Tè
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
.jpg/220px-Tea_fields_(Will_Ellis).jpg)
Lo tè es una bevenda estimulanta, obtenguda per infusion dins l'aiga de fuèlhas de Camellia sinensis, d'en primièr secadas e de vegadas fermentadas.
Lo processus pòt inclure oxidacion, calfatge, secatge, e l'ajust d'autras èrbas, flors, espècias, e fruchas. Los quatre tipes basics de tè vertadièr son :
- tè nègre
- tè Oolong
- tè verd
- tè blanc
[Modificar] Composicion
Lo tè conten de catechinas, que son d'antioxidants. Dins la fuèlha fresca de tè, las catechinas pòdon representar 30% del pes sec. Las catechinas son presentas en fòrta concentracion dins los tès blancs e verds, mentre que lo tè negre ne'n conten fòrça mens a causa del fenomèn d'oxidacion dins sa preparacion. Lo tè conten de teïna, e de cafeïna per aperaquí 3% del seu pes sec, çò que correspond a 30 mg a 90 mg per tassa (0,25 L) en foncion del tipe, de la marca[1] e del metòde de mesclatge.[2] Lo tè conten tanben de quantitats pichonas de teobromina e teofilina.[3] Conten tanben de fluorid, unes tipes de tès compressats fach amb de fuèlhas vièlhas e las cambas tenon los nivèls pus nauts.
[Modificar] Istòria
Segon una legenda populara chinesa, Shennong, lo legendari Emperaire de China, inventor de l'agricultura e de la Medecina chinesa, beviá una bòla d'aiga bolhenta, a l'entorn de 2737 abC. Lo vent bufèt e qualquas fuèlhas d'un arbre vesin tombèron dins sa beguda e ne'n faguèron cambiar la color. Lo monarca, sempre curiós, beguèt una golada del liquid e foguèt agradablament susprés, lo tè èra nascut.
[Modificar] Produccion
En 2003, la produccion mondiala de tè atenhèt 3,15 milions de tonas per an. Lo principal país productor es Índia seguit de China, Sri Lanka e Kenya. China demora uèi lo sol país a produire totas las familhas de tè (tè blanc, tè jaune, tè verd, tè blau-verd, tè roge e tè negre).
|
Produccion en tonas. Chifras 2004-2005 |
|||||
 China |
855 192,00 | 25 % | 940 500,00 | 27 % | |
 Índia |
850 500,00 | 25 % | 830 700,00 | 24 % | |
 Sri Lanka |
308 090,00 | 9 % | 308 090,00 | 9 % | |
 Kenya |
295 000,00 | 9 % | 295 000,00 | 9 % | |
 Turquia |
201 663,00 | 6 % | 202 000,00 | 6 % | |
 Indonesia |
164 817,00 | 5 % | 171 410,00 | 5 % | |
 Vietnam |
108 422,00 | 3 % | 110 000,00 | 3 % | |
.svg/20px-Flag_of_Japan_(bordered).svg.png){kind=small} Japon |
101 000,00 | 3 % | 100 000,00 | 3 % | |
| 64 000,00 | 2 % | 64 000,00 | 2 % | ||
 Bangladèsh |
58 000,00 | 2 % | 58 000,00 | 2 % | |
 Iran |
52 000,00 | 2 % | 52 000,00 | 2 % | |
 Malawi |
50 090,00 | 1 % | 50 000,00 | 1 % | |
 Oganda |
36 000,00 | 1 % | 36 000,00 | 1 % | |
| Autres païses | 208 948,70 | 6 % | 215 939,70 | 6 % | |
| Total | 3 353 722,70 | 100 % | 3 433 639,70 | 100 % | |
