Płucotchawki
Z Wikipedii
Płucotchawki (worki płucne) - narząd oddechowy występujący u pajęczaków. Znajdują się na odwłoku w liczbie od 1 do 4 par. Są to grzebykowate, spłaszczone rozgałęzienia pni tchawkowych, omywane przez hemolimfę transportującą gazy oddechowe.
Płucotchawki (worki płucne) – typowe powietrzne narządy oddechowe bezkręgowców (poza tchawkami. Płucotchawki występują u pajęczaków. Worki płucne (płucotchawki) są filogenetycznie starsze niż tchawki. Na podstawie rozwoju embrionalnego można wnioskować, że są to przekształcone odnóża wodnych przodków pajęczaków, które w procesie ewolucji przyrosły krawędziami do brzusznej powierzchni ciała. W rezultacie ich powierzchnie oddechowe (płatki płucne) znalazły się w zamkniętej przestrzeni. Wewnątrz płatków płucnych znajdują się zatoki krwionośne, a zlepianiu się poszczególnych płatków płucnych zapobiegają kosmki chitynowe.
Pojedyncza płucotchawka składa się z komory, do której prowadzi przetchlinka. Wewnątrz komory znajdują się równolegle położone silnie unaczynione płytki. Powietrze przechodząc między płytkami, oddaje krwi tlen i oczyszcza organizm z dwutlenku węgla.
Wśród krajowych pajęczaków płucotchawki (worki płucne) występują tylko u pająków równocześnie z tchawkami. Inne pajęczaki występujące w Polsce: kosarze, zaleszczotki, roztocza posiadają tylko tchawki.
Worki płucne - narząd oddechowy występujący u wielu pajęczaków i większych owadów. Znajduje się w odwłoku. Są to parzyste komory podzielone na wiele wąskich szczelinek, na których dochodzi do wymiany gazowej. Do komór prowadzą szczeliny zwane przetchlinkami.
U skorpionów występują cztery pary worków płucnych (płucotchawek).
Zobacz też: tchawki, płucotchawki, skrzelotchawki, oddychanie
Bibliografia:
- Czesław Jura, „Bezkręgowce – podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Wyd. II, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 1997.
- Aleksander Rajski. Zoologia, tom 1, część ogólna. PWN, Warszawa 1983.
Zobacz też: tchawki, układ oddechowy,