวรรษที่ 18) ก่อตั้งโดยราชวงศ์ไศเลนทร์ ในช่วงที่อาณาจักรฟูนันล่มสลาย มีอาณาเขตครอบคลุมมลายู เกาะชวา เกาะสุมาตรา ช่องแคบมะละกา ช่องแคบซุนดา และบริเวณภาคใต้ของประเทศไทย พื้นที่อาณาจักรแบ่งได้สามส่วน คือส่วนคาบสมุทรมลายู เกาะสุมาตรา และหมู่เกาะชวา โดยส่วนของชวาได้แยกตัวออกไปตั้งเป็นอาณาจักรมัชปาหิต ต่อมาเมื่ออาณาจักรศรีวิชัยอ่อนแอลง อาณาจักรมัชปาหิตได้ยกทัพเข้ามาตีศรีวิชัย ได้ดินแดนสุมาตราและบางส่วนของคาบสมุทรมลายูไป และทำให้ศรีวิชัยล่มสลายไปในที่สุด ส่วนพื้นที่คาบสมุทรที่เหลือ ต่อมาเชื้อพระวงศ์จากอาณาจักรเพชรบุรี ได้เสด็จมาฟื้นฟูและตั้งเป็นอาณาจักรนครศรีธรรมราช
[แก้] ประวัติ
ศาสตราจารย์ยอร์ช เซเดส์ ได้ระบุว่า ศรีวิชัยน่าจะสถาปนาในช่วงเวลาก่อนปีพ.ศ. 1225 เล็กน้อย[1] ขณะที่ เสนีย์อนุชิต ถาวรเศรษฐ เลขานุการคณะอนุกรรมการตรวจสอบหลักฐานอาณาจักรศรีโพธิ์ วุฒิสภา ระบุว่า อาณาจักรศรีโพธิ์ (ศรีวิชัย) สถาปนาขึ้นในวันที่ 1 สิงหาคม พ.ศ. 1202 [2] โดยใช้หลักการทางดาราศาสตร์ฟิสิกส์ ตรวจหาวันที่จากเหตุการณ์ทางดาราศาสตร์ ที่อ้างอิงถึงในตำนานท้องถิ่นเกี่ยวกับการสถาปนาอาณาจักรที่ว่า
 |
หลังเสร็จสิ้นสงครามแย่งช้าง ต่อมาได้เกิดสุริยคราสแหวนเพชร ขึ้นในท้องที่ดังกล่าว หลังจากนั้นอีก 7 วัน มหาราชทั้งสอง ได้ทำพิธีบรมราชาภิเษกที่เขาสุวรรณบรรพต แล้วขึ้นครองราชสมบัติ สถาปนาอาณาจักรศรีโพธิ์ |  |
| ' | ||
ส่วนที่ตั้งเมืองหลวง มีการถกเถียงกันจนปัจจุบันก็ยังไม่ได้ข้อยุติ แต่มีสองแนวคิดที่เชื่อถือกันอยู่คือ คู่เมืองไชยา-นครศรีธรรมราช และที่เมืองปาเล็มบัง (สุมาตรา) ทั้งนี้เพราะมีหลักฐานเป็นจารึกชัดเจนว่า ปีพ.ศ. 1369 พระเจ้าศรีพลบุตร (ครองชวากลาง) พระนัดดาในพระเจ้าศรีสงครามธนัญชัย (ครองทั้งศรีวิชัยและชวากลาง) ยกทัพจากชวากลางมาตีศรีวิชัย จากพระใหญ่ (พระนัดดาอีกสายของพระเจ้าศรีสงครามฯ ที่ครองศรีวิชัย) แล้วชิงได้ราชสมบัติไป[3][4]แนวความคิดเรื่องชวากลาง (สถานที่ประดิษฐานเจดีย์บรมพุทโธ) เป็นเมืองหลวงจึงตกไป
มีการพบศิลาจารึกภาษมลายูโบราณเกี่ยวกับอาณาจักรศรีวิชัยนี้ ทั้งที่สุมาตรา และที่วัดเสมาเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช และพบศิลาจารึกภาษาสันสกฤต เมืองไชยา ระบุว่าศรีวิชัยเป็นเมืองท่าค้าพริก ดีปลีและพริกไทยเม็ด โดยมีต้นหมากและต้นมะพร้าวจำนวนมาก
หลวงจีนอี้จิง เคยเดินทางจากเมืองกวางตุ้งประเทศจีนโดยเรือของพวกอาหรับ ผ่านฟูนันมาพักที่อาณาจักรศรีวิชัยในเดือน 11 พ.ศ. 1214 เป็นเวลา 2 เดือน ก่อนที่จะเดินทางต่อผ่านเมืองไทรบุรี ผ่านหมู่เกาะคนเปลือยนิโคบาร์ ถึงเมืองท่า ตามพรลิงก์ที่อินเดีย เพื่อสิบทอดพระพุทธศาสนา หลวงจีนอี้จิงบันทึกไว้ว่า พุทธศาสนาแบบมหายานเจริญรุ่งเรืองในอาณาจักรศรีวิชัย ประชาชนทางแหลมมลายูเดิมส่วนใหญ่นับถือพระพุทธศาสนา แต่ก็ได้ติดต่อกับพ่อค้าอาหรับมุสลิม ที่เดินทางผ่านเพื่อไปยังประเทศจีน ดังนั้นในเวลาต่อมาศาสนาอิสลามจึงได้เผยแพร่ไปยังมะละกา กลันตัน ตรังกานู ปาหงะ และ ปัตตานี จนกลายเป็นรัฐอิสลามไป ต่อมาใน พ.ศ. 1568 อาณาจักรศรีวิชัยได้ตกอยู่ใต้อำนาจและกลายเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรมัชปาหิตของชวาใน พ.ศ. 1940 แต่มีหลักฐานจากตำนานเมืองเพชรบุรีว่า อาณาจักรศรีวิชัยได้ล่มสลายไปก่อนหน้านี้แล้ว เพราะตำนานฯระบุว่า ก่อนพระพนมวังจะได้สถาปนาอาณาจักรนครศรีธรรมราชในปีพ.ศ. 1830 นครศรีธรรมราชมีสภาพเป็นเมืองร้างมาก่อน
[แก้] อ้างอิง
- ^ ฐานข้อมูลบทความวิชาการ ศาสตราจารย์ หม่อมเจ้า สุภัทรดิศ ดิศกุล
- ^ เสนีย์อนุชิต ถาวรเศรษฐ. สยามประเทศ ไม่ได้เริ่มต้นที่สุโขทัย -- กรุงเทพมหานคร : พิมพ์ครั้งที่ 2 สำนักพิมพ์ร่วมด้วยช่วยกัน, 2547. (ISBN 974-90640-3-8) -- หน้า 60
- ^ เสนีย์อนุชิต, อ้างแล้ว -- ตารางกษัตริย์ (บทนำ)
- ^ ชำนาญ สัจจะโชติ. ศรีวิชัย กับพระแก้วมรกต -- กรุงเทพมหานคร : บริษัท พิมพ์ดีการพิมพ์ จำกัด, กันยายน 2548. (ISBN 974-93510-6-1) -- หน้า 62
[แก้] แหล่งข้อมูลอื่น
 |
อาณาจักรศรีวิชัย เป็นบทความเกี่ยวกับ ประวัติศาสตร์ ที่ยังไม่สมบูรณ์ ต้องการตรวจสอบ เพิ่มเนื้อหา หรือเพิ่มแหล่งอ้างอิง คุณสามารถช่วยเพิ่มเติมหรือแก้ไข เพื่อให้สมบูรณ์มากขึ้น ข้อมูลเกี่ยวกับ อาณาจักรศรีวิชัย ในภาษาอื่น อาจสามารถหาอ่านได้จากเมนู ภาษาอื่น ด้านซ้ายมือ หรือ ดูเพิ่มที่ สถานีย่อย:ประวัติศาสตร์ |
