Johan Bernoulli

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Johan Bernoulli

Johan Bernoulli (Bazel, 27 juli 1667 – aldaar, 1 januari 1748) was een Zwitsers wis- en natuurkundige.

Johan Bernoulli werd geboren in Bazel als lid van de Bernoulli-familie. Zijn voornaam wordt ook wel gegeven als Johann (Duits), Jean (Frans) of John (Engels). Van zijn broer Jakob Bernoulli leerde Johan de calculus van Leibniz. In 1692 vertrok Johan naar Parijs, in 1694 werd hij hoogleraar medicijnen te Bazel, en in 1695 hoogleraar wiskunde in Groningen. Hier werd zijn zoon Daniël Bernoulli geboren. Na de dood van zijn broer in 1705 volgde hij deze op als hoogleraar wiskunde in Bazel.

In Bazel had hij een groot aantal leerlingen, waaronder zijn eigen zoon Daniel en de beroemde wiskundige Leonhard Euler. Tijdens zijn verblijf had hij L'Hôpital ontmoet, en hem in een geheim contract beloofd om in ruil voor een vast honorarium hem zijn ontdekkingen in de infinitesimaalrekening te doen toekomen. Deze publiceerde L'Hôpital vervolgens onder eigen naam. Onder meer de bekende regel van L'Hôpital is in feite van Bernoulli afkomstig.

Misschien verklaart dit de ruzie met zijn zoon Daniël. Nadat beide Bernouillis op een gedeelde eerste plaats uitkwamen in een wetenschappelijke wedstrijd van de Universiteit van Parijs kon Johan de "schande" niet verdragen om met zijn eigen nakomeling vergeleken te worden, en verjoeg zijn zoon uit het huis. Daarna probeerde hij diens gehele werk "Hydrodynamica" te stelen en onder eigen naam uit te brengen, met de titel "Hydraulica", inclusief het predateren van alle er in gemelde vondsten. Ondanks Daniel's pogingen tot toenadering bleef de vader hardnekkig volhouden tot aan zijn dood.

In Groningen is in 2007 geprobeerd postuum een eind te maken aan de ruzie tussen vader en zoon door het nieuwe gebouw voor Wiskunde, Informatiewetenschappen en de faculteit centraal de Bernoulliborg te noemen. Vernoemd naar zowel Daniel als Johan Bernoulli.

Naast de differentiaal- en integraalrekening, hield Johan zich ook bezig met differentiaalvergelijkingen en toegepaste wiskunde (in het bijzonder mechanica).

Johan Bernoulli overleed in Bazel op 80-jarige leeftijd.