Grań Hrubego

Z Wikipedii

Grań Hrubego (słow. Hrubé), odchodząca od Hrubego Wierchu na zachód i skręcająca w kierunku północno-zachodnim długa (około 2,0 km) grań, oddzielająca Dolinę Hlińską od Doliny Niewcyrki. Jej północne ściany tworzą wysoki (około 600 m) i urwisty mur skalny od strony Doliny Hlińskiej. Grań Hrubego kończy Garajowa Strażnica, dalej grzbiet górski rozgałęzia się na trzy grzędy schodzące do Doliny Koprowej.

Cała grań dzieli się na trzy odcinki różniące się ukształtowaniem:

• od Hrubego Wierchu do Teriańskiej Przełęczy Wyżniej to dość trudny do przejścia odcinek o mocno eksponowanych ścianach
• pomiędzy Teriańską Przełęczą Wyżnią a Teriańską Przełęczą Niżnią mocno poszarpana grań opada urwiskami do obu dolin
• ściany trzeciego odcinka zachowują surowy charakter od strony Doliny Hlińskiej, a do Doliny Niewcyrki schodzą znacznie łagodniejszymi, częściowo trawiastymi stokami

W Grani Hrubego, kolejne turnie i przełęcze noszą nazwy:

• Hruby Wierch (Hrubý vrch)
• Zadnia Teriańska Szczerbina (Zadná terianska štrbina)
• Zadnia Teriańska Turnia (Zadná Terianska veža)
• Teriańska Przełęcz Wyżnia (Vyšné terianske sedlo) ok. 2336 m n.p.m., łatwo dostępna z Doliny Niewcyrki, pierwsze wejście – Ignacy Król i Eugeniusz Panek 1 września 1906
• Zadnia Niewcyrska Turnia (Zadná nefcerská veža) 2348 m n.p.m.
• Zadnia Niewcyrska Szczerbina (Zadná nefcerská štrbina)
• Pośrednia Niewcyrska Turnia (Prostredná nefcerská veža) ok. 2360 m n.p.m.
• Pośrednia Niewcyrska Szczerbina (Prostredná nefcerská štrbina)
• Skrajna Niewcyrska Turnia (Predná nefcerská veža)
• Skrajna Niewcyrska Szczerbina (Predná nefcerská štrbina)
• Zadnia Walowa Turnia (Zadná Valova veža) o charakterystycznym wierzchołku wyglądającym jak poziomo ułożony grzebień złożony z niewielkich zębów
• Zadnia Walowa Ławka (Zadná Valova lávka) 2322 m n.p.m.
• Pośrednia Walowa Turnia (Prostredná Valova veža)
• Pośrednia Walowa Ławka (Prostredná Valova lávka)
• Skrajna Walowa Turnia (Predná Valova veža)
• Skrajna Walowa Ławka (Predná Valova lávka)
• Wielka Teriańska Turnia (Terianska veža) 2373 m n.p.m., pierwsze wejście – Ignacy Król 22 lipca 1907
• Skrajna Teriańska Szczerbina (Predná terianska štrbina)
• Skrajna Teriańska Turnia (Predná Terianska veža)
• Teriańska Przełęcz Niżnia (Nižné terianske sedlo) 2305 m n.p.m., szeroka i trawiasta przełęcz, łatwo dostępna z Doliny Niewcyrki
• Zadnia Bednarzowa Turnia (Zadná Bednárova veža) 2330 m n.p.m., pierwsze wejście z Doliny Niewcyrki – Włodzimierz Boldireff i Stanisław Porębski 3 sierpnia 1905
• Zadnia Bednarzowa Ławka (Zadná Bednárova lávka)
• Pośrednia Bednarzowa Turnia (Prostredná Bednárova veža) 2340 m n.p.m. pierwsze wejście – Ksawery Gnoiński i Wojciech Bednarz 1889
• Pośrednia Bednarzowa Ławka (Prostredná Bednárova lávka)
• Skrajna Bednarzowa Turnia (Predná Bednárova veža)
• Skrajna Bednarzowa Ławka (Predná Bednárova lávka)
• Zadnia Garajowa Turnia (Zadná Garajova veža) 2340 m n.p.m.
• Zadnia Garajowa Ławka (Zadná Garajova lávka)
• Pośrednia Garajowa Turnia (Prostredná Garajova veža)
• Pośrednia Garajowa Ławka (Prostredná Garajova lávka)
• Skrajna Garajowa Turnia (Predná Garajova veža)
• Skrajna Garajowa Ławka (Predná Garajova lávka)
• Garajowa Strażnica (Hrubá kopa) 2238 m n.p.m.

Nazwy turni i przełęczy w Grani Hrubego zostały na ogół zaczerpnięte od położonej w pobliżu Doliny Niewcyrki, Teriańskich Stawów i Dolinki Garajowej. Dla upamiętnienia Jędrzeja Wali, który jako pierwszy najdokładniej przemierzył okolice Hrubego Wierchu, nadano nazwę kilku turniom i przełęczom – Walowe Turnie i Walowe Ławki. Nazwa Bednarzowych Turni pochodzi od nazwiska Wojciecha Bednarza, który jako pierwszy umożliwił wejście turyście na jedną z turni Grani Hrubego – Pośrednią Bednarzową Turnię.

Przejście Grani Hrubego jest niedostępne dla turystów (brak oznakowanych szlaków turystycznych).

Pierwsze przejścia grani:

• od Teriańskiej Przełęczy Niżniej do Garażowej Strażnicy – Józef Bajer, Stanisław Konarski, Ignacy Król 4 sierpnia 1906
• od Teriańskiej Przełęczy Wyżniej do Teriańskiej Przełęczy Niżniej – Ignacy Król, Władysława Panek-Jankowska, Józef Jankowski, Kazimierz Firganek 22 lipca 1907
• zejście z Hrubego Wierchu na Teriańską Przełęcz Wyżnią – Paweł Bester, Walery Goetel, Mieczysław Świerz 28 lipca 1908
• przejście całej Grani Hrubego – Roman Komarnicki, Roman Kordy, Jerzy Maślanka 29 lipca 1910