Zauropsydy
Z Wikipedii
| Zauropsydy | |
 Mesosaurus |
|
| Systematyka | |
| Domena | eukarioty |
| Królestwo | zwierzęta |
| Typ | strunowce |
| Podtyp | kręgowce |
| Gromada | zauropsydy |
| Nazwa systematyczna | |
| Sauropsida | |
| Goodrich, 1916 | |
Zauropsydy (Sauropsida) – jedna z dwóch gromad owodniowców (obok synapsydów), która rozdzieliła się na dwie główne linie ewolucyjne: anapsydy, charakteryzujące się czaszką pozbawioną otworów skroniowych, oraz diapsydy, w których czaszce rozwinęły się dwie pary otworów skroniowych (po dwa - górny i dolny - za każdym okiem), przez które przewleczone są silne mięśnie szczęk.
Termin "zauropsydy" ukuł Edwin Stephen Goodrich w 1916 r, na określenie ptaków i wszystkich owodniowców bliżej spokrewnionych z nimi niż ze ssakami; zauropsydy miały być grupą siostrzaną do grupy Theropsida (synonim synapsydów), obejmującej ssaki i wszystkie owodniowce bliżej spokrewnione z nimi niż z ptakami. Według Goodricha zauropsydy i teropsydy wyewoluowały z grupy, którą on sam nazwał Protorosauria i do której zaliczył najstarsze gady i niektóre prymitywniejsze paleozoiczne czworonogie.
Inni naukowcy, np. David Meredith Seares Watson, definiowali zauropsydy i teropsydy inaczej, zaliczając do tych dwóch grup prymitywne gady, które Goodrich zaliczał do "protorozaurów", a z drugiej strony wykluczając z nich odpowiednio ptaki i ssaki.
Wszystkie współcześnie żyjące gady należą do zauropsydów; pozostaje natomiast przedmiotem sporu czy należy do nich zaliczać również ptaki. Nie ulega wątpliwości, że muszą one wchodzić w skład zauropsydów, jeśli te mają być grupą monofiletyczną (podobnie jak ssaki wchodzą w skład monofiletycznych synapsydów). Jednak niektórzy naukowcy (np. Michael J. Benton[1]), podejmując próbę pogodzenia tradycyjnej linneuszowskiej klasyfikacji kręgowców z nowszą, opartą na zasadach kladystyki, proponują uznać zauropsydy i synapsydy za grupy parafiletyczne i nie włączać do nich ptaków i ssaków, dzięki czemu te ostatnie mogą zachować status odrębnych gromad. Benton proponuje w zamian, by podniesione do rangi gromad zauropsydy i synapsydy zastąpiły tradycyjną gromadę gadów.
Przedmiotem kontrowersji jest też relacja między zauropsydami a gadami (Reptilia), w tym wypadku rozumianymi jako grupa monofiletyczna, obejmująca ostatniego wspólnego przodka żyjących żółwi i przedstawicieli kladu Sauria (obejmującego grupy Lepidosauromorpha i Archosauromorpha) oraz wszystkich jego potomków[2] (a zatem obejmująca także ptaki, ale nie obejmująca synapsydów). Nie jest pewne, czy zauropsydy i tak definiowane gady należy uznać za synonimy, czy też gady są kladem w obrębie zauropsydów. Zdaniem niektórych naukowców mezozaury są bazalnymi zauropsydami nie należącymi do tak definiowanych gadów[3] (choć inni zaliczają je do anapsydów). Z kolei analiza Hilla (2005) zasugerowała, że mezozaury mogą być grupą siostrzaną do kladu obejmującego wszystkie pozostałe owodniowce (a więc również synapsydy); zdaniem Hilla może to dowodzić, że zauropsydy sensu Laurin & Reisz (1995) nie są taksonem monofiletycznym[4].
[edytuj] Przypisy
- ↑ Benton, M. J. (2004), Vertebrate Paleontology, 3rd ed. Blackwell Science Ltd
- ↑ Definicja za: Gauthier, J.; Kluge, A. G. & Rowe, T. (1988) "The early evolution of the Amniota." In M. J. Benton (ed.) The phylogeny and classification of the tetrapods, Vol. 1: Amphibians, reptiles, birds Systematics Association Special Volume No. 35A, pp. 103-155. Oxford: Clarendon Press.
- ↑ Laurin, M. & Reisz, R. R. (1995) "A reevaluation of early amniote phylogeny." Zoological Journal of the Linnean Society 113: 165-223.
- ↑ Hill, Robert V. (2005) "Integration of Morphological Data Sets for Phylogenetic Analysis of Amniota: The Importance of Integumentary Characters and Increased Taxonomic Sampling" Systematic Biology 54(4):530–547. DOI: 10.1080/10635150590950326
