Kabouter
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Een kabouter is een klein sprookjesfiguur. Standbeeldjes van kabouters zijn traditioneel in sommige tuinen te vinden.
Inhoud |
[bewerk] Lichaamsbouw en uiterlijk
Een kabouter is herkenbaar aan zijn/haar puntmuts die vaak rood van kleur is. De grootte varieert van 15 tot 45 cm. Kaboutermannen worden meestal afgebeeld met lange, eerbiedwaardige, volle baarden, bolle wangetjes en bolle buikjes.
Traditioneel komen er geen kabouters voor met een bruine of zwarte huidskleur; het betreft altijd blanke mannetjes met een vrij rode neus. Vaak doet de kledij van de kabouter enigszins middeleeuws aan. Een kabouterman draagt vrijwel altijd wollige laarsjes en een brede riem om zijn middel. Kaboutervrouwtjes dragen altijd rokken.
Volgens de meeste vertellingen kunnen kabouters veel ouder worden dan mensen.
Kabouters wonen, volgens de overlevering, in paddenstoelen. Maar ook konijnenholen en holle bomen worden erg graag bewoond. Kabouters zijn vrij sociaal en wonen het liefst dicht bij elkaar. Ze zouden geen dorpen bouwen, zoals de Smurfen. Kabouters onderhouden zeer nauwe contacten met mens en dier. Ze zijn de mensen zelfs vriendelijk gestemd. Ze verrichten doorgaans allerhande klusjes voor de mensen. Mensen geloven dat kabouters hun klusjes beter verrichten als je ze beloont met melk of brood. Bovendien geloven mensen dat kabouters door melk en brood 'gelokt' kunnen worden.
[bewerk] Rien Poortvliet
In de Kabouterboeken van Rien Poortvliet komen vrijwel alle menselijke rassen ook als kabouter voor (zoals Bosjesmankabouters) en ook vrouwtjes. Hij constateerde dat de vrouwtjes betrokken waren bij een hele serie aan huishoudelijke taken.
Poortvliet schat de gemiddelde maximum-leeftijd op 350 jaar. Ze sterven dan door ouderdom, want volgens Poortvliet sterven kabouters nooit aan een ziekte. Kabouters worden ook wel geroofd door roofdieren, zoals marters en katachtigen.
Kabouters zijn vegetariërs die van noten, zaden, vruchten en wortels leven. Hun lievelingskostje zoud bosbessen zijn. Bovendien roken ze 's avonds geregeld een pijp en drinken sterke drank uit kleine houten bekertjes.
[bewerk] Kabouterverhalen in Europa
Verhalen over extreem kleine mannetjes, volkeren die naast de wereld van alledag (maar meestal verborgen) leven, spelen in verschillende Europese culturen een rol. De kabouter is daarbij een variant die met name in de Lage Landen voorkomt. De volgende sprookjesfiguren zijn in Europa bekender:
[bewerk] Voorbeelden van bekende kabouters
- Kabouter Plop - Hoofdpersoon in een Vlaamse kinder-TVserie
- David de kabouter - Hoofdpersoon van een tekenfilmreeks, gebaseerd op de rijk geïllustreerde boeken van Rien Poortvliet
- Paulus de Boskabouter - In de jaren '60 van de 20ste eeuw zeer populaire poppenserie op de Nederlandse TV.
- Kabouter Piggelmee
- Kabouterkoning Kyrië - De kabouterkoning uit oude volksverhalen in de Kempen, een streek in Noord-Brabant.
- In de absurdistische strip DirkJan, getekend door Mark Retera, heeft de hoofdpersoon geregeld last van kabouters.
- Peer de Plintkabouter, getekend door Marq van Broekhoven, die dikwijls controversiële avonturen beleeft.
- Pinkeltje, hoofdpersoon in een reeks boeken waarin hij avonturen beleeft met Pinkelotje, Snorrebaard, Wiebelstaartje, Wolkewietje en anderen. Vanaf het tweede boek maakt zijn schepper Dick Laan ook deel uit van het verhaal.
- Kabouter Wouter, een humoristische wekelijkse strip in Stripelmagazine, getekend door Wouter Goudswaard.
- Kabouter Buttplug, een controversieel beeld van Paul McCarthy.
[bewerk] Benamingen
- Bulgaars : Djudjè
- Deens : Nisse
- Duits : Heinzelmännchen
- Engels : Imp, Gnome, Goblin
- Fins : Tonttu
- Frans: Lutin
- Hongaars : Manó
- Iers : Imp (goblin)
- Italiaans: Gnomo
- Joegoslavisch : Patuljak
- Noors : Tomte of Nisse
- Pools : Gnom
- Russisch : Domovoi (домовой) djèdoesjka
- Servisch : Kippec
- Spaans : Gnomo
- Tsjechisch : Skřijtek
- Vlaams : Kleinmanneken
- Zweeds : Tombtebisse of Nisse
[bewerk] Kabouter in de Engelse taal
In het Engels zijn er twee woorden: Gnome en Brownie. Een 'Gnome' ziet er uit zoals onze tuinkabouter, maar een 'Gnome' leeft onder de grond. Een 'Brownie' is een hulpvaardig wezen dat vooral 's nachts bezig is, zoals onze kabouter, maar een 'Brownie' ziet er anders uit.
[bewerk] Trivia
Het stripfiguur Dirkjan is een notoire kabouterhater.
