Bitwa pod Arginuzami
Z Wikipedii
| Bitwa pod Arginuzami II wojna peloponeska |
|||||||||||||||||
| Data | 406 p.n.e. | ||||||||||||||||
| Miejsce | Arginuzy | ||||||||||||||||
| Wynik | Zwycięstwo Aten | ||||||||||||||||
| Przyczyna | Zablokowanie floty Konona | ||||||||||||||||
| Terytorium | Morze Egejskie | ||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
Bitwa pod Arginuzami zwana też bitwą koło wysp arginuzyjskich w 406 p.n.e. Bitwa morska pomiędzy Atenami a Spartą. Największa bitwa morska wojny peloponeskiej
Spis treści |
[edytuj] Przyczyny bitwy
Licząca 170 okrętów flota spartańska pod dowództwem Kallikratidasa zablokowała w porcie Mytilena na Lesbos flotę ateńską liczącą 40 okrętów (początkowo było ich 70 ale 30 statków ateńczycy stracili w bitwie u wejścia do portu, ich załogi jednak w większości się uratowały), pod dowództwem Konona. Jednocześnie sojusznicy Sparty rozpoczęli oblężenie Mytileny od strony lądu. Ateńczycy wysłali Kononowi na pomoc całą swoją flotę, by przerwać oblężenie. Kallikratidas, unikając walki na dwa fronty postanowił zaatakować flotę ateńską na pełnym morzu, do oblężenia Mitileny zostawiając jedynie 50 okrętów.
[edytuj] Stosunek sił i ustawienie wojsk
Ateńczycy dysponowali ponad 150 Trójrzędowcami (na każdym ok. 160 osób załogi), w tym 110 własnych i 40 sojuszniczych, przy czym trzeba podkreślić, że większość okrętów ateńskich była obsadzona niedoświadczoną załogą. Siłami ateńskimi dowodziło 9 strategów (Aristokrates, Diomedon, Perikles, Erasinides, Hippeus z Samos, Protomachos, Trysallos, Lysias, Aristogenes), z których większość miała pod sobą po 15 okrętów (jedynie Hippeus miał ich tylko 10) pozostałymi 20 okrętami dowodzili nieznani z imienia Taksiarchowie (10), Nauarchowie (3) i sojusznicy (ok. 7). Flota ta składała się zatem z 12, dowodzonych oddzielnie, grup. Flota ateńska była ustawiona w głębokim szyku w dwóch liniach po 6 grup jednostek każda. Dodatkowo okręty 2 grup w centrum pierwszej linii (Hippeus i Taksiarchowie), były ustawione jeden za drugim. Siły spartańskie liczyły 120 okrętów (w tym jedynie 10 ze Sparty), pod jednolitym dowództwem Kallikratidasa i były ustawione w jednej linii. Sam Kallikratidas znajdował się na prawym skrzydle. Okręty spartańskie były szybsze od ateńskich.
[edytuj] Przebieg bitwy
Bitwa trwała wiele godzin i początkowo była wyrównana, sytuacja zmieniła się gdy ginie Kallikratidas i flota spartańska zostaje pozbawiona dowództwa. Następnie prawe skrzydło ateńskie dowodzone przez Protomachosa przełamuje opór lewego skrzydła floty spartańskiej i rozpoczyna się ucieczka Spartan (a właściwie sojuszników Sparty bowiem 9 z 10 okrętów spartańskich zostało zatopionych). Ateńczycy nie podjęli pogoni, próbowali jeszcze jedynie zaskoczyć Spartan oblegających Mitilenę, którzy jednak zdołali się wycofać przed ich nadpłynięciem.
[edytuj] Bilans
Ateńczycy stracili w bitwie 25 okrętów, wraz z większością ich załóg (akcja ratunkowa nie powiodła się z powodu burzy), zaś flota spartańska ponad 70 okrętów.
[edytuj] Skutki
Bezpośrednim, skutkiem bitwy było, zgodnie z planem Ateńczyków, odblokowanie armii Konona. Zwycięstwo Aten chwilowo przywróciło też, przynajmniej pozornie, równowagę sił na morzu. Pośrednie skutki były jednak niekorzystne dla Aten. Po śmierci niedoświadczonego Kallikratidasa, głównodowodzącym (wprawdzie nieoficjalnym) floty spartańskiej, ponownie zostaje zdolny i mający doświadczenie w walce morskiej, Lizander. Duże straty wśród dobrze urodzonych Ateńczyków wywołują szok w mieście i stratedzy dowodzący w bitwie zostają złożeni z urzędów a następnie skazani na śmierć pod zarzutem nie ratowania tonących. Obie strony zdawały też sobie sprawę z tego, że flota wysłana pod Arginuzy, jest ostatnią jaką Ateńczycy są w stanie wystawić. Do floty tej zaciągnięto zarówno obywateli jak i metojków, oraz niewolników, wioślarzami byli też Ateńczycy z najlepszych rodów, dotąd służący jedynie w jeździe, zatem porażka tej floty będzie oznaczała ostateczną klęskę Aten. Co też rok później pod Ajgospotamoj nastąpiło.
[edytuj] Bibliografia
Ksenofont Historia grecka Ossolineum ISBN 83-04-04686-5
