Decameron
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Lo Decameron es un recuelh de novèlas escrich en Italian toscan per Boccaccio entre 1349 e 1353 Òbra famosa de la literatura italiana, lo Decameron es mai que mai un recuelh de novèlas que Giovanni Boccaccio botèt dins un encastre precís, aqueu de la Pèsta negra que devastèt Florença en 1348.
Somari |
[Modificar] Sinòpsis
Per fin de fugir l’epidémia de Pèsta negra que devasta la ciutat de Florença, dètz jovents (sèt fremas e tres òmes) se recatan au campèstre pendent quauquei jorns. Per s’espaçar, establisson un règla segon laquala cadun deurà contar cada jorn una istòria aprochant un tèma qu’aqueu qu’aurà estat nomenat rei (ò rèina) dau jorn aurà causit. Ansinta, dètz jovents que còntan cadun una novèla pendent dètz jorns produirà un totau de cent novèlas. Lo títol de l’òbra mòstra d’alhors aquela preeminéncia de la chifra 10 qu’es çò que significa « deca »en grèc. En realitat, lo sejorn dei jovents au campèstre es mai lòng que dètz jorns estent que s’acòrdan quauquei jorn de pausa per fin de s’espaçar en d’autrei causas. Lei noveletas viran subretot alentorn de l’amor tan cortés coma vulgar. Boccaccio pren soventei-fes la defènsa dei fremas que lei tròva oprimidas de son temps. Mòstra que le melhora arma dei fremas es la paraula que sabon manejar just. Empacha pas que demòra un òme de son temps Boccaccio, estacats en de valors medievalas coma la necessitat per la frema de cercar proteccion encò deis òmes, la separacion deis òrdres e l’excepcionalitat dau pur amor. Pasmens, la tradicion populara faguèt dau Decameron un recuelh de novèlas pistachieras mai que mai. En 1964 encara, un editor francés publiquèt de novèlas tiradas dau Decameron sota lo títol de Contes gaillards
[Modificar] Anecdòtas
La novena novèla de la quatrena jornada dau Decameron, contada per Filostrato (lo rei dau jorn) repren l'istòria dau còr manjat de Guilhem de Cabestanh, trobador que son còr fuguèt derrabat per Guilhem de Rosselhon, gelós de la relacion que Cabestanh entreteniá ambé sa molher. Guilhem de Rosselhon l'obligèt puei de manjar lo còr de Guilhem de Cabestanh per la castigar.
[Modificar] Influéncias
[Modificar] literatura
Plusors autors, de lengas variadas, s’insperèron d’aquela òbra de Boccaccio. L’Eptameron, de Margarida de Navarra, n’es la reproduccion la mai fisèla en literatura de lenga francesa. Jean de la Fontaine ne se’n inspirèt tanben largament quant a sei faulas. Musset ne’n faguèt dos còntes tragics au sègle XIX. Per quant a la literatura occitana, Robèrt Lafont escriguèt en 1983 un Decameronet, omenatge luenchenc a la tradicion bocaciana, monte una acampada d'escriveires aclapats dessota un castèu abalit fan parlar sei fantasiás personalas.
[Modificar] pintura
L’iconografia aguent per basa lo recuelh de novèlas de Boccaccio es d’un riquessa dei bèlas. Segond lo trabalh de Vittore Branca, Bocaccio visualizzato serián mai de 7000 illustracions de manescrichs e de centenaus de tablèus que foguèron fachs entre l’Edat-mejana e la Renaissença en rapòrt dau Decameron. En Itàlia, de pintors coma Botticelli, Pisanello, Ghirlandaio ò encara Signorelli illustrèron de scènas dau libre. Mai recentament, Marc Chagall e subretot Salvador Dalí ne’n donèron una interpretacion picturala.
[Modificar] Cinèma
Lo Decameron foguèt adaptat despuei lo començament dau cinema per d’italians (Decamerone en 1911, Boccaccesca en 1924) mai tanben per d’alamands (Dekameron Nächte en 1924, Boccaccio en 1936) e d’americans (Decameron Nights en 1953). En 1962, quatre cineastes italians ( Mario Monicelli, Federico Fellini, Luchino Visconti e Vittorio Da Sica donaràn una version nòva dau Decameron dins Bocacce 70 que repren quatre istòrias de fremas temptatriz levadas de l'òra de Bocacci e asatadas ai temps modèrns. L’adaptacion la mai famosas es aquela de Pier Paolo Pasolini , Decamerone en 1971 que son succés farà venir de nombrosei produccions de qualitat marrida que priviligiaràn una lectura pistachiera dei novèlas dau Decameron.
[Modificar] Bibliografia
[Modificar] Tèxtes
En italian
BOCCACCIO G., Decamerone, a cura di V.Branca, Torin, Einaudi, 1992.
En francés
BOCCACE, Le Décaméron, trad. F. Reynard, introd. et notes de V. Branca, Paris, Club français du livre, 1953
BOCCACE, Le Décaméron, trad. Collective, introd. et notes de Christian Bec, Paris, Le Livre de Poche
[Modificar] Estudis critics
En italian
BRANCA V., Boccaccio, medievale, Florença, Sansoni, 1986
En francés
BEC C., « Boccace », in ID., précis de littérature italienne, Paris PUF, 1982.
