Opština Zvečan
From Wikipedia
Opština Zvečan (albanski Zveçan) se nalazi na severu Kosova i Metohije, i obuhvata uzak pojas od Kosovske Mitrovice do Raške oblasti. To je jedna od 4 kosovske opštine sa srpskom etničkom većinom. Graniči se sa Opštinom Leposavić na istoku, Opštinom Kosovska Mitrovica na jugu, i Opštinom Zubin Potok na zapadu. Istočno od mesta se na vrhu brda nalazi pravoslavni manastir, dok se na zapadu, na manjem brdu nalaze ostaci stare tvrđave. Površina opštine je 104 kilometra kvadratna, i podeljena je na 18 katastarskih opština, na čijoj se teritoriji nalazi 45 naselja sa ukupno 16.600 stanovnika računajući i 4.000 IRL srpske nacionalnosti, i 250 izbeglica iz Hrvatske. Ovo je mlada opština koja je nastala krajem 80-ih godina tako što se odvojila od opštine Kosovska Mitrovica.
[uredi - уреди] Demografija
U opštini se posle 1999. godine našlo i oko 300 Roma raseljenih iz južne Kosovske Mitrovice koji trenutno žive u selu Žitkovac dok ne dobiju adekvatan smeštaj, posle napada na Srbe u martu 2004. godine na Kosovu i Metohiji u Zvečanu je našao smeštaj i određen broj IRL iz Južnog Kosova i sela Svinjare kod Kosovske Mitrovice. Trenutno 514 IRL (410 iz sela Svinjare u opštini Kosovska Mitrovica, 48 iz sela Slatina u Opštini Vučitrn, 35 iz Obilića, i 48 iz drugih mesta) se nalazi u smeštajnom kompleksu u Malom Zvečanu sa 220 mesta, dve nezavršene zgrade u Zvečanu sa 242 mesta, i ostatak od 62 lica se nalazi u privatnom smeštaju. Pre 1999. godine u opštini je živelo 9.229 stanovnika, od kojih je 74% bilo Srba, drugi etnos su bili Albanci koji su uglavnom živeli u mestu Zvečan. Neposredno pre NATO akcije 1999. godine stanovništvo je procenjeno na 12.500 stanovnika od kojih su Srbi bili 95%. Prema istim podacima tada je u mestu Zvečan bilo svega 4 albanska domaćinstva. Danas većina Albanaca živi u albanskim selima Boljetin, Lipa i Žaža.
Etničke struktura po godinama:
- 1991. godina:
- UKUPNO 10.030
- Srbi 7.591 (75,7%)
- Albanci 1.934 (19,3%)
- Ostali 505 (5%)
- januar 1999. godine:
- UKUPNO 9.229
- Srbi 6.822 (73,9%)
- Albanci 2.261 (24,5%)
- Ostali 146 (1,6%)
- 2006. godina:
- UKUPNO 16.600
- Srbi 12.050 (72,6%)
- Albanci 350 (2,1%)
- Ostali 250 (1,5%)
- IRL (Srbi) 4.200 (25,3%)
[uredi - уреди] Religija
Glavna religija je Srpska pravoslavna. Pošto je većinsko stanovništvo Srpsko , tako manastiri i crkve nisu stradali kao u ostalim mestima na Kosovu i Metohiji, osim manastira Sokolica koji se nalazi u jednom od tri albanska sela u opštini. Postoji još jedan manastir u opštini a to je vrlo poznati manastir Banjska. U opštini postoji i 4 pravoslavne crkve u selima Banov Do, Korilje, Žitkovac i Žerovnica (Doljane) i jedna u Zvečanu (Crkva Svetog Đorđa). U opštini nema džamija.
[uredi - уреди] Obrazovanje
U opštini se nalaze 3 osnovne škoje, 1 srednja škola, 1 visa skola i od 2002. postoji i Fakultet umetnosti [1]Univerziteta u Prištini.
- Vidi Zvečan.
Dečani/Deçan/Дечани· Dragaš/Dragash/Драгаш· Đakovica/Gjakova/Ђаковица· Glogovac/Gllogovc/Глоговац· Gnjilane/Gjilan/Гњилане· Istok/Istog/Исток· Kaçanik/Kačanik/Качаник· Kosovska Kamenica/Kamenicë/Косовска Каменица· Klina/Klinë/Клина· Kosovo Polje/Fushë Kosovë/Косово поље· Leposavić/Лепосавић/Leposaviq· Lipjan/Lipljan/Липљан· Mališevo/Malishevë/Малишево· Kosovska Mitrovica/Mitrovicë/Косовска Митровица· Novo Brdo/Novobërda/Ново Брдо· Obilić/Obiliq/Обилић· Rahovec/Orahovac/Ораховац· Peć/Pejë/Пећ· Podujevo/Podujevë/Подујево· Priština/Prishtinë/Приштина· Prizren/Призрен· Srbica/Skenderaj/Србица· Štrpce/Штрпце/Shtërpcë· Shtime/Štimlje/Штимље· Suharekë/Suva Reka/Сува Река· Uroševac/Ferizaj/Урошевац· Vitina/Viti/Витина· Vučitrn/Vushtrri/Вучитрн· Zubin Potok/Зубин Поток· Zvečan/Звечан/Zveqan