Joik
Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Joik, samisk for song, er den tradisjonelle folkelege songen til samane. Joiken er oftast svært lydmålande.
Songane handlar ofte om kjærleik og relasjonar. Ein joik kan beskrive ei vakker jente eller ein kjekk gut som songaren synest om – eller for den del einrival som songaren ikkje synest like godt om. Det er mykje kjensler, glede og sorg i joiken. Joiken kan òg synast med eit religiøs siktepunkt.
Språklig sett er verbet å " joike" transitivt, det vil seie at ein talar om å "joike ei jente" snarare enn å "synge ein joik om ei jente" .
[endre] Variasjonar
Det finst mange ulika stilar innan joik.
- Den sydsamiske joiken kallast vuollie og har i dag eit alderdommeleg preg, sidan utviklinga av musikken stoppa opp ved møtet med kristendomen. Å joike vart sett på som ukultivert eller heidensk, og samane slutta for ein stor del å joike.
- Luohti er den nordsamiska varianten og i dag den mest utvikla joikstilen.
- Den austsamiske joiken kallast leu'dd.
[endre] Artistar
- Mari Boine
- Ulla Pirttijärvi
- Wimme Saari
