Web Analytics

See also ebooksgratis.com: no banners, no cookies, totally FREE.

CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Dom Stanisława Staszica w Pile - Wikipedia, wolna encyklopedia

Dom Stanisława Staszica w Pile

Z Wikipedii

Dom Stanisława Staszica w Pile
nr rej. A-121 z 1.06.1968
Dom Stanisława Staszica w Pile
Dom Stanisława Staszica w Pile
Miejsce Piła
Polska
Adres ul. Browarna 18
Liczba kondygnacji 1
Ukończenie budowy połowa XVIII
Pierwszy właściciel Wawrzyniec Staszic
Zniszczono 1945
Odbudowano 1947-1948
strona internetowa budynku

Dom Stanisław Staszica, potocznie zwany Staszicówką – zabytkowy budynek mieszkalny w Pile przy ul. Browarnej 18, w którym prawdopodobnie w listopadzie 1755 urodził się Stanisław Staszic – polski działacz oświeceniowy. Obecnie siedziba Muzeum Stanisława Staszica.

[edytuj] Historia

Pilska mieszczańska rodzina Stasziców w części miasta zwanej Zamościem posiadała folwark, składający się z domu mieszkalnego, stodoły, obory i owczarni. Wzniesiony zapewne w połowie XVIII wieku przez burmistrza Piły Wawrzyńca Staszica dom mieszkalny jest jedyną zachowaną częścią folwarku. Przyjmuje się, że w nim w listopadzie 1755 przyszedł na świat syn Wawrzyńca Stanisław Staszic [1]. Posiadłość pozostawała własnością Wawrzyńca Staszica do 1794, kiedy to sprzedał ją dotychczasowemu dzierżawcy Christianowi Lehnowi. W późniejszym okresie jej właścicielami były inne pilskie rodziny, a zabudowania gospodarcze zostały rozebrane. Wygląd samego domu mieszkalnego przez ten czas nie uległ większym zmianom. W 1879 Napoleon Orda wykonał rysunek domu Staszica, zamieszczony następnie w jego Albumie widoków historycznych Polski[2]. W latach 20. XX wieku Konsulat RP w Pile oraz miejscowi działacze Związku Polaków w Niemczech podejmowali nieudane próby wykupienia budynku z przeznaczeniem na ośrodek polskiego życia narodowego. W trakcie walk o Piłę w lutym 1945 południowa część budynku została zniszczona przez pociski. Już w 1947 utworzono Społeczny Komitet Odbudowy Domu Staszica. Odbudowę z przeznaczeniem na izbę muzealną przeprowadziła w latach 1947-1948 firma Jurczyk i Spółka. Od 1951 budynek jest siedzibą Muzeum Stanisława Staszica.

[edytuj] Architektura

Dom Staszica to skromny budynek parterowy, podpiwniczony, pięcioosiowy, nakryty dachem dwuspadowym. Wnętrze jest dwutraktowe, z sienią na osi. Pierwotnie ściany budynku (oprócz kamiennych ścian przyziemia) były wykonane z muru pruskiego. W trakcie powojennej odbudowy zniszczoną konstrukcję budynku wymieniono na nową, ceglaną. Zachowano jednak oryginalne piwnice i część komina oraz dawne podziały i układ wnętrz. W wyniku gruntownego remontu w latach 1985-1986 domowi przywrócono pierwotny wygląd zewnętrzny, umieszczając na elewacjach drewnianą konstrukcję szkieletową. Na fasadzie domu znajduje się tablica upamiętniająca postać Stanisława Staszica, odsłonięta w 1955. Na tyłach budynku położony jest niewielki ogród, w którym latem odbywają się koncerty. Dom Staszica, mimo że obecnie w znacznej części stanowi powojenną rekonstrukcję, jest uważany za najstarszy zachowany budynek w Pile.

Przypisy

  1. Fakt narodzin Staszica w tym domu bywa podawany w wątpliwość, jako że Wawrzyniec Staszic najprawdopodobniej posiadał w Pile jeszcze jeden dom, położony przy ul. Leszczynowej (obecna Budowlanych). Dawna Piła (pl). [dostęp 17.06.2008].
  2. Jest to najstarszy zachowany widok Piły; Reprodukcja rysunku

Static Wikipedia (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia February 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu