August Chełkowski

Z Wikipedii

August Chełkowski

Data i miejsce urodzenia	27 lutego 1927 Telkwice
Data i miejsce śmierci	31 października 1999 Warszawa
Marszałek Senatu RP
Okres urzędowania	od 26 listopada 1991 do 16 października 1993
Przynależność polityczna	NSZZ Solidarność
Poprzednik	Andrzej Stelmachowski
Następca	Adam Struzik

August Chełkowski (ur. 27 lutego 1927 w Telkwicach, Prusy Wschodnie, zm. 31 października 1999 w Warszawie) – polski fizyk, polityk, senator I, II, III i IV kadencji, marszałek Senatu II kadencji w latach 1991-1993.

Był synem Franciszka Chełkowskiego (ziemianina, działacza gospodarczego i narodowego na Powiślu) i Emilii z Mieczkowskich; przez babkę był spokrewniony z rodziną Donimirskich, polskich działaczy narodowych w Prusach Wschodnich.

Maturę zdał w I Liceum Ogólnokształcącym im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Następnie ukończył studia na kierunku fizyki na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza, uzyskując tytuł zawodowy magistra w 1952, następnie stopnie naukowe doktora (1959) i doktora habilitowanego (1963). W 1973 na Uniwersytecie Śląskim został profesorem nadzwyczajnym, od 1990 był profesorem zwyczajnym fizyki. Specjalizował się w fizyce ciała stałego. Był autorem prac naukowych z zakresu fizyki dielektryków i fizyki metali. Wykładał na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w latach 1956-1967, filii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Katowicach w latach 1967-1968 oraz od 1968 na Uniwersytecie Śląskim. Pełnił funkcję rektora UŚ od 1 września 1981 do 16 stycznia 1982; był jedynym rektorem wyższej szkoły internowanym w czasie stanu wojennego (przez siedem dni).

Zasiadał w Radzie Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego w latach 1982-1985, należał do Europejskiego Towarzystwa Fizycznego. W 1980 wstąpił do NSZZ "Solidarność", w drugiej połowie lat 90. działał w Akcji Wyborczej Solidarność i Ruchu Społecznym AWS. Od 1989 do śmierci przez cztery kadencje reprezentował w Senacie województwo katowickie, w II kadencji był marszałkiem Senatu.

W 1998 został laureatem Nagrody Lux ex Silesia. Był autorem monografii Fizyka dielektryków.

Jego synowa, Grażyna Chełkowska, jest również fizykiem i wykładowcą na Uniwersytecie Śląskim. Młodszy brat, Andrzej Chełkowski, był księdzem pallotynem.