Stød
Z Wikipedii
Stød - charakterystyczna dla języka duńskiego cecha artykulacji polegająca na niepełnym zwarciu więzadeł głosowych (niepełne zwarcie krtaniowe). Stød nie jest zaznaczany w piśmie.
Stød, w odróżnieniu od zwarcia krtaniowego, nie jest samodzielną głoską i nie stanowi w języku duńskim fonemu. Jest jednak cechą fonologiczną relewantną, por. następujące pary minimalne: and’en ~ anden, tænd’er ~ tænder, lø’ber ~ løber.
Wysłuchaj pary minimalnej hun ~ hund (stød występuje w hund) *
Wystąpienie stød zależy od konstrukcji danej sylaby. Aby wystąpił, sylaba musi być:
- akcentowana (akcent główny lub poboczny)
- długa (zawierać długą samogłoskę, rzadziej krótką samogłoskę i grupę spółgłosek)
- kończyć się dźwięczną głoską.
Zjawisko to nie występuje w języku polskim, jego przybliżeniem może być zakończenie emfatycznie, silnie, krótko wymówionego słowa Nie!; podobne zjawisko wystąpić może między głoskami /e/ w przeciągniętym Nie-e...
Stød jest cechą charakterystyczną języka duńskiego, w pokrewnych mu językach nordyckich (szwedzkim i norweskim) w jego miejscu występuje akcent toniczny. Realizacja stødu różni się w zależności od regionu Danii, w niektórych regionach nie występuje (zob. mapkę).