Lijdend voorwerp
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Het lijdend voorwerp (direct object) is een zinsfunctie. Vaak wordt het gelijkgesteld aan de accusatief (vierde naamval), maar dit is niet altijd correct.
Het lijdend voorwerp in een zin is over het algemeen de zaak (of persoon of wat dan ook) die iets ondergaat. Het is te vinden door de vraag wie/wat + gezegde + onderwerp te stellen. Als er een Lijdend voorwerp in de zin zit dan KAN(hoeft dus niet)er een meewerkend voorwerp in zitten. veel mensen denken dat het altijd zo is
- Jan slaat Piet.
Wie slaat Jan? Antwoord: Piet. Piet is dus het lijdend voorwerp.
- Jan heeft Piet en zijn vrouw Marietje gisteren een mooi boek gegeven.
Wat heeft Jan gegeven? Antwoord: een mooi boek.
Een werkwoord dat normaliter een lijdend voorwerp met zich krijgt heet transitief. Wanneer je een transitief werkwoord passief (lijdend) maakt, wordt het lijdend voorwerp tot onderwerp.
- Ik sla jou.
Passief maken:
- Jij wordt door mij geslagen.
De betekenis van de zin als geheel is nauwelijks veranderd, maar nu is 'jij' onderwerp geworden. Aan de vorm van het voornaamwoord kun je hier zien dat de functie van 'jou' veranderd is van lijdend voorwerp in onderwerp. De vorm 'jij' wordt namelijk gebruikt als het onderwerp is, de vorm 'jou' (onder andere) als lijdend voorwerp.
