Bazyliszek (stworzenie mityczne)
Z Wikipedii
Bazyliszek (gr. basiliskos), czasem nazywany królem węży – mityczne stworzenie, pojawiające się w legendach, podaniach i bajkach wielu narodowości (także w Polsce). Ostatnio znany czytelnikom i widzom na całym świecie za sprawą książki i filmu Harry Potter i Komnata Tajemnic, w której potwór ten atakował uczniów akademii w Hogwarcie.
Bazyliszek, rodzący się z jaj, które składają siedmioletnie koguty, a następnie wysiadywany 9 lat przez ropuchy lub węże, może żyć wiele wieków. Wg innych legend bazyliszek jest stworzeniem, które rodzi się raz na 100 lat z jaja złożonego przez koguta. Wyglądem przypomina olbrzymiego węża, kojarzony jest także z jaszczurką. Może osiągnąć do piętnastu metrów długości. Żywi się wszelkiego rodzaju ssakami, ptakami, a także większością gadów. Jest śmiertelnym wrogiem pająków.
Do obrony służą mu kły oraz wręcz toksyczny oddech, przede wszystkim jednak znany jest ze swojego spojrzenia – kto spojrzy mu w oczy natychmiast umiera. Fakt ten w legendach był powszechnie wykorzystywany: bohater podstępem zmuszał bazyliszka, aby ten spojrzał w lustro lub w inny przedmiot, w którym może ujrzeć swoje odbicie, aby uśmiercić gada. Naturalnym czynnikiem, który może doprowadzić do śmierci bazyliszka jest pianie koguta.
W niektórych podaniach bazyliszek jest podobny do koguta lub kury.
[edytuj] Bazyliszek w literaturze popularnej
Bazyliszka wykorzystała J. K. Rowling tworząc powieść Harry Potter i Komnata Tajemnic. W powieści potwór w postaci wielkiego węża atakował uczniów Hogwartu. Po zamku poruszał się za pomocą rur kanalizacyjnych. Jego siedzibą była – legendarna, jak wcześniej sądzono – Komnata Tajemnic, umieścił go w niej Salazar Slytherin przed opuszczeniem zamku. Potwór miał być uwolniony z Komnaty, gdy do zamku powróci prawowity dziedzic Slytherina, aby oczyścić szkołę ze szlam. Bazyliszek zaatakował szkołę dwukrotnie – w latach 40. XX wieku, kiedy to zginęła jedna osoba, i pięćdziesiąt lat później (kilka ofiar zostało spetryfikowanych). Zapanować nad stworzeniem mogły jedynie osoby posiadające niezwykle rzadki dar porozumiewania się z wężami, tzw. wężouści.
Bazyliszek występuje też w serii książek fantasy Zapomniane Krainy. Przedstawiony jest tam jako wielki gad, polujący za pomocą kłów, pazurów, trującego oddechu i petryfikacji za pomocą spojrzenia (za pomocą bezpośredniego spojrzenia może nawet zabić). Spotkać go można m.in. w rozległym podmroku, gdzie jako jeden z nielicznych potworów nie musi ukrywać swojej obecności.
Pojawia się także w piątej części cyklu Świat Dysku Terrego Pratchetta – Czarodzicielstwo, gdzie ginie w wyniku spotkania z Bagażem.
O bazyliszku (w opowiadaniu "Złoty Smok"), a także kuroliszku (opierzonym stworzeniu mylonym z baryliszkiem) ("Saga o wiedźminie" tom 5 "Pani jeziora") wspomina również Andrzej Sapkowski.
[edytuj] Zobacz też
- bazyliszki (rodzaj jaszczurek)
- bazylia
