Śiwaizm
Z Wikipedii
Śiwaizm, sziwaizm (sanskrycka litera श transliterowana i wymawiana jest jako "ś") - monoteistyczny odłam hinduistyczny uznający Śiwę za jedynego Boga. Śiwaici uważają, że Bóg jednocześnie znajduje się w całym wszechświecie i wszystkich jego stworzeniach (immanencja), a także poza nim (transcendencja). Podobnie jak w przypadku innych religii hinduistycznych, śiwaici uznają istnienie wielu innych pomniejszych bogów, ale są oni zwykle widziani jako manifestacje Śiwy, taka odmiana monoteizmu nazywana jest monizmem.
Wyznawcy śiwaizmu uważają, że cały świat to maja, dużą rolę w śiwaizmie odgrywa joga i asceza. Ważnym symbolem kultu śiwaickiego jest linga. Śiwaizm stanowi 25-30% wyznawców hinduizmu, precyzyjniej to jakieś 300-350 milionów wyznawców (śivabhaktas) na całym świecie.
Podstawą praktyki duchowej śiwaitów jest joga oraz tantra ujęte w dwanaście sukcesyjnych linii przekazu. Podstawowe pisma religijno-mistyczne to Śivapurana oraz Lingapurana. Śiwaizm dzieli się na północnoindyjski (kaszmirski) oraz południowo indyjski (tamilski) w bardzo rozbudowanej oprawie kultowej. Tantra to w zasadzie najstarsza nazwa dla tradycji duchowej obecnie określanej mianem śiwaizmu. Śiwaizm północnoindyjski stał się podstawą dla rozwoju buddyzmu i tantry buddyjskiej.
Spis treści |
[edytuj] Najważniejsze teksty Śiwaizmu
Wielkie Purany :
- "Śiwa-Purana" - purana nr.4 z wielkich puran .Jest tekstem należącym do religijnej tradycji sekt Paśupatów i Śaiwa-Siddhanta
- "Linga-Purana" -purana nr.11 z wielkich puran .Napisana w Waranasi i w większości poświęcona kultowi Śiwy.
- "Skanda-Purana" -purana nr.13 z wielkich puran .Najdłuższa z puran poświęcona głównie Śiwie .
- "Wamana-Purana" -purana nr.14 z wielkich puran . Należy do kręgu kultu Śiwy i lingi.
Purany Śiwaickie -powstałe głównie między XI a XII wiekiem :
- "Perijapuranam"- Śekkilar
- "Tiruvileiyadal-puranam" - Muniwar (XII w n.e.)
- "Halasya-mahatmy-puranam"
- "Kanda-puranam"-Kaczczijappara
- "Koyir-puranam"(XIII w n.e.) - Umbadi
- "Tiruvada-vurar-puranam"
- "Tirumurai" ("Tirumurei") ("Święte słowa") zwane "Tamilskimi Wedami" to zbiór 12 ksiąg poematów zebranych w X-XI wieku przez Nambi Andara Nambi . Księgi I-VII (zwane "Tevaram") autorstwa Sambadara , Appara , Sundarar i inni. Księga VIII (zwana "Tiruvacakam") i księga IX ("Tirumandiram ") autorstwa Tirumurala , Manikkawaczakama .
- "Perijapuranam" - biografie 63 śiwaickich poetów (Najanar) , autorstwa Śekkilara (XII w n.e.) - przełożone na sanskryt i dołączone do Skanda-Purany.
"Tirumurai" i "Perijapuranam" to pismo święte tamilskiego śiwaizmu .
[edytuj] Śiwaickie tradycje :
- śiwaizm kaszmirski
- śiwaizm tamilski
- lingajaci
- kalamukhowie (już nie istnieje)
- paśupatowie (już nie istnieje)
- kapalikowie (już nie istnieje)
[edytuj] Inni przedstawiciele śiwaizmu
- Appar (VII w n.e.)
- Sambandar (VII w n.e.)
- Awwai (VIII w n.e.)
- Czuntarar (VII-IX w n.e.)
- Somananda (ok.IX w n.e.)
- "Śivadristi"
- Utpalaczarja (IX - X w n.e.) (Kaszmir)
- "Isvarapratyabhijnasutra"
- Abhinawagupta ( X - XI w n.e.)
- "Tantraloka" ("Światło tantr")
- Śrikantha (XII w n.e.)
- "Śaivabhasya"
- Arunakirinatar ( XV w n.e.)
- "Tiruppukal" ("Boska pochwała")
- Lalla Jogiszwari (XIV w n.e.)
- Tattuwarajar (XVI - XVII w n.e.)
- Tandawamurti (XVII - XVIII w n.e.)
- Parandżoti ( XVII - XVIII w n.e.)
- "Tiruvilayadal" - dzieło opisujące 64 awatary Śiwy
- Ramprasad Sen (ur.1718 - zm.1775 r n.e.)
- Ananta Parati Aiyangar (ur.1786 - zm.1846 r n.e.)
- Pillai Iramalinga Swami (ur.1823 - zm.1874 r n.e.)
- "Tiruvarupta" ("Pieśni o łasce boskiej")
[edytuj] Miejsca święte śiwaizmu
- "Pańca Kedara" - 5 świętych miejsc pielgrzymkowych śiwaitów w Himalajach:
- Kedarnath,
- Madhjamakeśwara,
- Tunganatha,
- Rudranatha,
- Kalpeśwara.
- "Pańca Bhuta Lingani (Linga pięciu żywiołów)" - 5 miejsc w miastach w południowych Indiach, z lingami Śiwy reprezentującymi kosmiczne żywioły: eter, powietrze, ogień, wodę i ziemię.
- Czidambaram (moksza linga - eter),
- Kalahasti (mukti linga - powietrze),
- Kańczipuram (yoga linga - ogień),
- Śrirangam (bhoga linga - woda),
- Arunaczali (góra) (vara linga - ziemia).
- Amarnath (stan Kaszmir, Indie) - grota położona w Himalajach w której znajduje się lodowa linga Śiwy.
- Arunaczala (stan Tamil Nadu, Indie) - święta góra w pobliżu miasta Tiruwannamalaj czczona jako symbol Śiwy, miejsce objawienia Śiwy w formie słupa ognia.
- Czidambaram (stan Tamil Nadu, Indie) - miasto, świątynia Śiwy Nataradży (Król Tańca), festiwal w którym tancerze z całych Indii wykonują swoje tańce ofiarując je Śiwie.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Informacje uzupełniające z wortalu http://www.religieifilozofie.prv.pl - za zgodą autora.