Ernest Mandel
Z Wikipedii
Ernest Mandel. wł. Ernest Ezra Mandel (ur. 5 kwietnia 1923 we Frankfurcie nad Menem, zm. 20 lipca 1995) - lewicowy działacz polityczny, trockista.
Spis treści |
[edytuj] Wczesna działalność
Urodził się w rodzinie polskich Żydów Henryka i Rosy Mandelów, byłych aktywistów Ligi Spartakusowskiej Róży Luksemburg i Karola Liebknechta. W latach 30. jego rodzice przenieśli się do Antwerpii, gdzie szukali azylu politycznego [1]. Jego edukacja, w czasie której został zwerbowany do lokalnej grupy trockistowskiej, została przerwana przez II wojnę światową. Zaangażowany w ruch oporu, dwukrotnie był aresztowany i uciekał z miejsca odosobnienia, by wreszcie trafić do obozu koncentracyjnego Dora. Po wojnie został jednym z liderów belgijskiej sekcji IV Międzynarodówki i członkiem jej Międzynarodowego Sekretariatu. Zyskał sławę jako dziennikarz, piszący do gazet Het Parool, Le Peuple, l'Observateur and Agence France-Presse oraz uczestnik głośnych polemik między lewicą radykalna i socjaldemokracją.
[edytuj] Przywódca Międzynarodówki
W 1946 r. Mandel został wybrany do Międzynarodowego Sekretariatu IV Międzynarodówki oraz redaktorem naczelnym belgijskiej dwujęzycznej gazety Lewica. Uczestniczył w belgijskim ruchu związkowym, a jego sekcja tworzyła lewicową frakcję w Partii Socjalistycznej, do momentu, gdy nie została z niej wyrzucona za protest przeciwko wejściu do koalicji z chadekami i współudział w strajku generalnym. Mandel był również autorem raportów poświęconych sytuacji w ZSRR [2] oraz w krajach Bloku Wschodniego [3], które stały się wykładnią oficjalnego stanowiska IV Międzynarodówki. Uważał nową rewolucję na terenie tych państw za nieuchronną [4].
Mandel starał się ratować Międzynarodówkę przed kolejnymi rozłamami, sprzeciwiając się rozłamowi w 1953 r. i będąc jednym z inicjatorów częściowego zjednoczenia w 10 lat później [5]. Pozostawał płodnym publicystą, autorem licznych opracowań związanych z ekonomią marksistowską oraz analiz politycznych. Od 1968 r. regularnie organizował wykłady na europejskich uniwersytetach, mimo postępujących problemów zdrowotnych. Prowadził kampanię na rzecz anulowania długów Trzeciego Świata. W kolejnej dyskusji wewnątrz Międzynarodówki opowiedział się zdecydowanie przeciwko nowym metodom walki partyzanckiej, lansowanym przez organizacji południowoamerykańskie, podkreślając wagę kształcenia teoretycznego i organizowania partii masowych [6]
W czasie pieriestrojki apelował o oficjalną rehabilitację ofiar politycznych procesów stalinizmu, a w czasie podróży do ZSRR przedstawiał własną wizję demokratycznego socjalizmu [7] [8].
[edytuj] Publicysta
Mandel opublikował blisko 2000 artykułów oraz 30 większych książek:
- Marxist Economic Theory (2 vols.).
- The Formation of the Economic Thought of Karl Marx, 1843 to Capital
- La Longue Marche de la Revolution
- Introduction to Marxist Economic Theory
- Europe versus America: Contradictions of Imperialism
- Decline of the Dollar': a Marxist view of the Monetary Crisis
- The Second Slump
- Revolutionary Marxism Today
- Revolutionare Strategien im 20e Jahrhundert
- Trotsky: A Study in the Dynamic of his Thought
- From Stalinism to Eurocommunism
- Late Capitalism
- Vervreemding en revolutionaire perspectieven
- Offener Marxismus
- Réponse à Louis Althusser et Jean Elleinstein
- Long Waves of Capitalist Development
- Introduction to Marxism
- Delightful Murder: A social history of the crime story'
- De la Commune à Mai 68: Histoire du mouvement ouvrier international
- Karl Marx: die Aktualitat seines Werkes
- La Crise
- The meaning of the Second World War
- Beyond Perestroika: the future of Gorbachev's USSR
- October 1917: Coup d'état or Social Revolution?
- Trotsky as Alternative
- Kontroversen um "Das Kapital"
- Power and Money: A Marxist Theory of Bureaucracy
- The Place of Marxism in History
- Cash Krach & Krisis: Profitboom, Börsenkrach und Wirtschaftskrise
- Revolutionary Marxism and Social Reality in the 20th Century
- Why they invaded Czechoslovakia
W swojej myśli politycznej Mandel był najbardziej ortodoksyjnym z czołowych trockistów [9] i niezwykle aktywnym krytykiem konkurencyjnych ruchów trockistowskich [10]. Do roku śmierci pozostawał czołowym teoretykiem IV Międzynarodówki.
[edytuj] Przypisy
- ↑ Barry Weisleder, Ernest Mandel
- ↑ Ernest Mandel o stalinizmie
- ↑ Ernest Mandel o sytuacji w Polsce
- ↑ Mandel o Europie Wschodniej
- ↑ U. Ługowska, A.Grabski, Trockizm. Doktryna i ruch polityczny, Warszawa, TRIO 2003, ISBN 83-88542-51-6, s.140
- ↑ Ernest Mandel o partiach awangardy
- ↑ Ernest Mandel w wywiadzie dla New Times przedstawia poglądy trockistów w sprawie zmian w ZSRR
- ↑ Ernest Mandel w Moskwie
- ↑ Aktualność myśli Ernesta Mandla
- ↑ John Molyneux o Erneście Mandlu
