Pałac w Żyrowej
Z Wikipedii
Pałac w Żyrowej - barokowy pałac znajdujący się w miesjcowości Żyrowa. Pierwotnie własność księstwa opolskiego, po 1280 najpierw w dobrach kościelnych klasztoru w Jemielnicy, od 1447 r. siedziba von Zyrowskich, 1631 kupiony przez barona, później hr. Melchiora Ferdynanda von Gaschina, który rozbudował pałac w formie rezydencji, ostatecznie 1899-1945 w posiadaniu rodziny v. Francken-Sierstorff Ob. wczesnobarok. założenie pałacowe, wzn. 1631-44 za hr. Melchiora Ferdynanda von Gaschina. Powstało być może na miejscu wcześniejszego pałacu, zapewne pod wpływem mistrzów północych, pałac 4-skrzydłowy, z dziedzińcem wewn. na prawie kwadratowym planie, we wsch. cz. skrzydło wsch. na planie litery L, z dziedzińcem gosp., przebud. 1781, odtworzenie wyposażenia 1899, gł. sanacja i restauracja 1904-11 i 1959-60.
Trój kondygnacyjne skrzydło gł. (pn.), z wysokim, mansardowym dachem 4-spadowym, reprezentacyjne, 2-kondygnacyjne skrzydło pd., kondygnacja górna ze ślepymi arkadami zamkniętymi łukiem koszowym, symetrycznie podzielona przez usytuowanie wieży pośrodku i (wyższych) na narożnikach, te ostatnie z wysokimi barokowymi hełmami. Neobarok. wyposażenie, ogólnie dobry stan zachowania.
Od pd. zach. pałac graniczy z kościołem. Otoczony murami, z wieżą wejściową. Po II wojnie światowej mieścił sanatorium dla dzieci. Obecnie jest własnością prywatną.
Źródło tekstu: Zabytki Sztuki w Polsce. Śląsk. wyd. Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, Warszawa 2006 we współpracy z Dehio-Vereinigung oraz Herder-Institut w Marburgu.
