Bronisław Ferdynand Trentowski
Z Wikipedii
Bronisław Ferdynand Trentowski (ur. 21 stycznia 1808 w Opolu, zm. 16 czerwca 1869) - jeden z najwybitniejszych polskich filozofów i pedagogów XIX wieku, mesjanista, wolnomularz.
Był wychowankiem Kolegium Pijarów w Łukowie. Po klęsce powstania listopadowego, w którym uczestniczył, przebywał na emigracji w Niemczech. Tam powstało jedno z najważniejszych dzieł jego życia pt. "Chowanna, czyli system pedagogiki narodowej jako umiejętności wychowania, nauki i oświaty, słowem wykształcenia naszej młodzieży". Pierwsze wydanie tego dwutomowego dzieła ukazało się w 1842 roku. Jako pierwszy autor w języku polskim w książce "Stosunek filozofii do cybernetyki, czyli sztuki rządzenia narodem" z 1843 roku, użył terminu cybernetyka. W latach 1847-48 opracował pracę pt. "Wiara słowiańska, czyli etyka piastująca wszechświat", gdzie wykazywał, że bogowie słowiańscy są postacią tego samego boga, którego czczą chrześcijanie.
Na jego cześć nazwano ulicę na bydgoskim Miedzyniu, a także w Świnoujściu.
Twórca koncepcji filozoficznej zwanej - różnojednią: świat materialny - świat rozumu (rozum to całokształt wiedzy uzyskanej za pomocą zmysłów); wiedza o świecie duchowym pochodzi od umysłu (spekulacja); rzeczywisty świat (Boski) dostępny jest jedynie zmysłowi. Zmysł to osobna kategoria poznawcza stanowiąca syntezę (różnojednię) rozumu i umysłu.
[edytuj] Niektóre dzieła
- 1842 - Chowanna, czyli system pedagogiki narodowej jako umiejętności wychowania, nauki i oświaty, słowem wykształcenia naszej młodzieży
- 1843 - Stosunek filozofii do cybernetyki, czyli sztuki rządzenia narodem
- 1844 - Myślini, czyli Całokształt logiki narodowej
- 1847 - Wizerunki duszy narodowej z końca ostatniego stulecia
- 1847-48 - Wiara słowiańska, czyli etyka piastująca wszechświat
- 1873 - Die Freimaurerei in ihrem Wesen und Unwesen
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Kopie cyfrowe dzieł w KPBC
- Trentowski jako reformator masonerii
- Die Freimaurerei. O książce Br. Trentowskiego
- Myślini czyli całokształt logiki narodowej
