Adige

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.

Adige, (en italian: Adige; en venèt: Àdexe; en trentin: Ades; en friolan: Adis; en ladin: Adesc, o Adiç; en alemand: Etsch; en latin: Athesis) es un fluvi qu'a sa font dins la region alpina de Trentin-Aut Adige prèp de la frontièra Italiana amb Àustria e Soïssa. Fa 410 km de long, que 220 son situats dins la província de Bolzano; es lo segond pus long fluvi d'Itàlia, aprèp lo fluvi Pò (652 km).

Lo flume sortís del lac alpin artificial de Resia, situat al pas de Resia (1504 m) que tanca las frontièras d'Àustria e Soïssa en dessús de la val del riu Inn. Lo lac es conegut per la torre de la glèisa que marca lo site de l'ancian vilatge de Curon Antica (Alt Graun) que foguèt abandonat e enaigat en 1953 quand la restanca foguèt acabada. Pròche Glurns, Adige encontra la ribièra Rom que ven de la val soïssa de Müstair. Adige raja puèi cap a l'èst a travèrs la val de Venosta fins a Merano ont encontra lo riu Passirio que ven del nòrd. Al sud de Bolzano, la ribièra Isarco rejonh Adige que raja alara cap al sud a travèrs una val qu'es sempre estat una rota màger dels Alps, entre los passes de Resia e de Brenner, que a 1370 m es considerat coma lo pus aisit dels principals passes Alpins.

Pròche Trent, los rius Avisio, Noce, e Fersina rejonhon Adige. Adige travèrsa alara la Província de Trent e mai tard Veneto, en asagar puèi las vilas de Verona, Rovereto, e Adria a travèrs de la val de Lagarina e la partida nòrd-èst de la plana de Pò fins a la Mar Adriatica.