Himalaizm
Z Wikipedii
Himalaizm - w ścisłym znaczeniu to wspinaczka górska uprawiana w Himalajach.
W mniej ścisłym znaczeniu himalaizm to wspinaczka, podobna co do charakteru do wspinaczki w Himalajach, ale uprawiana także w innych wysokich górach, w których wysokość szczytów przekracza 5000 n.p.m. Są to m.in: Kaukaz, Andy, Hindukusz, Karakorum, góry Alaski.
Spis treści |
[edytuj] Specyfika himalaizmu
Z technicznego punktu widzenia, ze względu na to, że na szczytach bardzo wysokich gór śnieg i lód zalega przez cały rok - himalaizm jest prawie zawsze wspinaczką lodową.
Ze względu na wysokość na jakiej się ją uprawia ma on jednak wiele dodatkowych utrudnień niespotykanych przy wspinaniu w niższych górach. Są to:
- problemy związane z adaptowaniem się organizmu ludzkiego do wysokości pow. 5000 n.p.m (rozrzedzone powietrze, niskie ciśnienie powietrza)
- problemy związane ze skrajnymi warunkami atmosferycznymi (huraganowe wiatry, bardzo ostre słońce, bardzo niskie temperatury)
- problemy związane z długością dróg wspinaczkowych (konieczność wielokrotnego noclegu w ścianie, wyczerpanie długotrwałym wysiłkiem przy braku możliwości regeneracji)
- problemy związane z rozległością terenów górskich (brak dróg dojazdowych, konieczność zgromadzenia dużych zapasów żywności i sprzętu biwakowego, problemy z łącznością).
Wszystko to razem powoduje, że w himalaizmie mniejsze znaczenie mają czysto techniczno-sprawnościowe umiejętności wspinaczy, a większe kondycja oraz odporność fizyczna i psychiczna.
[edytuj] Style uprawiania himalaizmu
[edytuj] Styl oblężniczy
Styp oblężniczy (zwany także wyprawowym) jest najstarszym i najbardziej typowym stylem organizowania wypraw wspinaczkowych w górach typu himalajskiego.
Wyprawa taka tworzy zwykle u podnóży góry rozbudowaną bazę, z której organizowane są kolejne próby "ataku". Sam "atak" jest zwykle wielodniową operacją, polegającą na pokonywaniu kolejnych fragmentów drogi, budowania wzdłuż niej systemu lin i innych ułatwień (tzw. poręczowanie), budowania kolejnych obozów przejściowych, transportowania do nich odpowiednich ilości sprzętu i zapasów żywności, a następnie kontynuowania tej procedury, aż do zbudowania obozu podszczytowego, z którego wreszcie organizuje się ostateczne "ataki szczytowe".
Osoby zaangażowane w wyprawę dzielą się na tragarzy, obsługę techniczną, wspinaczy "robotników" i wreszcie "szpicy" - czyli wybranej grupy 3-4 wspinaczy, którzy są przez cały czas wyprawy oszczędzani, po to aby mieć maksymalnie dużo sił na atak szczytowy. Styl ten jest bardzo kosztowny i czasochłonny.
[edytuj] Styl alpejski
Jest to styl, w którym nieliczna grupa wspinaczy (3-4) ogranicza liczbę sprzętu do minimum, tak aby być w stanie samemu dostarczyć go pod szczyt. Szczyt jest atakowany bezpośrednio z bazy przez cały zespół na raz bez zakładania stałych obozów pośrednich i poręczowania. W razie niepowodzenia cały zespół schodzi na dół likwidując tymczasowe obozy pośrednie i ponownie atakuje szczyt od samego dołu.
[edytuj] Styl kapsułowy
Styl pośredni między oblężniczym a alpejskim. Wspinacz dźwiga cały swój dobytek ze sobą, przenosi go na raz i nie zakłada obozów pośrednich (tak jak w stylu alpejskim), ale całą drogę pokonuje kilkukrotnie, na przykład w celu aklimatyzacji.
[edytuj] Styl solowy
W stylu tym pojedynczy wspinacz bierze z sobą tylko tyle sprzętu ile sam jest w stanie unieść i całkowicie w pojedynkę stara się wejść na szczyt bez budowania jakichkolwiek obozów pośrednich. Czasami zdarza się, że wspinacz-solista, jest wspomagany przez kilku kolegów, ale tylko przy organizacji bazy. Czasami z kolei zdarza się, że wspinacz-solista korzysta gościnnie z bazy dużej wyprawy, która "szykuje" się na jakiś pobliski szczyt.
[edytuj] Lista polskich himalaistów
- Maciej Berbeka
- Leszek Cichy
- Eugeniusz Chrobak
- Anna Czerwińska
- Andrzej Czok
- Kazimierz Głazek
- Artur Hajzer
- Andrzej Heinrich
- Marek Kęsicki
- Jerzy Kukuczka
- Wojciech Kurtyka
- Piotr Morawski
- Krystyna Palmowska
- Ryszard Pawłowski
- Tadeusz Piotrowski
- Piotr Pustelnik
- Wanda Rutkiewicz
- Krzysztof Wielicki
- Wojciech Wróż
- Andrzej Zawada
- Janusz Onyszkiewicz
[edytuj] Lista zagranicznych himalaistów
- Lilliane Barrard
- Maurice Barrard
- Hermann Buhl
- Kurt Diemberger
- Günter Dyhrenfurth
- Edmund Hillary
- John Hunt
- Erhard Loretan
- George Mallory
- Reinhold Messner
- Tenzing Norgay
- Doug Scott
- Lionel Terray
- Julie Tullis
