Jaskinia Malinowska

Z Wikipedii

Jaskinia Malinowska
Położenie	Polska, Beskid Śląski góra Malinów, miasto Wisła
Długość	230,5 m
Głębokość	- 19,5 m
Deniwelacja	19,5 m
Wysokość otworów	1080 m n.p.m.
Data odkrycia	znana od dawna
Ochrona i dostępność	pomnik przyrody nieożywionej, udostępniona turystycznie

Jaskinia Malinowska położona jest w Beskidzie Śląskim pod szczytem góry Malinów. Otwór wejściowy znajduje się na wysokości 1080 m. n. p. m.

Spis treści 1 Dojście 2 Opis jaskini 3 Jaskinia w dawnych przekazach 4 Dzieje poznawania jaskini 5 Zwiedzanie 6 Źródła

[edytuj] Dojście

• z Przełęczy Salmopolskiej szlakiem turystycznym na Malinów lub
• ze Szczyrku Soliska szlakiem turystycznym na Malinów.

Ze szczytu Malinowa schodzimy kilkaset metrów grzbietem w kierunku Malinowskiej Skały i skręcamy w prawo na wyraźną ścieżkę biegnącą prawie poziomo, którą docieramy do otworu.

[edytuj] Opis jaskini

Jaskinia Malinowska jest jaskinią typu osuwiskowego. Powstała w tzw. zlepieńcach z Malinowskiej Skały i piaskowcach górnych warstw godulskich. Otwór wejściowy (2,5 m x 0,6 m) stanowi duża szczelina (głębokości około 10 m) rozwinięta na kierunku NW-SE. Pionowe odcinki szczeliny są zabezpieczone metalowymi drabinami, które zastąpiły ustawiane tu niegdyś ostrewki i drabiny drewniane. Jaskinia rozwinięta jest w dwóch ciągach, zbudowanych z wąskich, wysokich szczelin, połączonych wąskimi, krętymi korytarzykami i kominkami. Dno korytarzy w ciągu I pokryte gruzem i żwirem, rzadziej większymi blokami, miejscami błotniste (głębokie kałuże!), w ciągu II – pokryte rumoszem skalnym lub gliną. Największą salą jest tzw. Galeria w ciągu I – długości 13,5 m, szerokości do 1,4 m i wysokości 9,5 m.

Jaskinia jest wilgotna, szczególnie w niektórych partiach ciągu I. W porze roztopów wiosennych i po długotrwałych opadach deszczu w wielu miejscach występuje deszcz podziemny, a za ścianą w Galerii słychać szum wody. Od pierwszych pomiarów w 1950 r. (Kazimierz Kowalski) temperatura w jaskini utrzymuje sie w granicach +6 °C. Przewiew powietrza jest wyczuwalny w szczelinie wejściowej. Światło dzienne sięga do dna tejże szczeliny i do wstępnych partii korytarzy poniżej.

[edytuj] Jaskinia w dawnych przekazach

Jaskinia jest znana od bardzo dawna. Jak przekazują podania ludowe (nie potwierdzone!), miała służyć już w XV w. husytom (jako kryjówka i miejsce nabożeństw), a w XVI i XVII wieku ewangelikom (wówczas prześladowanym na Śląsku). Na początku XVIII wieku miała być jedną z kryjówek zbójników Ondraszka, a jeszcze w XIX wieku mieli się w niej chronić jacyś rozbójnicy. Według innych podań, jaskinia miała mieć dwie mile długości i ciągnąć się aż do Żywca.

W dawnych przekazach przewija się również informacja, że jedno z wejść jaskini było o wiele niżej, nad potokiem Malinka, a obecnie znany otwór odsłonięty został później, około roku 1860 – 70 (podczas wyrębu lasu nieumiejętnie podcięta jodła wyrwała korzeniami fragment ziemi, odsłaniając otwór). Nigdy nie zostało to jednak potwierdzone: nie odnaleziono innego otworu wejściowego, a wszystkie znane opisy dotyczą tych samych partii jaskini.

[edytuj] Dzieje poznawania jaskini

Jaskinia pojawiła się w literaturze w 1850 r., w opisie odbytej rok wcześniej podróży Ludwika Zejsznera do źródeł Wisły, jako "jama w piaskowcu właściwie szczelina, o kierunku południowo-wschodnim, 12 kroków długa, 4 szeroka, a znajdująca się 30 kroków głęboko". W 1888 r. Bogumił Hoff podał opis dojścia do jaskini, scharakteryzował ją bardzo ogólnie, koncentrując się raczej na przedstawionych powyżej podaniach ludowych z nią związanych i informacjach o pierwszych penetracjach obiektu. W 1910 r. Wilhelm Friedberg podał szczegółowy opis jaskini, jej szkicowy plan i przekrój rozwinięty. Władysław Milata badał jaskinię w 1933 r. i przedstawił jej uproszczony przekrój rozwinięty. O "jaskini w górze Malinowa na Śląsku Cieszyńskim" pisał szerzej w 1948 r. Alojzy Szupina. Tekst uzupełniały plan i przekrój rozwinięty. Pełny opis inwentarzowy jaskini, wykonany przez Kazimierza Kowalskiego w 1954 r., zaopatrzony w plan z przekrojami poprzecznymi, obejmował 132 m korytarzy. Jaskinia wzmiankowana była następnie w innych pracach, jednak nie zawierały one z reguły nowych danych.

[edytuj] Zwiedzanie

Zwiedzanie głównych partii jaskini - bez trudności. Możliwości pobłądzenia niewielkie. Aktualnie brak informacji o możliwych innych zagrożeniach. Niezbędna latarka i okrycie przeciwdeszczowe. Główny ciąg jest licznie odwiedzany przez turystów.

[edytuj] Źródła

• Buzek Karol: Trzon skalny Śląskich Beskidów, w: IV. Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego "Beskid Ślaski" w Cieszynie, Cieszyn 1933, s. 11 - 24;
• Milata Władysław: Jaskinia Malinowska, w: IV. Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego "Beskid Ślaski" w Cieszynie, Cieszyn 1933, s. 25 - 27;
• Pulina Marian (red.): Jaskinie Polskich Karpat Fliszowych, t. 1 - Jaskinie Pogórza Śląskiego, Beskidu Śląskiego, Kotliny Żywieckiej, Beskidu Żywieckiego, wyd. Polskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk o Ziemi, Warszawa 1997, ISBN 83-908207-1-4;