Louis Couperus
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Louis Marie Anne Couperus (Den Haag, 10 juni 1863 – De Steeg, 16 juli 1923) was een Nederlands schrijver.
Inhoud |
[bewerk] Biografie
Louis Couperus werd geboren te Den Haag als jongste van elf kinderen. Zijn ouders woonden op de Mauritskade 11 (nu 43), naast de Oranjekazerne. Zijn vader was mr. John Ricus Couperus, gepensioneerd raadsheer in het toenmalige Nederlands-Indië, zijn moeder Jonkvrouwe Catharina Geertruida Reynst. In 1872 vertrok hij met zijn ouders naar Batavia, Nederlands-Indië en in 1878 keerde hij naar Nederland terug. Zijn ouders gingen wonen aan de Nassaukade 4 (later gedempt, en omgedoopt tot Nassauplein). In 1881 ging hij voor de akte M.O. Nederlands studeren, waarvoor hij in 1886 slaagde. In 1884 verhuisden ze naar Surinamestraat 20, waar hij in 1886 'Orchideeën' schreef.
[bewerk] Eline Vere
In 1888 verscheen zijn roman Eline Vere als feuilleton in het dagblad Het Vaderland; hij had toen al twee dichtbundels gepubliceerd die vrijwel onopgemerkt bleven, hoewel de kwaliteit van enkele gedichten wel degelijk werd erkend.
[bewerk] Huwelijk en reizen
Na een verblijf in Parijs trouwde hij in 1891 met zijn nicht Elisabeth Baud. Haar grootmoeder en de vader van Couperus waren broer en zus. Kort na zijn huwelijk begon het echtpaar Couperus reizen te maken, die hen naar talrijke landen voerden: Italië, Frankrijk, Duitsland en Engeland, Nederlands-Indië, Spanje en Japan. In Frankrijk vestigde Couperus zich enige tijd als schrijver in Nice. De Eerste Wereldoorlog bracht Couperus noodgedwongen door in Nederland, waar ook Eline Vere als theaterstuk werd opgevoerd.
[bewerk] Terugkeer naar Nederland en overlijden
In 1923 vestigde Louis Couperus zich in De Steeg, nabij Rheden, in een door vrienden en bewonderaars aangeboden huis, waar hij in juli 1923 op 60-jarige leeftijd overleed aan longvliesontsteking en bloedvergiftiging. Kort daarvoor was hij benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Hij werd onder enorme belangstelling gecremeerd in het Crematorium Velsen te Driehuis. Zijn as werd een jaar later bijgezet op Begraafplaats Oud Eik en Duinen in Den Haag onder een monument met een afgebroken zuil. De as van zijn vrouw werd daar na haar dood in 1960 ook bijgezet.
[bewerk] Waardering
Hoewel de waardering voor het werk van Couperus al tijdens zijn leven begon terug te lopen, en hij na zijn dood zelfs enige tijd in de vergetelheid leek te raken, kwamen met name zijn romans toch steeds opnieuw weer in de belangstelling. Het verschijnen van een aantal biografieën en bewerkingen van zijn boeken voor film en televisie hebben daar zeker aan bijgedragen. Bekende televisiebewerkingen zijn: De kleine zielen (een televisieserie gebaseerd op De boeken der kleine zielen), Van oude mensen, de dingen die voorbijgaan en De Stille Kracht. Het verschijnen van een uitgebreide biografie door Frédéric Bastet in de tachtiger jaren zorgde ervoor dat Couperus weer volop in de belangstelling kwam te staan en dat zijn persoon voor het eerst voor een breder publiek eer werd aangedaan.
Tijdens zijn leven genoot Couperus een internationale reputatie. Zijn werk werd dan ook veelvuldig vertaald en herdrukt in het buitenland. Hij kwam onder de aandacht van Oscar Wilde, die zeer te spreken was over Footsteps of Fate, de Engelse vertaling van de roman Noodlot.
In 1993 werd het Louis Couperus Genootschap opgericht om liefhebbers van het werk van Louis Couperus bijeen te brengen en wetenschappelijk onderzoek naar het leven en het oeuvre van de auteur te stimuleren. Het Genootschap brengt het tijdschrift Arabesken uit.
[bewerk] Surinamestraat 20
Zijn vader bouwt in 1884 een huis aan de Surinamestraat, waar later het gezin ging wonen. Hier schreef Couperus zijn debuutroman, Eline Vere.
In 2007 werd het huis te koop aangeboden. Op initiatief van econoom prof. dr. Arnold Heertje is 'Comité Louis Couperus Huis Surinamestraat' opgericht, met als doel (een deel van) het pand te verwerven en in ieder geval de begane grond voor het Louis Couperus Museum te bestemmen. De schrijfster Hella Haasse en Anton Korteweg, directeur van het Letterkundig Museum in Den Haag, hebben zich bij het actiecomité aangesloten. Inmiddels is er de 'Stichting Couperushuis Surinamestraat' in het leven geroepen die sponsors benadert om het pand te kunnen kopen en verbouwen.
Het huis aan de Surinamestraat 20 bevat nog de marmeren en parketvloeren waarover de gevierde romancier heeft gelopen. Ook de originele plafonds, houten lambriseringen, glas-in-loodramen en een 'authentieke wc' zitten er nog in. Er is tevens nog een 'dienkeuken met originele servieskast'. Het huidige Louis Couperus Museum bevindt zich op Javastraat 17, Den Haag.
[bewerk] Citaat
- 'Zoo ik iéts ben, ben ik een Hagenaar...'
[bewerk] Prijzen
- 1889 - D.A. Thiemeprijs voor Eline Vere
- 1914 - Nieuwe Gids-prijs voor Antiek toerisme
- 1923 - Tollens-prijs voor zijn hele oeuvre
[bewerk] Bibliografie
Foto: P.L. van Till
- 1884 - Een lent van vaerzen (gedichten)
- 1886 - Orchideeën (gedichten)
- 1889 - Eline Vere
- 1890 - Noodlot
- 1892 - Extaze. Een boek van geluk
- 1892 - Eene illuzie
- 1893 - Majesteit
- 1894 - Reis-impressies
- 1895 - Wereldvrede
- 1895 - Williswinde
- 1896 - Hooge troeven
- 1896 - De verzoeking van den H. Antonius
- 1897 - Metamorfoze
- 1898 - Psyche
- 1899 - Fidessa
- 1900 - Langs lijnen van geleidelijkheid
- 1900 - De stille kracht
- 1901 - Babel
- 1901 - De boeken der kleine zielen. De kleine zielen
- 1902 - De boeken der kleine zielen. Het late leven
- 1902 - De boeken der kleine zielen. Zielenschemering
- 1903 - De boeken der kleine zielen. Het heilige weten
- 1902 - Over lichtende drempels
- 1903 - God en goden
- 1904 - Dionyzos
- 1905 - De berg van licht
- 1906 - Van oude menschen, de dingen, die voorbij gaan ...
- 1908 - Aan den weg der vreugde
- 1910 - Van en over mijzelf en anderen. Eerste bundel
- 1914 - Van en over mijzelf en anderen. Tweede bundel
- 1916 - Van en over mijzelf en anderen. Derde bundel
- 1917 - Van en over mijzelf en anderen. Vierde bundel
- 1911 - Antieke verhalen, van goden en keizers, van dichters en hetaeren
- 1911 - Korte arabesken
- 1911 - Antiek toerisme. Roman uit Oud-Egypte
- 1911 - De zwaluwen neêr gestreken ...
- 1912 - Schimmen van schoonheid
- 1912 - Uit blanke steden onder blauwe lucht. Eerste bundel
- 1913 - Uit blanke steden onder blauwe lucht. Tweede bundel
- 1913 - Herakles
- 1915 - Van en over alles en iedereen
- 1915 - De ongelukkige
- 1917 - De komedianten
- 1917 - Jan en Florence
- 1917 - Wreede portretten
- 1918 - Der dingen ziel
- 1918 - Brieven van den nutteloozen toeschouwer
- 1918 - Legende, mythe en fantazie
- 1918 - De verliefde ezel
- 1919 - De ode
- 1919 - Xerxes of de hoogmoed
- 1920 - Iskander. De roman van Alexander den Groote
- 1920 - Lucrezia
- 1921 - Met Louis Couperus in Afrika
- 1922 - Het zwevende schaakbord
- 1923 - Oostwaarts
- 1923 - Proza. Eerste bundel
- 1924 - Proza. Tweede bundel
- 1925 - Proza. Derde bundel
- 1924 - Het snoer der ontferming
- 1925 - Nippon
[bewerk] Over Louis Couperus
Er bestaan vele studies over Louis Couperus. De standaardbiografie is van Frédéric Bastet:
- Louis Couperus, een biografie. Querido, Amsterdam, 2005. ISBN 90-214-5294-4
Een groot prentenboek werd eveneens door Bastet samengesteld:
- De wereld van Louis Couperus. Querido, Amsterdam, 1991. ISBN 90-214-5144-1
Een handzaam overzicht geeft H.T.M. van Vliet in het lemma 'Louis Couperus' in het Kritisch literatuur lexicon, afl. 98, augustus 2005.
Een op trefwoorden doorzoekbaar gegevensbestand met meer dan 3000 bibliografische beschrijvingen van secundaire literatuur (artikelen, recensies en studies) over Louis Couperus is te vinden op de website van het Louis Couperus Genootschap.
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Externe links
- Louis Couperus Museum - Den Haag
- Louis Couperus Genootschap
- Louis Couperus Genootschap - Database Secundaire Literatuur
- Letteren Online
- Nederlandse klassieke literatuur in elektronische edities door Laurens Coster
- Interviews met schrijvers over Louis Couperus
- Werken van Louis Couperus in Project Gutenberg
