Gerhard von Scharnhorst

Z Wikipedii

Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Należy w nim poprawić: niezręczności stylistyczne. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdziesz na stronie dyskusji tego artykułu. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość.

Gerhard Johann David von Scharnhorst - (12 listopada 1755 - 28 czerwca 1813), pruski generał.

Urodził się 12 listopada 1755 w Bordenau nad rzeką Leine w pobliżu Hanoweru (w obecnych Niemczech, wtedy było to księstwo Hannover). Po odbyciu edukacji w akademii wojskowej, od 1778 służył w armii hanowerskiej. W 1783 został przeniesiony do artylerii. W dalszym ciągu kształcił się w sztuce wojskowej i jednocześnie zaczął sam publikować prace w tej dziedzinie, w tym instrukcje dla oficerów.

Po raz pierwszy służył bojowo w kampanii w Holandii w 1793. W 1794 uczestniczył w obronie miasta Menin, swoje doświadczenia opisał w znanej pracy Vertheidigung der Stadt Menin. Wkrtóce potem został promowany na majora. W 1795, po pokoju w Bazylei, powrócił do Hanoweru. Będąc już znanym wojskowym, otrzymał oferty służby w kilku krajach. W 1801 wstąpił na korzystną finansowo służbę do króla Prus i został zatrudniony w Akademii Wojskowej w Berlinie (jedym z jego uczniów był Carl von Clausewitz).

Podczas wojny 1806 roku z Francją Scharnhorst został szefem sztabu generalnego (Generalquartiermeister) księcia Brunszwiku. Został lekko raniony pod Auerstadt i odznaczył się postawą podczas odwrotu armii pruskiej. Razem z Blücherem dostał się do niewoli podczas kapitulacji Ratkau, następnie został wymieniony za oficerów napoleońskich. Odegrał ważną rolę w dowodzeniu pruskiego korpusu L'Estocq służącego po stronie rosyjskiej. Za kampanię został odznaczony orderem Pour le Mérite.

Po kampanii 1806, Scharnhorst przystąpił do prac nad modernizacją armii pruskiej. Po zawarciu pokoju w Tylży mianowany został na stopień generał-majora i wyznaczony zwierzchnikiem komisji mającej zająć się modernizacją armii i stworzeniem nowoczesnej armii narodowej. Na skutek uwarunkowań politycznych po przegranej wojnie z Napoleonem i nacisków Francji, proponowane reformy zostały jednak w tym czasie wdrożone jedynie częściowo. W 1808 Scharnhorst został ministrem wojny, w 1810 szefem sztabu generalnego. Kiedy w 1811-1812 Prusy zostały zmuszone do sojuszu wojskowego z Napoleonem przeciwko Rosji, Scharnhorst opuścił Berlin i służbę wojskową. Podczas odwrotu armii sprzymierzonych spod Moskwy, ponownie na wezwanie króla Prus powrócił do służby i przyjął stanowisko szefa sztabu Blüchera. Współpracował wówczas przy wprowadzeniu reformy armii pruskiej, według postulatów z 1808. Armia przestała składać się z zawodowych żołnierzy cudzoziemskich, za to w 1813 wprowadzono w Prusach obowiązkową służbę wojskową, bez względu na stan społeczny. Zniesiono przywilej szlachty na pełnienie funkcji oficerskich na rzecz umiejętności. Reformy dążyły do ulepszenia procesu dowodzenia, zmiany modelu dowództwa i uelastycznienia taktyki - przekazania więcej inicjatywy na niższe szczeble. Zniesiono kary cielesne i ograniczono bezużyteczny "dryl" na rzecz praktycznych ćwiczeń.

Scharnhorst został ranny w nogę w bitwie pod Lützen 2 maja 1813. W wyniku rany i trudów odwrotu, zmarł w Pradze 28 czerwca 1813, gdzie miał negocjować z Austrią kwestię przystąpienia jej do wojny. Jeszcze przed śmiercią został awansowany na stopień Generalleutnanta.

Napisał znaczące i obszerne dzieła z dziedziny wojskowości.

Nazwisko Scharnhorsta nosiły następnie niemieckie okręty wojenne (zobacz: Scharnhorst) i order wojskowy NRD (zobacz: Order Scharnhorsta).