Jezioro Karun
Z Wikipedii
Jezioro Karun (w starożytności Moeris, ar. Birkat Qarun ) - jezioro w północnym Egipcie w gubernatorstwie Fajum o powierzchni 233 km².
W starożytności często wspominane i opisywane, m.in. przez Herodota i Diodora Sycylijskiego.
Istnieją rozbieżności co do pochodzenia pierwotnej nazwy jeziora – Moeris:
- Pochodzi od Nimaatre, imienia tronowego Amenemhata III
- Wywodzi się od określenia Mewer (egip. Wielkie Jeziora), poświadczonego jako nazwa miasta nad jeziorem
Przez starożytnych uważane za twór sztuczny, faktycznie jest naturalnym zbiornikiem wodnym. Powstało 70 000 lat temu na skutek zalania zagłębienia tektonicznego przez wody Nilu.
W jego utrzymaniu szczególnie zasłużyli się Senuseret II i Amenemhat III. Władcy kazał zagospodarować Fajum, która za Starego Państwa była jedynie obszarem bagiennym, obwarować jezioro potężnymi wałami ziemnymi, utworzyć tamy, pogłębić i poszerzyć dawny naturalny, zamulony kanał zwany kanałem lub rzeką Józefa (ar. Bahr Yusuf). Praca rozpoczęta za Senusereta została ukończona za jego wnuka Amenemhata. Jezioro zaczęło pełnić rolę zbiornika retencyjnego dla wezbranych wód Nilu i pozwalało nawadniać okoliczne tereny. Sprzyjało to napływowi i osiedlaniu się ludności.
Od 2000 lat jezioro ulega skurczeniu, obecnie jego powierzchnia jest przynajmniej dwa razy mniejsza niż pierwotnie. Stolica regionu Fajum, niegdyś leżąca nad jeziorem, obecnie znajduje się 20 km od jego brzegu. Wzrósł również stopień zasolenia wód jeziora. Jest nadal wspomagane wodami Nilu przez kanał Józefa. Nad brzegiem jeziora rozwinęło się rybołówstwo i, coraz ważniejsza dla gospodarki regionu, turystyka.
[edytuj] Bibliografia
- Grimal N. - „Dzieje starożytnego Egiptu”, PIW, Warszawa 2004, s. 174
- Jacq Ch. - „Podróż po Egipcie Faraonów”, Świat Książki, Warszawa 2004, s. 82-84
- Kwiatkowski B. - „Poczet faraonów”, Iskry, Warszawa 2002, s. 263-266, ISBN 83-207-1677-2
