Łuna 2

Z Wikipedii

Łuna 2
Inne nazwy	Łunnik 2, E-1A 2, 1959 Ksi
Zaangażowani	ZSRR
Indeks COSPAR	1959-014A
Rakieta nośna	Łuna 8K72
Miejsce startu	Bajkonur, Kazachstan
Cel misji	Księżyc
Orbita (docelowa, początkowa)
Czas trwania
Początek misji	12 września 1959 (06:39:42 GMT)
Koniec misji	13 września 1959
Wymiary
Masa całkowita	390,2 kg

Łuna 2 - bezzałogowa sonda kosmiczna wystrzelona przez ZSRR. Celem jej było zderzenie się z powierzchnią Księżyca. Misja zakończyła się sukcesem. Łuna 2 była pierwszym statkiem, który zderzył się z Księżycem.

Spis treści 1 Opis misji 2 Oznaczenia 3 Budowa i działanie 4 Ładunek 5 Linki zewnętrzne 6 Przypisy

[edytuj] Opis misji

Łuna 2 była drugim radzieckim statkiem mającym zderzyć się z Księżycem i pierwszym, któremu się to udało. Po starcie i uzyskaniu prędkości ucieczkowej, 12 września (13 września czasu moskiewskiego), Łuna 2 odrzuciła 3. stopień rakiety nośnej, który powędrował za nią aż w pobliże Księżyca. Tego samego dnia statek wypuścił pomarańczową chmurę sodu, która umożliwiła śledzenie statku oraz badanie rozprzestrzeniania się gazu w przestrzeni kosmicznej. 13 września, po 33,5 godzinie lotu, radiowy sygnał emitowany przez Łunę 2 urwał się nagle, oznajmiając tym samym uderzenie statku w Księżyc. Miejsce zderzenia miało współrzędne selenograficzne: 29,1° N, 0° (Mare Serenitatis, koło kraterów Aristides i Archimedes). Około 30 minut później, w Księżyc uderzył 3. stopień rakiety nośnej, która wyniosła Łunę 2. Przeprowadzone pomiary potwierdziły fakt braku księżycowego pola magnetycznego i księżycowych pasów radiacyjnych oraz istnienie wiatru słonecznego.

Statek miał pozostawić na Księżycu dwie tytanowe kule (o średnicach 7,5 i 12 cm). Były one wypełnione materiałem wybuchowym. Jego eksplozja miała rozerwać kule i rozrzucić na powierzchni pamiątkowe pięciokąty, z których zbudowane były obie kule. Każdy z pięciokątów nosił inskrypcję: Wrzesień 1959, ZSRR, Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, oraz godło ZSRR z sierpem i młotem. Ostatni człon rakiety, który uderzył w Księżyc 30 minut po sondzie, zawierał aluminiowe paski. Zawierały one takie same napisy jak pięciokąty na kulach.

Łuna 2 i kule prawdopodobnie wyparowały^[1]. Statek uderzył w powierzchnię Srebrnego Globu z prędkością około 3,3 km/s. Zakładając, że energia zderzenia przekształciła się w ciepło, temperatura w miejscu zderzenia mogła wynieść ponad 10 000°C.

15 września 1959, premier ZSRR Nikita Chruszczow ofiarował prezydentowi USA Dwightowi D. Eisenhowerowi kopie ozdób wyniesionych przez Łunę 2.

[edytuj] Oznaczenia

Udaną misję Łuny 2 poprzedziła jedna nieudana próba startu. Statek typu Łuna 2, który uległ zniszczeniu, oznacza się w chronologii lotów kosmicznych jako E-1A 5. Zobacz też: rakieta nośna Łuna 8K72.

[edytuj] Budowa i działanie

Statek miał kształt kuli. Z jednej z półkul wystawały cztery krótkie anteny oraz dłuższy od nich wysięgnik z magnetometrem. Statek nie posiadał własnego systemu napędowego. Zasilanie odbywało się z ogniwa chemicznego (srebro-cynk i rtęć).

Sonda obracała się z okresem 840 sekund, a okres precesji osi obrotu wynosił 86 sekund.

Sód był przechowywany w zbiorniku, pod ciśnieniem 1,3 atmosfery. Dzięki specjalnemu systemowi kontroli (ogrzewanie promieniami słonecznymi i wymuszona cyrkulacja gazu) jego temperatura nie przekroczyła 20°C

Do komunikacji z Ziemią statek używał dwóch częstotliwości. Na 19,993 MHz, z transmisją telegraficzną (0,5 - 0,8 sekundy), transmitowano dane z przyrządów naukowych. System telemetrii pracował na częstotliwości 183,6 MHz. Statek posiadał też prawdopodobnie odbiornik radiokomend, pracujący na częstotliwości 115MHz.

[edytuj] Ładunek

• system śledzenia i telemetrii (115 MHz, 183,6 MHz; 19,993 MHz)
• magnetometr trójosiowy typu fluxgate

Tworzyły go trzy niezależne magnetometry. Dynamiczny zasięg czujników wynosił od -3000 do +3000 nT. Ucyfrowienie sygnału w dwóch kanałach 5-bitowych dawało czułość 600 nT/V.

• licznik Geigera
• licznik scyntylacyjny
• detektor mikrometeoroidów, i in.
• zbiornik z sodem
• medale

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Łuna 1 na stronach zarya.info
• Artykuł Svena Grahna o systemach łączności sond Łuna 1, 2 i 3

Przypisy