Monoamino-oxidaseremmer

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.
Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts

Monoamino-oxidaseremmers, oftewel MAO-remmers, blokkeren de werking van monoamino-oxidase (MAO). Monoamino-oxidase is een verzamelnaam voor een groep enzymen die verantwoordelijk zijn voor de afbraak van monoaminen in het lichaam.

[bewerk] Ontdekking

MAO-remmers (soms ook wel MAOI's, de I van het Engelse inhibitor = remmer) werden per ongeluk in 1953, tijdens een onderzoek naar een nieuw medicijn tegen tuberculose (TBC), ontdekt. De stof die onderzocht werd, iproniazide, bleek niet te werken tegen TBC. Echter, de onderzoekers merkten dat depressieve patiënten minder depressief werden. De stof bleek giftig te zijn voor de lever, maar sindsdien zijn er nieuwe MAO-remmers ontwikkeld.

[bewerk] Werking

MAO-remmers blokkeren dus de werking van MAO. De werking van MAO is het afbreken van monoaminen, waaronder de neurotransmitters serotonine, noradrenaline en dopamine. Deze monoaminen zijn deels betrokken bij lichaamsprocessen die met de stemming te maken hebben, en zorgen doorgaans voor een prettig gevoel (de werking van monoaminen wordt ook beïnvloed door stoffen als cocaïne en amfetamine). Als de afbraak van monoaminen wordt geremd, dan blijft het prettige gevoel langer; depressieve mensen voelen zich gelukkiger.

MAO-remmers binden niet direct aan het MAO-enzym. Aan het MAO-enzym zit nog een co-enzym gebonden, namelijk het flavine-adenosine-dinucleotide (of FAD). De MAO-remmers binden aan dit co-enzym, waardoor de werking van het MAO-enzym geremd wordt. Daardoor worden de monoaminen minder of trager afgebroken, en blijven ze derhalve langer of beter werkzaam.

[bewerk] Onomkeerbare MAO-remmers

Onderzoekers vonden andere stoffen die ook de werking van MAO's remmen. Voorbeelden zijn tranylcypromine, fenelzine en isocarboxazide. Deze MAO-remmers, ook wel klassieke MAO-remmers genoemd hebben één nadeel; ze zijn onomkeerbaar (irreversibel). Dat wil zeggen dat ze niet vanzelf weer van de FAD afgaan en dat pas na een aantal dagen het gehalte (vrije) FAD weer op het normale peil is. Dit is gevaarlijk omdat tyramine, een aminozuur, ook door MAO's wordt afgebroken. De hoeveelheid tyramine in het bloed stapelt zich op, waardoor de bloeddruk enorm stijgt, soms met hersenbloedingen tot gevolg, de hartslag neemt toe en men heeft last van verschrikkelijke hoofdpijn. Het nuttigen van tyraminerijke levensmiddelen zoals kaas (vooral oude kaas en schimmelkaas), zuurkool en bier tijdens het gebruik van deze klassieke MAO-remmers is erg gevaarlijk (ook bekend als het 'kaas-effect'). Om deze reden worden klassieke MAO-remmers nauwelijks nog gebruikt, vaak als laatste 'redmiddel'.

[bewerk] Moderne MAO-remmers

Recentelijk zijn er nieuwe MAO-remmers ontwikkeld, waarvan de werking omkeerbaar (reversibel) is; ze gaan na enige tijd vanzelf van het co-enzym af.
Een ander voordeel is dat ze veel selectiever zijn dan de klassieke MAO-remmers. Er zijn twee verschillende types MAO-enzymen: MAO-A en MAO-B. Uit onderzoek is gebleken dat vooral de remming van MAO type A zorgt voor de anti-depressieve werking. Bovengenoemde MAO-remmers zijn allemaal MAO-A-remmers, ook wel RIMA's genoemd (Reversible Inhibitor of MAO type A). MAO-B remmers worden bij de ziekte van Parkinson gebruikt. RIMA's: