Juozas Ambrazevičius
Z Wikipedii
Juozas Ambrazevičius, ps. Brazaitis, Juozas Brazaitis, N. E. Sudūvis (ur. 9 grudnia 1903 w Trakiszkach na Suwalszczyźnie, zm. 28 października 1974 w USA) - litewski historyk i literaturoznawca, premier Litwy w 1941 roku.
Studiował w Uniwersytecie Litewskim (1922-27) i Bońskim (1931-32). Po powrocie do kraju nauczał litewskiego w kowieńskim gimnazjum Aušra. W 1938 roku podjął pracę na wydziale filologicznym Uniwersytetu Witolda Wielkiego.
Po aneksji Litwy do Związku Radzieckiego w czerwcu 1940 roku należał do podziemnej organizacji LAF (Litewski Front Aktywistów), której przewodniczył Kazys Škirpa.
Po wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej w 1941 roku stanął na czele tymczasowego rządu Litwy (od 23 czerwca do 5 sierpnia 1941 roku) w zastępstwie Kazysa Škirpy, który poddany był przez nazistów aresztowi domowemu w Berlinie.
Po II wojnie światowej przebywał na emigracji, przyjął nazwisko Juozasa Brazaitisa. Napisał wspomnienia "Vienų vieni" ("Zupełnie sam"), które wydał w 1964 roku pod pseudonimem N. E. Sudūvis.
[edytuj] Kontrowersje
We wrześniu 2000 roku lider litewskich konserwatystów Vytautas Landsbergis zaproponował przyjęcie przez sejm uchwały o uznaniu gabinetu Ambrazevičiusa za prawowity rząd Litwy. Po licznych protestach, m.in. ze strony środowisk żydowskich, uchwała została anulowana.