Frascati (Warszawa)

Z Wikipedii

Zygmunt Vogel, Widok Ogrodów księcia Kazimierza Poniatowskiego Na Książęcem i Na Górze (widok od strony Powiśla). Muzeum Narodowe w Warszawie

Frascati – tradycyjna nazwa obszaru położonego w Warszawie na wschód od placu Trzech Krzyży, na tarasie dochodzącym do skarpy wiślanej. Jego nazwa wywodzi się od obfitującego w zieleń włoskiego miasteczka Frascati.

Obecnie Ogrody Frascati znajdują się w górnej części Parku im. Marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza, dawniej Centralnego Parku Kultury. To zabytkowy, tonący w zieleni park z licznymi uliczkami i alejkami mieszczący się na tyłach placu Trzech Krzyży, zaraz za Muzeum Ziemi PAN.

[edytuj] Historia

Biały Pałacyk na Frascati, obecnie Muzeum Ziemi PAN

Willa Pniewskiego w miejscu loży masońskiej

Historia Frascati zaczyna się ok. 1779 roku, gdy wytyczono tu aleję wiodącą od ulicy Wiejskiej do otoczonej ogrodem rezydencji księcia podkomorzego Kazimierza Poniatowskiego^[1]. W tym czasie powstał tu też Biały Pałacyk na Frascati. Po śmierci księcia Frascati zmieniało właścicieli ok. 20-krotnie. Z bardziej znanych wspomnieć trzeba senatora Nikołaja Nowosilcowa oraz rodzinę hr. Branickich w XIX w.

Pierwotnie była to nazwa ogrodu rozrywkowego założonego na pocz. XIX w. przez francuskiego restauratora Szymona Chovota. Odkupił on ten teren od Kazimierza Poniatowskiego, dla którego założono tu wcześniej ogrody noszące nazwę Na Górze, stanowiące ciąg zieleni wraz z sąsiednim Parkiem na Książęcem.

W późniejszych latach teren ten dość często zmieniał właścicieli, zachowując charakter rezydencjonalny. Pierwsza parcelacja Ogrodów Frascati miała miejsce przez kolejnych właścicieli w latach 1912-1913, druga w 1929 r. W wyniku parcelacji, a później boomu budowlanego związanego z ulokowaniem w pobliżu zabudowań Sejmu, na tym terenie powstała dzielnica willowa, a bliżej Sejmu zwarta zabudowa dużych luksusowych kamienic^[1]. Jednym z przykładów architektury tego okresu jest wzniesiona w latach 1935-1939 tzw. Willa Pniewskiego – dom własny znanego architekta Bohdana Pniewskiego^[2].

W latach 50. XX w. na terenie ogrodów podkomorzego stworzono Park Kultury i Wypoczynku^[2], którego główna aleja ciągnęła się od monumentalnych schodów na osi ulicy Prusa po brzeg Wisły.

[edytuj] Obecnie

Konkurs Teatrów Ogródkowych, Ogrody Frascati w Warszawie, sierpień 2006

Pozostałością Ogrodów Frascati jest obecnie Park Marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza w Warszawie, w którym w latach 2005-2006 w miesiącach letnich odbywał się tłumnie odwiedzany Festiwal Artystyczny "Ogrody Frascati": Konkurs Teatrów Ogródkowych^[3] i inne imprezy kulturalno-rozrywkowe nawiązujące swoją tradycją do pierwotnego wykorzystania tych terenów. W 2007 roku festiwal Ogrody Frascati przeniesiono na dziedziniec Muzeum Wojska Polskiego pod nazwą Festiwal ArtPark^[4], m.in. w związku z niższymi kosztami festiwalu^[5].

Również jedna z ulic znajdujących się na tym terenie nosi nazwę Frascati.

[edytuj] Źródła

1. ↑ ^{1,0 1,1} Frascati, Jerzy S. Majewski, 1 lipca 2004, gazeta.pl
2. ↑ ^{2,0 2,1} Park Kultury, Jerzy S. Majewski, Spacerownik - Powiśle, 1 czerwca 2006
3. ↑ O Ogrodach Frascati, Ogrody Frascati, strona oficjalna
4. ↑ Festiwal ArtPark, Biuro Promocji Miasta
5. ↑ Ogrody Frascati to już historia, Anna Brzezińska, Izabela Kraj, Rzeczpospolita nr 152, 2 lipca 2007

[edytuj] Bibliografia

• Jerzy Kasprzycki, Korzenie miasta t.1 - Śródmieście Południowe, Wydawnictwo Veda, Warszawa 1996. ISBN 83-85584-45-5

Współrzędne: 52°13'42" N 21°01'42" E52.2283333 21.0283333 (Frascati (Warszawa))