Artefakt (archeologia)
Z Wikipedii
Artefakt – wytwór ręki ludzkiej: każdy przedmiot wykonany lub zmodyfikowany przez człowieka, a następnie odkryty w wyniku badań archeologicznych.
[edytuj] Podział
Artefakty (źródła ruchome) można podzielić na 14 podgrup:
- Artefakty kultury prawnej
- Atrybuty władzy (insygnia władców i dostojników świeckich, oraz atrybuty urzędnicze i insygnia uniwersyteckie)
- Przybory i sprzęty stosowane w praktyce administracyjnej i sądowniczej
- Urządzenia i przedmioty egzekucyjne
- Numizmaty ( monety, banknoty, monety zastępcze, papiery wartościowe)
- Archiwalia
- Artefakty kultury gospodarczej
- Artefakty dziejów kultury rolniczej, rzemieślniczej i przemysłowej; przedmioty gospodarki rolnej (sprzęty służące do uprawy, wyposażenia rolniczych zabudowań gospodarczych, przedmioty produkcji rzemieślniczej (sprzęty produkcyjne, maszyny narzędzia, meble w pracowniach), przedmioty gospodarki przemysłowej (sprzęty produkcyjne i urządzenia przemysłowe)
- Artefakty komunikacyjne
- Środki komunikacji lądowej (pojazdy kołowe, sanie elementy pojazdów)
- Środki komunikacji wodnej (statki wojenne, handlowe, łodzie, tratwy w postaci wraków i reliktów wykopaliskowych)
- Środki komunikacji powietrznej (relikty balonów, prototypów samolotów)
- Artefakty pocztowe (urządzenia pocztowe, obrączki gołębi pocztowych, środki transportu pocztowego)
- Artefakty kultury handlowej (wzorce miar długości i objętości)
- Artefakty kultury militarnej
- Uzbrojenie ochronne
- Broń biała
- Broń miotająca
- Broń drzewcowa
- Broń obuchowa
- Broń palna
- Oporządzenie jeździeckie
- Artefakty kultury łowieckiej i myśliwskiej
- Przybory rybackie i wędkarskie
- Broń myśliwska
- Sidła i wnyki
- Artefakty kultury kulinarnej
- Artykuły spożywcze,
- Przedmioty służące do wyrobu artykułów spożywczych
- Przedmioty służące do przygotowywania posiłków
- Przedmioty służące do spożywania posiłków
- Opakowania żywności
- Artefakty kultury medycznej
- Artefakty ściśle medyczne (chirurgiczne, stomatologiczne itd.)
- Artefakty apteczne (wyposażenie aptek, wagi, naczynia apteczne, moździerze, lekarstwa),
- Opakowania leków i instrumentów medycznych
- Artefakty dziejów gospodarstwa domowego
- Artefakty wyposażenia mieszkania (detale architektoniczne, dekoracje wnętrz, sprzęty służące do ogrzewania mieszkań, meble artefakty oświetlające, zegary)
- Sprzęty służące do utrzymania czystości
- Artefakty sygnalizujące (antaby, dzwonki sygnalizacyjne)
- Artefakty prywatne
- Odzież
- Przybory toaletowe
- Przybory pisarskie
- Zegarki
- Artefakty biżuteryjne
- Artefakty amuletyczne
- Klucze
- Artefakty pisma i piśmiennictwa (rękopiśmienne i drukowane)
- Artefakty dokumentujące życie polityczne (konstytucje, ustawy, deklaracje, memoriały)
- Artefakty dokumentujące porządek prawny (testamenty, listy gończe itd.)
- Artefakty dokumentujące życie gospodarcze (rachunki, weksle, lustracje, inwentarze)
- Artefakty dokumentujące administrację kościelną (wizytacje biskupie, listy pasterskie, księgi przychodów i rozchodów, księgi metrykalne)
- Artefakty dokumentujące życie szkolne (świadectwa i programy szkolne)
- Artefakty korespondencyjne
- Artefakty komemoracyjne (pamiętniki, dzienniki, kalendarze)
- Artefakty kultury literackiej i prasowej
- Artefakty kultury artystycznej
- Artefakty kultury naukowej
- Artefakty obrazu i ikonografii
- Artefakty kultury artystycznej (artefakty informacyjne, artefakty samodzielne o charakterze wyłącznie artystycznym, artefakty niesamodzielne i niesamoistne),
- Artefakty kultury semiotycznej (artefakty znakowe, artefakty heraldyczne).
- Artefakty rozrywki i zabawy
- Rekwizyty gier (bierki domowe, kości do gry, karty do gry, żetony itd.)
- Zabawki dziecięce
- Artefakty kultury muzycznej
- Instrumenty muzyczne
- Artefakty fajczarskie
- Fajki
- Tytoń
- Pudełka na tytoń
- Przybory do czyszczenia fajki.
- Artefakty badań naukowych
- Urządzenia pomiarowe do nauk ścisłych
- Przyrządy stosowane w geografii i geologii
- Maszyny liczące
- Roboty
Istnieje również klasyczny schemat surowcowy dzielący artefakty na: przedmioty wykonane z mas ceramicznych, wyroby metalowe oraz z innych tworzyw (kości, rogów, drewna, kamienia, szkła itd.)
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Bibliografia
- Dorota Ławecka Wstęp do archeologii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 2003
- Colin Renfrew, Paul Bahn Archeologia. Teorie, metody, praktyka, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 2002
