Czasownik posiłkowy
Z Wikipedii
Czasownik posiłkowy to część mowy, która ma właściwości składniowe i morfologiczne czasowników danego języka, jednak w przeciwieństwie do nich nie ma żadnego znaczenia własnego, a spełnia jedynie funkcje gramatyczne (w szczególności służy do tworzenia form złożonych).
Wśród czasowników posiłkowych można znaleźć czasowniki spełniające jedynie taką rolę, jak również czasowniki, które w innych zastosowaniach są normalnymi czasownikami ze znaczeniem własnym.
Spis treści |
[edytuj] Czasowniki posiłkowe w wybranych językach
[edytuj] Język polski
Czasownikiem posiłkowym jest czasownik "być" używany w czasie przyszłym niedokonanym - np. "będę jechał", "będziesz pić".
W dawnym języku polskim czas przeszły oraz zaprzeszły również tworzyło się za pomocą czasownika posiłkowego "być": "*widział jeśm", "*widzieli jeście" itd. Pozostałością po tym są ruchome końcówki: "żeśmy widzieli", "żebyśmy poszli", "wyście to zabrali?".
Czasownikiem posiłkowym jest również czasownik "zostać" używany wraz z czasownikiem "być" do tworzenia form strony biernej - np. "jestem podglądany", "zostałem zrozumiany".
[edytuj] Język angielski
Za rozbudowany system czasów języka angielskiego odpowiadają trzy czasowniki posiłkowe - be, have i do.
Czasownik do, jest używany do tworzenia negacji (I saw him -> I didn't see him, Alice has a cat -> Alice doesn't have a cat), pytań (You saw him. -> Did you see him?) oraz do wzmocnienia znaczenia czasownika głównego w trybie rozkazującym i w znaniu oznajmującym w czasach Present Simple i Past Simple: (Do be quiet!, I do read newspapers!, I did know that!).
Czasowniki be oraz have stosowane są do oznaczenia niektórych aspektów czasownika. Czasownik be służy ponadto do tworzenia strony biernej.
Za posiłkowe można uznać także czasowniki modalne shall, should, will, would służące w tej funkcji do tworzenia konstrukcji warunkowych i oznaczania niektórych aspektów czasownika.
[edytuj] Język niemiecki
W języku niemieckim występują trzy czasowniki posiłkowe: haben, sein i werden. Pierwsze dwa stosowane są do tworzenia złożonych czasów przeszłych oraz niektórych form właściwego trybu łączącego (Konjunktiv). Czasownik posiłkowy werden służy natomiast do tworzenia form strony biernej, czasów przyszłych i form opisowych trybu łączącego (Konditionalis).
[edytuj] Język japoński
Klasa czasowników w języku japońskim jest właściwie zamknięta - zapożyczenia bardzo rzadko stają się właściwymi czasownikami (jednym z takich nielicznych przykładów jest czasownik サボる - 'bojkotować pracę' wywodzący się od wyrazu 'sabotage'). Istnieje za to duża grupa rzeczowników mogących spełniać funkcje czasownikowe po dołączeniu czasownika posiłkowego する (suru).
Np.
- ściągać (plik) - ダウンロードする (daunoroodo suru)
- ćwiczyć - 練習する (れんしゅうする renshuu suru)