See also ebooksgratis.com: no banners, no cookies, totally FREE.

CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Grzbiet Śródatlantycki - Wikipedia, wolna encyklopedia

Grzbiet Śródatlantycki

Z Wikipedii

Grzbiet Śródatlantycki - podwodny grzbiet śródoceaniczny na Oceanie Atlantyckim, ciągnący się od Islandii aż po Antarktydę. Krawędź Romanche rozdziela go na Grzbiet Północnoatlantycki i Grzbiet Południowoatlantycki.

Grzbiet ten został odkryty w latach 50. XX wieku przez Bruce'a Heezena. Odkrycie, że w jego centrum powstaje nowa skorupa ziemska typu oceanicznego stało się podstawą do sformułowania teorii spreadingu dna oceanicznego. Dalszą konsekwencją było rozwinięcie, zarzuconej w latach 30. XX w., teorii dryfu kontynentalnego Alfreda Wegenera we współczesną tektonikę płyt(według której teorii tego typu grzbiety stanowią granice rozbieżne płyt tektonicznych), oraz teorii ekspandującej Ziemi.

Grzbiet Śródatlantycki oddziela od siebie Płytę Północnoamerykańską od Płyty Eurazjatyckiej na północnym Atlantyku oraz Płytę Południowoamerykańską od Płyty Afrykańskiej.

Granica, którą tworzy dziś Grzbiet Śródatlantycki, uformowała się w triasie, kiedy to seria trójramiennych ryftów, zbiegających się w tzw. węzłach potrójnych, rozerwała superkontynent Pangei. Spośród trzech dolin ryftowych tylko dwie nadal rozwijają się i tworzą rozbieżną granicę płyt tektonicznych. Trzecie nieaktywne ramię nazywane jest aulakogenem. Aulakogeny Grzbietu Śródatlantyckiego stanowią obecnie szerokie doliny rzeczny uchodzące współcześnie do Atlantyku, są to m.in. doliny Missisipi, Amazonki czy Nigru.


aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -