Villrein
Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Villreinen lever i Alaska, Kanada, Grønland, Noreg med Svalbard, Finland, Russland og i Kina. Systematikk og levevis er omtalt i artikkelen reinsdyr.
Innhaldsliste |
[endre] Villreinen i Skandinavia
Det er sju underarter av rein, men all rein tilhører samme art. I Skandinavia finst tre underarter:
- tundraformen R. t. tarandus, som òg finnes i Russland
- Svalbardrein (R. t. platyrhynchus), som berre finst på Svalbard.
- skogsrein (R. t. fennicus) i tre forekomster i Finland .
Villreinen har vore i Noreg sidan innlandsisen trakk seg tilbake for ca. 10.000 år sidan. I mange tusen år var reinen livsgrunnlaget for fangstfolka som følgde reinen under trekket til de ulike årstidsbeita.
Då tamreindrifta tok seg opp frå 1700-talet, fortrengde tamreinen villreinen frå store beiteareal. Når jakta ut på 1900-talet vart driven meir intensivt, førde det til at villreinen vart utkonkurrert og fordriven i heile Sverige, Finland og nesten hele Nord-Noreg. I Sør-Noreg var det rein igjen berre i nokre av fjellområda. I 1920-åra var villreinbestanden i Noreg neppe større enn 2.700 dyr. Frå 1930-åra vart jakta kvotegerulert, og reinbestanden auka på nytt og reinen spreidde seg til nye fjellområde. Forvilla tamrein bidrog i tillegg til å auke villreinbestandane.
[endre] Forvalting av villreinen
Både opphvaleg villrein, slik vi finn han i Rondane og på Dovre, og forvilla og utsett tamrein, slik vi finn han i Ottadalsområdet, vert i dag forvalta som villrein. I dag har vi i Noreg ein vinterbestand på omlag 30 000 villrein av varierande genetisk opphav, fordelt på 26 ulike villreinområde i Sør-Noreg.
Noreg er i dag det einaste landet i Europa som har rester av den opphavlege ville fjellreinen . Styresmaktene kjenner derfor eit ansvar for å ta vare på dette viltet, både ved å sikre livsgrunnlaget for fjellreinen, og for ved jakt å syte for at reinen ikkje et seg ut av matfatet.
[endre] Villreinområde i Noreg
| Villreinområde | Vinterstamme (2006) | Forvalta av Fylkesmannen i: |
|---|---|---|
| 1. Setesdal Ryfylke | 1700 | Vest-Agder |
| 2. Setesdal Austhei | 700 | Aust-Agder |
| 3. Skaulen Etnefjella | 200 | Rogaland |
| 4. Våmur Roan | 200 | Telemark |
| 5. Brattefjell Vindeggen | 440 | Telemark |
| 6. Blefjell | 150 | Telemark |
| 7. Hardangervidda | 8000 | Buskerud |
| 8. Norefjell - Reinsjøfjell | 570 | Buskerud |
| 9. Oksenhalvøya | 30 | Hordaland |
| 10. Fjellheimen | 500 | Hordaland |
| 11. Nordfjella (Hallingskarvet) | 2500 | Sogn og Fjordane |
| 12. Lærdal Årdal | 70 | Sogn og Fjordane |
| 13. Vest-Jotunheimen | 340 | Sogn og Fjordane |
| 14. Sunnfjord | 120 | Sogn og Fjordane |
| 15. Førdefjella | 85 | Sogn og Fjordane |
| 16. Svartebotnen | 80 | Sogn og Fjordane |
| 17. Ottadalsområdet | 3000 | Møre og Romsdal |
| 18. Snøhetta | 1400 | Møre og Romsdal |
| 19. Rondane | 3500 | Oppland |
| 20. Sølnkletten | 500 | Hedmark |
| 21. Tolga Østfjell | 700 | Hedmark |
| 22. Forollhogna | 1300 | Hedmark |
| 23. Knutshø | 1370 | Sør-Trøndelag |
