Marokkaans-Arabisch

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Marokkaans-Arabisch is de meest gebruikte taal van Marokko.

De taal wordt ook wel eenvoudigweg Marokkaans genoemd, maar deze benaming is misleidend, want er worden in Marokko ook andere talen gesproken, zoals de verschillende Berbertalen (soms 'Tamazight' genoemd, een term die ook de taal aanduidt die in het Centraal-Atlas gebied gesproken wordt).

De taal wordt ook Darija genoemd; dat is het Arabische woord voor dialect, en wordt ook in de naburige landen gebruikt voor verwante Arabische talen.

Het Marokkaans-Arabisch is een regionale variant van het Arabisch. Ook andere landen en gebieden hebben een eigen variant, al komen deze meer overeen met het Standaardarabisch naar mate men het Arabische Schiereiland nadert.

Opvallend is dat er veel invloeden van het Berber in de taal. Dit kan aangetoond worden met de volgende zin uit het Marokkaans-Arabisch: imta ghadi tamshi laddar, wat betekent: wanneer ga jij naar huis?.

Om diezelfde zin in het Arabisch te zeggen , zegt men mata satadhhaboe ila almanzil. In het Tamazight wordt de zin: kh shhal/mermie atahadh gha taddarth.

Er is een duidelijk verschil tussen de drie zinnen:

mm'aa betekent letterlijk met in het Arabisch , terwijl de bedoeling wanneer was, en dat is mata in het Arabisch.
shhal is een Tamazightwoord dat uit het Marokkaanse Arabisch overgenomen is, want het bestaat niet in het Standaardarabisch.
mermie is een Tamazightwoord dat op het Arabische mata of imta lijkt.
atamshi betekent gaan in het Marokkaanse Arabisch. Maar dat is verkeerd in het Standaard-Arabisch, want atamshi betekent letterlijk stappen. Waarschijnlijk wordt atamshi in het Marokkaanse Arabisch in beide betekenissen gebruikt onder invloed van het Tamazight; in die taal wordt atoyard voor zowel stappen als gaan gebruikt.
a als voorzetsel betekent naar, maar het wordt in het Arabisch niet gebruikt, want daarin wordt het ila.
laddar betekent huis zeggen: la is de verbastering van het Arabische lidwoord al, en (d)dar is afgeleid van het Arabische dar, dat als leenwoord in sommige Berbertalen gebruikt wordt en zo weer in het Marokkaans-Arabisch geïmporteerd is. In het Arabisch wordt dar meestal voor een figuurlijk huis gebruikt, zoals in dar assilm (huis van de vrede). In het Tamazight is taddart een gewoon woord voor huis, en dat is de reden waarom ddar in het Marokkaanse Arabisch gebruikt wordt in plaats van almanzil.

Het Marokkaanse Arabisch heeft niet alleen veel invloeden uit het Tamazight; veel woorden komen bijvoorbeeld uit Romaanse talen, vooral Frans en Spaans, de talen van de kolonisatoren. De grammatica is ook een smeltkroes: zo komt het wel eens voor dat Arabische grammaticaregels toegepast worden op woorden uit het Tamazight en omgekeerd.

Toch heet de taal niet voor niets Marokkaans-Arabisch, het Arabisch is de basis van de taal en het sterkst daarin aanwezig.